Tuesday, June 21, 2016

ဂ်ဴနီယာ၀င္း – ကြဳိင္းျမစ္ေပၚက တံတား

ဂ်နီယာ၀င္း – ကြိင္းျမစ္ေပက တံတား
(
အေတြးအျမင္ ၂၀၁၆ ေမလ အမွတ္ ၂၈၇) မိုုးမခ၊ ဇြန္ ၈၊ ၂၀၁၆
ျပင္သစ္စာေရးဆရာ Pierre Boceille ဝတၳဳတပုဒ္ျဖစ္ေသာ Le Pomt de la Rievere Kwai (1952) ကို The Bridge on the River Kwai အမည္ျဖင့္ ၁၉၅၇ ခုွစ္တြင္ ရုပ္ရွင္အျဖစ္ရုိက္ကူးခဲ့သည္။ ဝတၳဳသည္ ဒုတိယကမာစစ္အတြင္းကာလ ၁၉၄၃ ခုွစ္ကုိ ေနာက္ခံျပထားသည္။ ၁၉၄၃ခုွစ္ ဒုတိကမာစ္အတြင္းမွာ ဗိတိသွ်စစ္သားေပါင္းတစ္ေသာင္းေက်ာ္ဟာ တံတားတည္ေဆာက္ေနစဥ္အတြင္း အသက္ဆုံးရံးရကာ ထုိ တံတားတေလွ်ာက္ ေျမေနရာေတြမွာျမႇဳပ္ွံခဲ့ရသည္။ အနီးအနားက မိဳ႕ရြာမ်ားမွ လူေပါင္းတစ္သိန္းနီးပါးဟာလည္း တံတားတည္ေဆာက္မ အတြင္း အသက္ဆုံးကရသည္။
Kwai (ကြိင္း)ျမစ္သည္ ဘန္ေကာက္ွင့္ ရန္ကုန္ကုိျခားထားေသာျမစ္တစင္းျဖစ္ပီး ထုိျမစ္ကုိျဖတ္၍ တံတားသံလမ္းတခုကုိ ျမန္မာျပည္ မွာစခန္းခ်ေနေသာ ဂ်ပန္စစ္ဗုိလ္ Saito (Sessue Hayakwai) (ေဆးတုိ)က ဖမ္းဆီးရရွိလာေသာ ဗိတိသွ်စစ္အက်ဥ္းသားမ်ားကုိ ထုိတံတား တည္ေဆာက္မတြင္ အတင္းအဓမလုပ္ကုိင္ေစသည္။ Kwai (ကြိင္း) ျမစ္သည္ ထုိင္းုိင္ငံေနာက္ဘက္တြင္ရွိပီး သူကုိျဖတ္ေသာ မီးရထား သံလမ္းသည္ အရွည္အားျဖင့္ မီတာ ၁၀၀(၃၃၀ေပ)ရွိသည္။ စစ္အတြင္းတုန္းက သံမဏိ၊ ဗုံးဒဏ္ေကာင့္ ပ်က္စီးသြားပီး ၁၉၄၅ တြင္ သစ္ သားျဖင့္ ျပန္လည္တည္ေဆာက္ခဲ့ကသည္။ ဝတၳဳသည္ ဗိတိသွ်အက်ဥ္းသားမ်ားအား ဂ်ပန္စစ္တပ္က ထုိတံတားေဆာက္မတြင္လုပ္ကုိင္ေစ ျခင္း၊ ဂ်ပန္စစ္တပ္ွင့္ ဗိတိသွ်စစ္ဗုိလ္မ်ားကားဆက္ဆံေရး၊ စစ္အတြင္းအေျခအေနမ်ားကုိ ေရးသားထားသည္။ ယင္းဝတၳဳကုိပုံေဖာ္ရုိက္ကူး ခဲ့ရာ ေအာ္စကာ ခုွစ္ဆုရေအာင္ျမင္ေသာ ရုပ္ရွင္တကားျဖစ္ခဲ့သည္။
