ညဳိျမ ၏ ကေလာင္သမုိင္း ၊၁၉၇၁ အုိးေ၀ဂ်ာနယ္၊ စာေရးဆရာ ေမာင္ထင္ ၏ အနာဂတၱိက်မ္း ႏွင့္အျခား၀တၳဳမ်ား၊ အမွတ္ ၁၈၆ အေတြးအျမင္ မွ ျမဟန္ ၏ ျမန္မာစာေရးဆရာမ်ားႏွင့္ အိတ္ဂ်ီ၀ဲ
တုိ႕တြင္ ေရးသားသမွ်ကုိ ယခုလုိ ထုတ္ႏွဴတ္တင္ျပလုိက္ပါတယ္။
သိပၸံႏွင့္ လူမူေရး၀တၳဳေရး ကမာၻေက်ာ္စာေရးဆရာၾကီး အိတ္ဂ်ီ၀ဲ (Herbert George Wells)H.G.Wells (၁၈၆၆-၁၉၄၆) သည္ ၁၉၃၉ ခုႏွစ္တြင္ျမန္မာျပည္သုိ႕လာလည္ခဲ့သည္။ သူျမန္မာျပည္ေရာက္ေနစဥ္ ၁၉၃၉ ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္၀ါရီလ (၂) ရက္ေန႕တြင္ ျမန္မာစာေရးဆရာ (၄၆) ေယာက္ တုိ႕ကဆရာၾကီးအားရန္ကုန္တကၠသုိလ္ေလွေလွာ္အသင္း၌လက္ဘက္ရည္ပဲြႏွင့္ ဂုဏ္ျပဳဧည္႕ခံခဲ့ပါသည္။
တက္ေရာက္ခဲ့ၾကေသာစာေရးဆရာမ်ားမွာ
ေဒါက္တာထင္ေအာင္၊ ဆရာၾကီးဂ်ီအိတ္လု(စ္)၊ ဒဂုန္ဦးစန္းေငြ၊ ေရႊညာေမာင္၊ မုိးၾကဳိးဦးအုန္းခင္၊ ဦးေစာဦး၊သခၤါ၊ ရဲထြဠ္၊ ရဲသမိန္၊ ဦးစံထြား၊ ဆရာဇမၺဴသံ၊ ဦးဖုိးက်ား၊ နယူးဘားမားဦးတင္ေမာင္၊ သူရိယဦးသိမ္းေမာင္၊ သူၾကီးေဂဇက္ဦးခင္ေမာင္၊ မဟာေဆြ၊ ဒဂုန္နတ္ရွင္၊ လူထုဦးလွ၊ ျမေဒါင္းညဳိ၊ ဆရာတက္တုိး၊ကုိဘေအး၊ ေမာင္အာယု၊ ဦးညဳိျမ၊ ဒဂုန္တာရာ၊ သိပၸံစုိးလွ၊ ခင္ေလးေမာင္၊ ထင္ၾကီး၊ သိန္းေဖျမင့္၊ ကုိတင္ညြန္႕၊ ကုိတင္ေအး၊ သုခ၊ တကၠသုိလ္ဆုျမဳိင္၊ ဒဂုန္ဦးလွဘူး၊ ဦးသန္းေဖ၊ ဦးေမာင္ေမာင္ေက်ာ္၀င္း၊ ပန္း၀တ္ေရႊ၊ ဦးရန္ေအာင္၊ ဇ၀န၊ ဦးခ်စ္ေမာင္၊ ျမမ်ဳိးလြင္၊ ေသာ္တာစန္း၊၊ခင္မ်ဴိးခ်စ္၊ ဒဂုန္ခင္ခင္ေလး၊ သိပၸံေက်ာ္ထင္၊ ဦးေမာင္ေမာင္ေျပ ႏွင့္ ဇာနည္ေဆြ တုိ႕တက္ေရာက္ၾကသည္။
ဆရာၾကီး H.G.Wells ျမန္မာျပည္ေရာက္လာခ်ိန္သည္ ရန္ကုန္ျမဳိ႕ေက်ာင္းသားမ်ားဆႏၵျပပဲြတြင္ ဗုိလ္ေအာင္ေက်ာ္က်ဆုံးစအခ်ိန္ျဖစ္သည္။အိတ္ဂ်ီ၀ဲအားစာေရးဆရာမၾကီးေဒၚခင္မ်ဴိးခ်စ္သည္အဂၤလိ္ပ္အစုိးရ၏ ဆုိးသြမ္းရက္စက္ပုံနွင့္ ဗုိလ္ေအာင္ေက်ာ္ကုိပုလိပ္မ်ားရုိက္၍ေသရပုံကုိ ေသြးစြန္းေနေသာ လက္ကုိင္ပု၀ါ ႏွင့္အဂၤလိပ္လုိထုိအျဖစ္အပ်က္ကုိေရးထားတဲ့စာရြက္တစ္ရြက္၊ဗိုလ္္ေအာင္ေက်ာ္ကုိပုလိပ္မ်ားရုိက္ႏွက္ေန
