၁၉၉၉ ခုႏွစ္ေလာက္က ဂ်ဴနီယာ၀င္း က ဆရာၾကီးဦးခင္ေမာင္လတ္ႏွင့္ေဒၚခင္မ်ိဴးခ်စ္
တို႕ေရးသားခဲ့ေသာ အဂၤလိပ္စာတတ္လိုေသာ္ ႏွင့္ စာအုပ္စင္ေက်းဇူး အမည္ရွိစာအုပ္
ရီဗ်ဴးတစ္ခုကုိစာအုပ္စင္ဂဏတစ္ခုတြင္လႊင့္ထုတ္ခဲ့ဖူးသည္။
ထုိထုတ္လႊင့္ခ်က္ကိုျပန္လည္တင္ျပလုိက္ပါသည္။ယခုအခါထုိစာအုပ္သည္
၁၉၇၉ ခုႏွစ္ဒီဇင္ဘာလတြင္ လွေမစာေပမွပထမအၾကိမ္၊ ၁၉၉၅ ခုႏွစ္တဇြန္လတြင္
ဆုစာေပတုိက္မွဒုတိယအၾကိမ္ ၂၀၀၁ ခုနွစ္တြင္ကြန္ျပဴတာဂ်ာနယ္တုိက္မွတတိယ
အၾကိမ္ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္တြင္ မုံေရြးတုိက္မွစတုတၳအၾကိမ္
စသည္ျဖင့္ထုတ္ေ၀ေနဆဲျဖစ္ပါေၾကာင္းပါ။
"ထုိစာအုပ္ကုိေရြးခ်ယ္လုိက္ရျခင္းမွာမည္သည့္ေခတ္မည္သည္အခါမဆိုအေရးပါေသာ
အျမဲတန္းေခတ္မွီ၍အေ၇းၾကီးေနေသာပညာေရးဂဏကိုတင္ျပလို၍ျဖစ္ပါတယ္။
စာမ်က္ႏွာ ၈၀ ေက်ာ္ပါရွိတဲ့ဒီစာအုပ္ေးရဲ႕စာမ်က္ႏွာတ၀က္ဆီမွာဆရာၾကီးဦးခင္ေမာင္လတ္
အ"အ၈ၤလိပ္စာတတ္လုိေသာ္" ဆ္ိုတဲ့ေခါင္းစဥ္နဲ႕၎၊ ဆရာမၾကီးေဒၚခင္မ်ိဴးခ်စ္က"စာအုပ္စင္
ေက်းဇူး"ဟူ၍၎အသီးသီးေရးသားတင္ျပထားတာေတြ႕ရပါတယ္။
အရင္ဦးစြာအဂၤလိပ္စာဆရာၾကီးဦးခင္ေမာင္လတ္ရဲ႕ အဂၤလိပ္စာတတ္လုိေသာ္ ဆိုတဲ့ဂဏကုိ
တင္ျပလုိပါတယ္။ဒီအပိုင္းမွာဆရာၾကီးကအဂၤလိပ္စာသင္ၾကားေရး၌အေျခခံအုပ္ျမစ္ခ်တဲ့အပိုင္း
ကုိအဓိကထားပါးတယ္။ကၽြန္မအေနႏွင့္ဒီအပိုင္းကုိဖတ္ျပီးတဲ့အခါအခ်က္သုံးခ်က္ကုိထင္ထင္
ရွားရွားေတြ႕လုိက္ရတယ္။အဲဒီအခ်က္ေတြကိုထုတ္ႏုတ္ေျပာရရင္ - ပထမအခ်က္က
အမ်ိဴးသားေက်ာင္းေတြအေၾကာင္းျဖစ္ပါတယ္။အမ်ိဴးသားေက်ာင္းဆိုတာ ၁၉၂၀ ခုႏွစ္
ျဗိတိသွ်အစုိးရ၏ University အက္ဥပေဒကုိကန္႕ကြက္တုိက္ျဖတ္တဲ့တကၠသုိလ္ေက်ာင္းသား
မ်ားႏွင့္ျပည္လုံးကၽြတ္ေက်ာင္းသားမ်ားႏွင့္ျပည္လုံးကၽြတ္ေက်ာင္းသားေက်ာင္းသူမ်ား၏
boycott ဘိြဳင္းေကာက္သပိတ္ၾကီးကေမြးဖြားလုိက္တဲ့ေက်ာငး္မ်ားျဖစ္တယ္လုိ႕ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
"ကၽြန္ပညာအလုိမရွိ" ဟူေသာေၾကြးေက်ာ္သံႏွင့္ CNE ေခၚ Council of National Education က