ရုပ္ရွင္တြင္ေတာ့ အမွန္တကယ္တံတားမွာ ရုိက္ကူးခဲ့ျခင္းမဟုတ္ဘဲ ထုိတံတားွင့္ ဆင္တူေဆာက္ထားပီး သီရိလကာရွိ ေတာတခုတြင္ ဖန္တီးကာ ရုိက္ကူးခဲ့ကသည္။ သုိေသာ္ အျပင္အဆင္ေကာင္းျခင္း၊ အပင္ပန္းခံကာ ုပညာရသေျမာက္ေအာင္ ရုိက္ကူးုိင္ခဲ့ျခင္းတုိကာင့္ တကယ့္ျဖစ္ရပ္သဖြယ္ခံစားကည့္၍ရသည္။ စစ္အတြင္းအေျခမ်ားသာမက ေဘးပတ္ဝန္းက်င္အေနအထားမ်ားကုိပါ ယုံကည္ေလာက္ေအာင္ ရုိက္ရတာ လြယ္တဲ့အလုပ္ေတာ့ မဟုတ္ပါ။
ဂ်ပန္အက်ဥ္းသားစခန္းဆီကုိ ဗိတိသွ်စစ္အက်ဥ္းသားေတြ ရထားျဖင့္ ေရာက္လာကသည္။ ဂ်ပန္စစ္ဗုိလ္ခ်ပ္ေဆးတုိက ဗိတိသွ် အက်ဥ္းသားေတြကုိရာထူးရာခံေတြကုိ ဂရုမစုိက္ဘူး။ အက်ဥ္းသားဟာ အက်ဥ္းသားပဲဟုသေဘာထားေကာင္း၊ သတိေပးလုိက္သည္။ သည္ေတာ့ သူတုိေဆာက္လုပ္လ်က္ရွိေသာ ကြိင္တံတားကုိ ဝင္ေရာက္လုပ္ကုိင္ရမည္ဟု အမိန္ေပေးသည္။ သည္ေနရာမွာ အက်ဥ္းသားျဖစ္ သူ ဗိတိသွ်စစ္ဗုိလ္ နစ္ကုိဆင္(Nicholoson) (Alec Guinness) က စစ္အက်ဥ္းသားမ်ားဆုိင္ရာ လူအခြင့္အေရးဥပေဒ ဂ်ီနီဗာသေဘာညီမ ျပာန္းခ်က္ကုိ ေထာက္ျပပီး စစ္တပ္အရာရွိမ်ားအား ယခုလုိ ခုိင္းေစမ်ိး လုပ္ခြင့္မရွိေကာင္း သတိေပးလုိက္သည္။
သည္ေနရာမွာ ဂ်ီနီဗာသေဘာတူညီမ စာခ်ပ္ (Geneva Conventions) ဆုိတာ ၁၈၆၄ ခုွစ္မွာ လူအခြင့္အေရးဆိုင္ရာ စစ္ဥပေဒ ျဖစ္ပါ သည္။ စစ္အတြင္းမွာ လူအခြင့္အေရးမခ်ိးေဖာက္ဖုိ စစ္အက်ဥ္းသားမ်ားကုိ လူအခြင့္အေရးအရ ဆက္ဆံဖုိဆုိတာေတြ ပါဝင္ပါသည္။ ဒဏ္ရာရ သူေတြ၊ ထိခုိက္ခံရသူေတြ၊ စစ္အက်ဥ္းသားအျဖစ္ ဆဲြယူခံလုိက္ရေသာစစ္သားေတြ သာမန္လူေတြကုိ ကာကြယ္ဖုိ ၁၉၂၉ ေနာက္ပုိင္းမွာ ထပ္မံ ျဖည့္စြက္ခ်က္ေတြွင့္ ျဖစ္ပါသည္။ ဒါကုိ ၁၉၄၉ ခုွစ္မွာ ုိင္ငံေပါင္း ၁၉၆ ုိင္ငံက လက္မွတ္ေရးထုိး သေဘာတူခဲ့ကသည္။ စစ္အတြင္း ကာလမွာ လူအခြင့္အေရးမခ်ိးေဖာက္ဖုိ ကက္ေျခနီမ်ားအေပ မပစ္ခတ္ရတုိ ေနမေကာင္းျဖစ္ေနသူေတြ၊ ဒဏ္ရာရသူေတြနဲ ဗုံးဒဏ္ေကာင့္ ျဖစ္ျဖစ္ သေဘာပ်က္ကေနလင့္လာကသူ စစ္သားမ်ား၊ လူသာမန္မ်ားအေပမထိခုိက္ေစရ အစရွိသျဖင့္ စစ္၏ဓားစာခံမ်ားအေပ ဒီစစ္ဥပေဒ ခ်ိးေဖာက္ျခင္းမျပရေအာင္ ထပ္မံျဖည့္စြက္ခ်က္ေတြနဲ ေရးခဲ့ကတာျဖစ္ေလသည္။