သည္႕ဓာတ္ပုံတုိ႕ကုိထုတ္ျပျပီးေျပာျပခဲ့သည္။ ထုိအေၾကာင္းကုိ ဆရာမၾကီးကသူ့႕ေျမးသားသမီးမ်ားကုိ ဂုဏ္ယူစြာ ေျပာျပခဲ့ေသာ ေၾကာင့္ယခုကဲ့သုိ႕မွတ္တမ္းတင္ႏုိင္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္ပါသည္။
ဆရာၾကီးH.G.Wellsကသူအဂၤလန္ျပန္ေရာက္ေသာအခါဗုိလ္ေအာင္ေက်ာ္က်ဆုံးရသည္႕အေရးအခင္းအ ေၾကာင္းကုိ “Trouble in burma “ ေခါင္းစဥ္ျဖင့္ NEWS CHRONICLE သတင္းစာ၌ ဗုိလ္ေအာင္ေက်ာ္ ကုိပုလိပ္မ်ားကရုိက္ႏွက္ေနပုံပါသည္႕ဓာတ္ပုံႏွင့္တကြ ေဖာ္ျပခဲ့သည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံသုိ႕ ၁၉၃၉ ခုႏွစ္တြင္ ေရာက္ရွိရာ ျမန္မာစာေရးဆရာမ်ားႏွင့္ ေတြ႕ဆုံ၍စာေပေရးရာမ်ား၊ ျဗတိသွ် လက္ေအာက္ျမန္မာျပည္၏ အေျခအေနမ်ားကုိေဆြးေႏြးခဲ့ၾကသည္။ အိတ္ဂ်ီ၀ဲ နွင့္စုေ၀းေတြ႕ဆုံၾကျခင္းကုိ အေၾကာင္းျပဳ၍ ျမန္မာျပည္၌စာေရးဆရာအသင္းတစ္ခုထူေထာင္ေရးအတြက္စတင္လွူပ္ရွားအေကာင္အ ထည္ေဖာ္ႏုိင္ခဲ့သည္ျဖစ္ရာ အိတ္ဂ်ီ၀ဲ ႏွင့္ပတ္သက္၍ျမန္မာစာေရးဆရာေလာက၌ ယေန႕တုိင္ျပန္ေျပာင္း ေျပာၾကရဆဲျဖစ္ပါသည္။
ရန္ကုန္တကၠသုိလ္(ပင္မ) အဓိပတိလမ္းအ၀င္၀ လက္ယာဘက္တြင္ယေန႕တုိင္ ရွိေနေသာ ဗုိလ္ေအာင္ေက်ာ္ အမွတ္တရေက်ာက္တုိင္
တုိ႕တြင္ ေရးသားသမွ်ကုိ ယခုလုိ ထုတ္ႏွဴတ္တင္ျပလုိက္ပါတယ္။
သိပၸံႏွင့္ လူမူေရး၀တၳဳေရး ကမာၻေက်ာ္စာေရးဆရာၾကီး အိတ္ဂ်ီ၀ဲ (Herbert George Wells)H.G.Wells (၁၈၆၆-၁၉၄၆) သည္ ၁၉၃၉ ခုႏွစ္တြင္ျမန္မာျပည္သုိ႕လာလည္ခဲ့သည္။ သူျမန္မာျပည္ေရာက္ေနစဥ္ ၁၉၃၉ ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္၀ါရီလ (၂) ရက္ေန႕တြင္ ျမန္မာစာေရးဆရာ (၄၆) ေယာက္ တုိ႕ကဆရာၾကီးအားရန္ကုန္တကၠသုိလ္ေလွေလွာ္အသင္း၌လက္ဘက္ရည္ပဲြႏွင့္ ဂုဏ္ျပဳဧည္႕ခံခဲ့ပါသည္။
တက္ေရာက္ခဲ့ၾကေသာစာေရးဆရာမ်ားမွာ
ေဒါက္တာထင္ေအာင္၊ ဆရာၾကီးဂ်ီအိတ္လု(စ္)၊ ဒဂုန္ဦးစန္းေငြ၊ ေရႊညာေမာင္၊ မုိးၾကဳိးဦးအုန္းခင္၊ ဦးေစာဦး၊သခၤါ၊ ရဲထြဠ္၊ ရဲသမိန္၊ ဦးစံထြား၊ ဆရာဇမၺဴသံ၊ ဦးဖုိးက်ား၊ နယူးဘားမားဦးတင္ေမာင္၊ သူရိယဦးသိမ္းေမာင္၊ သူၾကီးေဂဇက္ဦးခင္ေမာင္၊ မဟာေဆြ၊ ဒဂုန္နတ္ရွင္၊ လူထုဦးလွ၊ ျမေဒါင္းညဳိ၊ ဆရာတက္တုိး၊ကုိဘေအး၊ ေမာင္အာယု၊ ဦးညဳိျမ၊ ဒဂုန္တာရာ၊ သိပၸံစုိးလွ၊ ခင္ေလးေမာင္၊ ထင္ၾကီး၊ သိန္းေဖျမင့္၊ ကုိတင္ညြန္႕၊ ကုိတင္ေအး၊ သုခ၊ တကၠသုိလ္ဆုျမဳိင္၊ ဒဂုန္ဦးလွဘူး၊ ဦးသန္းေဖ၊ ဦးေမာင္ေမာင္ေက်ာ္၀င္း၊ ပန္း၀တ္ေရႊ၊ ဦးရန္ေအာင္၊ ဇ၀န၊ ဦးခ်စ္ေမာင္၊ ျမမ်ဳိးလြင္၊ ေသာ္တာစန္း၊၊ခင္မ်ဴိးခ်စ္၊ ဒဂုန္ခင္ခင္ေလး၊ သိပၸံေက်ာ္ထင္၊ ဦးေမာင္ေမာင္ေျပ ႏွင့္ ဇာနည္ေဆြ တုိ႕တက္ေရာက္ၾကသည္။
ဆရာၾကီး H.G.Wells ျမန္မာျပည္ေရာက္လာခ်ိန္သည္ ရန္ကုန္ျမဳိ႕ေက်ာင္းသားမ်ားဆႏၵျပပဲြတြင္ ဗုိလ္ေအာင္ေက်ာ္က်ဆုံးစအခ်ိန္ျဖစ္သည္။အိတ္ဂ်ီ၀ဲအားစာေရးဆရာမၾကီးေဒၚခင္မ်ဴိးခ်စ္သည္အဂၤလိ္ပ္အစုိးရ၏ ဆုိးသြမ္းရက္စက္ပုံနွင့္ ဗုိလ္ေအာင္ေက်ာ္ကုိပုလိပ္မ်ားရုိက္၍ေသရပုံကုိ ေသြးစြန္းေနေသာ လက္ကုိင္ပု၀ါ ႏွင့္အဂၤလိပ္လုိထုိအျဖစ္အပ်က္ကုိေရးထားတဲ့စာရြက္တစ္ရြက္၊ဗိုလ္္ေအာင္ေက်ာ္ကုိပုလိပ္မ်ားရုိက္ႏွက္ေန
သည္႕ဓာတ္ပုံတုိ႕ကုိထုတ္ျပျပီးေျပာျပခဲ့သည္။ ထုိအေၾကာင္းကုိ ဆရာမၾကီးကသူ့႕ေျမးသားသမီးမ်ားကုိ ဂုဏ္ယူစြာ ေျပာျပခဲ့ေသာ ေၾကာင့္ယခုကဲ့သုိ႕မွတ္တမ္းတင္ႏုိင္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္ပါသည္။
ဆရာၾကီးH.G.Wellsကသူအဂၤလန္ျပန္ေရာက္ေသာအခါဗုိလ္ေအာင္ေက်ာ္က်ဆုံးရသည္႕အေရးအခင္းအ ေၾကာင္းကုိ “Trouble in burma “ ေခါင္းစဥ္ျဖင့္ NEWS CHRONICLE သတင္းစာ၌ ဗုိလ္ေအာင္ေက်ာ္ ကုိပုလိပ္မ်ားကရုိက္ႏွက္ေနပုံပါသည္႕ဓာတ္ပုံႏွင့္တကြ ေဖာ္ျပခဲ့သည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံသုိ႕ ၁၉၃၉ ခုႏွစ္တြင္ ေရာက္ရွိရာ ျမန္မာစာေရးဆရာမ်ားႏွင့္ ေတြ႕ဆုံ၍စာေပေရးရာမ်ား၊ ျဗတိသွ် လက္ေအာက္ျမန္မာျပည္၏ အေျခအေနမ်ားကုိေဆြးေႏြးခဲ့ၾကသည္။ အိတ္ဂ်ီ၀ဲ နွင့္စုေ၀းေတြ႕ဆုံၾကျခင္းကုိ အေၾကာင္းျပဳ၍ ျမန္မာျပည္၌စာေရးဆရာအသင္းတစ္ခုထူေထာင္ေရးအတြက္စတင္လွူပ္ရွားအေကာင္အ ထည္ေဖာ္ႏုိင္ခဲ့သည္ျဖစ္ရာ အိတ္ဂ်ီ၀ဲ ႏွင့္ပတ္သက္၍ျမန္မာစာေရးဆရာေလာက၌ ယေန႕တုိင္ျပန္ေျပာင္း ေျပာၾကရဆဲျဖစ္ပါသည္။
ရန္ကုန္တကၠသုိလ္(ပင္မ) အဓိပတိလမ္းအ၀င္၀ လက္ယာဘက္တြင္ယေန႕တုိင္ ရွိေနေသာ ဗုိလ္ေအာင္ေက်ာ္ အမွတ္တရေက်ာက္တုိင္