အမ်ိဴးသားပညာေရးစံနစ္သစ္ကိုဖန္တီးျပီး ကုိယ့္သင္ရုိးကိုယ့္စာအုပ္ျပထန္ုးျပီးကုိယ့္စာေမးပဲြ
ႏွင့္ကိုယ္စီမံကြပ္ကဲေသာေက်ာင္းမ်ားျဖစ္တယ္လုိ႕ဆုိပါတယ္။အမ်ားျပည္သူတုိ႕ရဲ႕အလွဴေငြ
နွင့္ရပ္တည္ေနတဲ့ေက်ာင္းျဖစ္တယ္ဆုိတဲ့အခ်က္ဟာဂုဏ္ယူစရာေကာင္းပါတယ္။
ဒုတိယအခ်က္မွာအမ်ိဴးသားေက်ာင္းမွာသင္ၾကားေသာေက်ာင္းဆရာမ်ားအေၾကာင္းျဖစ္ပါတယ္။
ပညာရွာရင္းတန္းလန္းေက်ာင္းဆရာျဖစ္ၾကရလုိ႕မည္သည့္ဆရာမွဆရာျဖစ္လက္မွတ္မရၾကပါ
လုိ႕ဆုိပါတယ္။အသင္အျပကေတာ့အလြန္ေကာင္းၾကပါတယ္။ဆရာေတြရဲ႕ၾကိမ္လုံးဟာဆင္းရဲ
ခ်မ္းသာ ေယာက်ၤားေလး မိန္းခေလး မ်က္ႏွာမေရြးပါဘူး။သူတုိ႔ပင္ပင္ပန္းပန္းစာသင္ၾကားေန
သည္ကိုၾကည့္၍တပည့္မ်ားစိတ္မေကာင္းေတာင္ျဖစ္ရတယ္လုိေဖာ္ျပထားပါတယ္။တခ်ိဴ႕ဆရာ
မ်ားဟာျမန္မာလုိတခြန္းမွမေျပာပဲအဂၤလိပ္လုိေျပာသင္လုိ႕ျမန္မာစကားေတာင္တတ္ရဲ႕လားလုိ႕
အခ်ငး္ခ်င္းအညင္းပြားၾကရတယ္လုိ႕ဆုိပါတယ္။
တတိယအခ်က္မွာဆရာၾကီးတို႕ေခတ္ကပညာသင္ၾကားပုံစံနစ္ပဲျဖစ္ပါတယ္။ဆရာၾကီးတို႕
ေခတ္အေခၚ အတန္း ကုိအဆင့္ လုိ႕ေခၚပါတယ္။တတိယအဆင့္မွအစျပဳ၍စာပုိဒ္တစ္ခုကုိ
တေယာက္တလွည့္စီအလွည့္က်ဖတ္ မေရတြတ္ႏုိင္ေအာင္ဖတ္ မထစ္မေငါ့ပဲဖတ္ႏုိင္သည္
အထိေက်ာင္းသားတုိင္းေန႕စဥ္ရက္ဆက္ဖတ္ၾကရေၾကာင္းေဖာ္ျပထားပါတယ္။အဂၤလိပ္မွ
ျမန္မာ ျမန္မာမွအဂၤလိပ္ ဘာသာျပန္ေလ့က်င္းခန္းေတြလုပ္ရပါတယ္။ရာဇ၀င္ ပထ၀ီ သခ်ာၤ
စေသာအျခားေသာဘာသာရပ္မ်ားကုိအဂၤလိပ္လုိသင္ရပါတယ္။ေက်ာင္းဆင္းခ်ိန္မွာ
ဆရာကအဂၤလိပ္ကဗ်ာေတြထဲကတစ္ပုဒ္ကုိေရြးျပီးဆရာကအစေဖာ္ေပးလုိက္ရင္ေက်ာင္း
သားေတြဆက္ဆုိရပါတယ္။ဥပမာ - Lord Ullin's daughter ရဲ႕ကဗ်ာအစ - A Chieftain
to the Highlands bound လုိ႕ဆရာကအစခ်ီလုိက္တာနဲ႕ေက်ာငး္သားေတြေအာ္ဟစ္
ဆက္ဆ္ုိရပါတယ္။ကဗ်ာအဆုံးအထိရြတ္ျပီးမွအိမ္ျပန္ရပါတယ္။အဲဒီအရသာဟာ
ဘာနဲ႕မွလဲႏုိင္ေတာ့မွာမဟုတ္ဖူးဆုိတာကိုကၽြန္မတို႕စာဖတ္သူေတြခံစားမိပါတယ္။
ထုိေခတ္ကေက်ာင္းသားမ်ားမွာရုိက္အသင္ခံရသလုိ မတတ္မေနရ မတတ္လုိ႕ကုိမေနႏုိင္
တတ္ကုိတတ္ရ မတတ္ခ်င္လုိ႕ကုိမရေလာက္ေအာင္ ပညာတတ္ေျမာက္ၾကသည့္အေၾကာင္း