သည္ေတာ့ စစ္ဗုိလ္ခ်ပ္ နစ္ကုိဆင္က ထုိဂ်ီနီဗာ သေဘာတူညီမကုိ ေထာက္ျပပီးဂ်ပန္စစ္ဗုိလ္ခ်ပ္ ေဆးတုိကုိ သတိေပးေတာ့ ေဆး တုိက အဲဒီစစ္ဥပေဒဆုိင္ရာ ဂ်ီနီဗာျပာန္းထားတဲ့ စာရြက္စာတမ္းေတြကုိ နစ္ကုိဆင္ရဲမ်က္ွာေပပစ္ေပါက္ပီး သတ္ပစ္မယ္ဟု ခိမ္းေျခာက္ လုိက္သည္။ သူေျပာတဲ့စကားကအခုအခ်ိန္မွာ ဥပေဒေတြ၊ ဘာေတြက်ပ္ကုိလာမေျပာနဲ ဒါစစ္ျဖစ္ေနတာ၊ ခရစ္ကတ္ကစားေနတာ မဟုတ္ ဘူးတဲ့။ ပီးေတာ့ ဗိတိသွ်စစ္အရာရွိေတြကုိ အျပစ္ေပးတဲ့အေနွင့္ ေနပူထဲမွာခ်ပ္ေွာင္ပီး ပစ္ထားသည္။ နစ္ကုိဆင္ဟာလည္း သံတုိင္ အက်ဥ္းအက်ပ္ထဲမွာ ေလွာင္ပိတ္ခံထားရသည္။ နစ္ကုိဆင္က ေဆးတုိွင့္ အေလွ်ာ့အတင္း မလုပ္တဲ့အျပင္ သူတပည့္စစ္တပ္ အရာရွိေတြကုိ လည္း အေလွ်ာ့မေပးဖုိ အမိန္ထုတ္ထားပါသည္။
Nicholsonက ဝတၳဳထဲမွ စိတ္ကူးယဥ္ဇာတ္ေကာင္တေကာင္ျဖစ္ပါသည္။ စာေရးဆရာကုိယ္တုိင္ ထုိင္းုိ္င္ငံမွာ စစ္အက်ဥ္းသားအျဖစ္ ေနထုိင္ခဲ့ရစဥ္ သူအျဖစ္ေတြကုိ ထည့္သြင္းသရုပ္ေဖာ္ထားသည္ဟု ယူဆရသည္။ အျပင္လက္ေတြမွာေတာ့ အဲဒီေနရာမွာ ဗိတိသွ်စစ္ဗုိလ္ခ်ပ္ Philip Toosey ရွိခဲ့တာပါ။ Toosey ကအဲဒီတုန္းက ဂ်ပန္စစ္တပ္နဲညိႇႏင္းဖုိ ကိးစားခဲ့တယ္။ မရတဲ့အဆုံး တံတားတည္ေဆာက္မကုိ ွး ေကြးေအာင္္တတ္ုိင္သေလာက္ ကိးစားခဲ့တယ္။ အုတ္ေတြ၊ ကြန္ကရစ္ေတြ ေရာစပ္မမွာ အရည္အေသြးညံ့တာေတြ သုံးခဲ့တယ္။ သစ္သား ေတြသုံးတဲ့အခါ ျခစားထားတာေတြ၊ ျခေတြတက္ေနတာေတြကုိ အသုံးျပခဲ့တယ္။ ဒါေတြကုိေတာ့ရုပ္ရွင္ထဲမွာ ထင္ရွားေအာင္ ျပမသြားုိင္ဘူး လုိ ယူဆရမည္ျဖစ္ပါသည္။ ရုပ္ရွင္ထဲက ဇာတ္ေကာင္တခ်ရဲအမည္ေတြဟာ ထုိရထားလမ္းတည္ေဆာက္တုန္းက ပါခဲ့တဲ့အမည္ အရင္းေတြ သုံးခဲ့ကပါသည္။ ဥပမာ- ဂ်ပန္စစ္ဗုိလ္ခ်ပ္ေဆးတုိက အျပင္မွာရွိခဲ့တဲ့ ဂ်ပန္စစ္တပ္က အရာရွိအမည္ပါ။ သူကအဲဒီတုန္းကဆုိရင္ အျပင္လက္ ေတြမွာအကင္နာတရားရွိပီး မွ်တတဲ့စိတ္ထား ရွိသူလုိ ဆုိပါသည္။ Toosey ဟာ စစ္ကာလအတြင္းမွာ ေဆတုိွင့္ အတုိက္အခံလုပ္ခဲ့ေပမယ့္ စစ္ပီးသြားတဲ့ေနာက္ မိတ္ေဆြေတြ ျဖစ္သြားကပါသည္။
ရုပ္ရွင္မွာပါတဲ့ တံတားက လုံးဝကုိစိတ္ကူးပါပဲ။ အျပင္လက္ေတြမွာေတာ့ သစ္သားနဲလုပ္တဲ့ အရန္တံတားတစခုရယ္၊ သံမဏိ၊ အုတ္၊ အဂေတကုိင္ထားတဲ့ ခုိင္မာတဲ့တံတားရယ္ ွစ္စင္းေဆာက္လုပ္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါသည္။ တံတားွစ္ခုစလုံးကို ွစ္နွစ္ေလာက္အသုံးျပခဲ့ပီး မဟာ မိတ္တပ္မ်ားဗုံးကဲလုိ ပ်က္စီးသြားခဲ့ပါသည္။ ယေနျမင္ေတြရတဲ့ ကြိင္းျမစ္ေပကတံတာက သံမဏိတံတားကုိ ျပန္လည္ျပျပင္ ထားတာျဖစ္ပါ သည္။ ဂ်ပန္ေတြက သည္ရုပ္ရွင္နဲပတ္သက္ပီး သေဘာမက်တာေတြအမ်ားကီးပါ။ အထူးသျဖင့္ကေတာ့ သူတုိအင္ဂ်င္နီယာေတြက ဗိတိသွ် အင္ဂ်င္နီယာေတြေလာက္ မေတာ္ဘူးဆုိတာရယ္၊ ဗိတိသွ်လူမ်ိးေတြအေပ ဂုဏ္တင္ပီး ရုိက္ျပထားတာေတြရယ္ကုိ ကိက္ကပါဘူး။
အတုိခ်ပ္ဆုိရရင္ေတာ့ ဝတၳဳကုိမဖတ္ဖူးေပးမယ့္ ရုပ္ရွင္တခုလံုးမွာ အဓိကအားျဖင့္ ဂ်ီနီဗာသေဘာတူစာခ်ပ္ကုိေဖာက္ဖ်က္ျခင္းကုိ အသားေပးျပထားလုိ ယူဆရပါသည္။ ထုိရုပ္ရွင္ကုိ လြန္ခဲ့တဲ့အွစ္ ၂၀ ေလာက္က ကည့္ခဲ့ဖူးတာကုိျပန္ေျပာင္းေတြးမိသည္။ အဲဒီတုန္းက ဂ်ပန္ စစ္ဗုိလ္ခ်ပ္က စာရြက္စာတမ္းေတြနဲ႔ၿဗိတိသွ်စစ္ဗုိလ္ခ်ပ္မ်က္ွာကုိ သူတပည့္ေတြေရွမွာ ပစ္ေပါက္ပစ္လုိက္တဲ့ အခန္းကုိ ဝုိးတုိးဝါးတား မွတ္မိ ေနသည္။ အဲဒီတုန္းကေတာ့ ဘာစာရြက္စာတမ္းေတြနဲပါလိမ့္ဟုေတြးမိတာသာရွိပီး အဓိပာယ္လည္းနားမလည္ပါ။ သာ္ …. အခု အနွစ္၂၀ ေက်ာ္ကာခဲ့ပီးမွ ထုိဝတၳဳအေကာင္း၊ ရုပ္ရွင္အေကာင္းဖက္ရင္း အဲဒီအခန္းကုိသေဘာေပါက္သြားရသည္။ သည္လုိအျပည္ျပည္ဆုိင္ရာခ်ပ္ဆုိ ထားတဲ့ စာခ်ပ္စာတမ္းမ်ားဟာ တကယ့္အျပင္လက္ေတြဘဝမွာ ဂ်ပန္စစ္ဗုိလ္ခ်ပ္ေဆးတုိေျပာခဲ့သလုိပဲ ဘာမွအရာမေရာက္ပါလားဟု ရုပ္ရွင္ ဇာတ္လမ္းအေကာင္းေတြးရင္း စဥ္းစားေနမိေလေတာ့သည္။
ဂ်နီယာဝင္း