မ်ားကိုဆရာၾကီး၏စာကုိဖတ္ရင္းခံစားၾကရမယ္။အဲဒီေခတ္မွာပညာတတ္ေတြထြန္းကား
တာဟာပညာေရးဂဏကိုျမွင့္တင္ရမယ္ - အဆုံးရူံးမခံဘူး ဆိုတဲ့တမ်ိဴးသားလုံးမွာစိမ့္၀င္
ေနတဲ့စိတ္ဓါတ္ေၾကာင့္ပဲျဖစ္ပါတယ္။
ဆက္လက္တင္ျပလုိသည္မွာဆရာမၾကီးေဒၚခင္မ်ဴးိခ်စ္ရဲ႕ "စာအုပ္စင္ေက်းဇူး" ျဖစ္ပါတယ္။
စာအုပ္စင္ေတြရဲ႕အေၾကာင္းပဲျဖစ္ပါတယ္။စာအုပ္စင္္္္္္္္္ေတြကိုခံစားျမတ္ႏုိးတတ္လာျခင္း
အတြက္ ၁၉၂၀ သပိတ္ၾကီး၏အေမြအႏွစ္ျဖစ္တဲ့အမ်ိဴးသားေက်ာင္းပညာေရးစနစ္ကုိေက်း
ဇူးတင္ေၾကာင္းတင္ျပထားပါတယ္။
ဆရာမၾကီးကအိမ္ရွိစာအုပ္စင္ ေက်ာင္းစာအုပ္စင္ အရာရွိၾကီးမ်ားစာအုပ္စင္ အျခားအိမ္
မ်ားမွစာအုပ္စင္မ်ား စသည္ျဖင့္စာအုပ္စင္ထဲကစာအုပ္ေတြအေၾကာင္း ကုိတပိုင္းစီ
စိတ္၀င္စားဖြယ္တင္ျပထားပါတယ္။ဆရာမၾကီးဟာသူစာအုပ္ေတြဖတ္ပုံကုိ ၀ါးစားသလုိဖတ္
စာအုပ္ဆုိလွ်င္ခ်မ္းသာမေပး စာအုပ္ေတြနဲ႕ေနရတာဘုံနန္းျမွင့္အေဆာင္ေဆာင္ေပၚမွာ
စံစားေနရသည္ႏွင့္မျခား ရွိတ္စပီးယားျပဇတ္မ်ားဖတ္ရပုံကုိလည္း စားသုံး၍မကုန္ႏုိ္င္ေသာ
ဆင္ေပါင္ေက်ာ္ၾကီးဟုတင္စား၍ ဆင္ေပါင္ေက်ာ္ၾကီးအရြတ္ကိုကိုက္ခဲရသည့္အရသာ
စသည္ျဖင့္ဆရာမၾကီး၏လက္ေရးစတုိင္မ်ားမွာဖတ္ရင္းဖတ္ရင္းႏွင့္ပင္စာအုပ္ေတြကုိ
ျမတ္ႏုိးခ်င္စိတ္ေတြေပၚလာရေပတယ္။
ေနာက္ဆုံးတြင္ "စာအုပ္စင္ေက်းဇူးကားၾကီးပါ၏။ပညာလုိလားေသာအမ်ိဴးေကာင္းသား
သမီးမ်ားသည္စာအုပ္စင္ကိုမိမိတုိ႕၏လုံ႕လႏွင့္ပသပူေဇာ္ကာအက်ိဴးခံစားႏိုင္ၾကပါေစေသာ္"
ဟုဆရာမၾကီးကဆုေတာင္းေပးထားပါသည္။
ဆရာမၾကီး၏"စာအုပ္စင္ေက်းဇူး"ကုိဖတ္ျပီးတဲ့အခါစာအုပ္္စင္ဆုိတာအိမ္တုိင္းအိမ္တုိင္း
မွာရွိသင့္ရွိထုိက္တဲ့အရာတစ္ခုလုိကၽြန္မခံစားလုိက္မိပါတယ္။ဘယ္လုိစာအုပ္မ်ိဴးေတြ
ရွိသင့္သလဲ ဘယ္လုိစာအုပ္မိ်ဴးေတြ၀ယ္ဖတ္သင့္သလဲ ဘယ္လိုစာအုပ္ေတြကကုိယ့္
ကိုအက်ိဴးျပဳမလဲ ဆုိတဲ့ေမးခြန္းေတြကိုဆရာမၾကီးရဲ႕ "စာအုပ္စင္ေက်းဇူး"ကေျဖေပး
ထားပါတယ္။
ပညာရွာခရီးသည္ႏွစ္ေယာက္ျဖစ္တဲ့ဆရာၾကီးနဲ႕ဆရာမၾကီးတုိ႕၏လက္ဆင့္ကမ္း
ပညာရွာအေမြတစ္ခုကိုနာယူဖုိ႕တင္ျပရင္ စာအုပ္စင္ဂဏမွာထားရွိသင့္တဲ့စာအုပ္
ေလးတစ္အုပ္ကုိတင္ျပေရြးခ်ယ္ေပးလုိက္ပါတယ္။"
