အံ့ဖြယ္ စတုုရန္း - ဂ်ဴနီယာ၀င္း

(Academic Weekly Educational Journal Vol3 No8 ႏွင့္ Vol3 No9 တုိ႕တြင္နွစ္ပတ္ဆက္တုိက္ ေဖာ္ျပခဲ့ေသာ Melencolia ပန္းခ်ီကားအေၾကာင္းေဆာင္းပါးျဖစ္သည္။)

 ပုံ (၁)

Abrecht Durer  (ဂ်ဴရာ) (၁၄၇၁-၁၅၂၈) သည္ ဂ်ာမန္လူမို်း ပန္းခီ်ဆရာတစ္ဦးျဖစ္ရံုမက သစ္သားထြင္းပံုနိွပ္ပန္းခီ်ကားမ်ားကို လည္း ေရးဆဲြထြင္းတတ္သူျဖစ္ကာ သီအိုရီဆန္ဆန္ စဥ္းစားေတြးေခၚတတ္သူလည္း ျဖစ္ပါသည္။ ဖခင္ျဖစ္သူသည္ ေရႊပန္းထိမ္ဆရာ တစ္ဦး ျဖစ္သည္။ သူ႔ကို ေမလ ၂၁ ရက္ေန႔မွာ ေမြးဖြားခဲ့ျပီး သားသမီး ၁၈ ေယာက္ထဲတြင္ သူက ဒုတိယေျမာက္ျဖစ္ေလသည္။ ဖခင္ျဖစ္သူ၏ ေရႊပန္းထိမ္အတတ္ပညာ၊ ပန္းခီ်ပညာမ်ားအျပင္ သူ၏ ေခါင္းကိုင္ဖခင္တစ္ဦးျဖစ္သူ Antonkoberger ၏ ပံုနိွပ္ထုတ္လုပ္ငန္းမ်ားတြင္လည္း ပါဝင္ လုပ္ကိုင္နိုင္ခဲ့သူျဖစ္ပါသည္။

သူ႔ဘဝအက်ဳိးေပးအတိုင္းပင္ ငယ္ရြယ္စဥ္ကပင္ ပံုႏွိပ္လုပ္ငန္း၊ အကၡရာထြင္းလုပ္ငန္းမ်ားတြင္ ကြ်မ္းက်င္ခဲ့သူျဖစ္ေလသည္။ ထိုေခတ္ က Nurenberg တြင္ နာမည္ေက်ာ္ပန္းခီ်ဆရာ Michael Wolgemut  ထံတြင္ သူအသက္ ၁၅ နွစ္အရြယ္ကစ၍ တပည့္ခံခဲ့သည္။ ဂ်ဴရာသည္ ၁၄၉ဝ ျပည့္နွစ္ေနာက္ပိုင္းတြင္ ေက်ာက္ထြင္းပန္းပု ထုပညာရွင္ Martin Schongauer သို႔ ပညာဆည္းပူးဖို႔ ဥေရာပ ေျမာက္ပိုင္းသို႔သြားခဲ့သည္။ သို့ေသာ္ သူ မေရာက္မီ Martin ကြယ္လြန္ခဲ့ရာ Martin ၏ ညီအစ္ကိုမ်ားထံတြင္ ဆက္လက္ ပညာသင္ယူခဲ့ သည္။
ဂ်ဴရာသည္ ထိုမွတစ္ဖန္ အီတလီ၊ ဗင္းနစ္ျမို့မ်ားမွသည္Nurenberg သို႔ ျပန္ေရာက္လာသည့္ ကာလတစ္ေလွ်ာက္လံုးတြင္ ပန္းခီ် ကား မ်ားမ်ားစြာေရးဆဲြခဲ့ကာ သစ္သားထြင္းလက္ရာမ်ားလည္း အမ်ားအျပား ေရးဆဲြခဲ့သည္။ သူေရးဆဲြေသာလက္ရာမ်ားမွာ အထူး သျဖင့္ လူ႔ကိုယ္ခႏၶာ ပံုပန္းမ်ားသည္ ထိုေခတ္က နာမည္ေက်ာ္ပန္းခီ်ဆရာမ်ားျဖစ္သည့္ Lorenzo dei Credi, Mantegna တို႔၏ ၾသဇာသက္ေရာက္မႈမ်ား လႊမ္းမိုးေနသည္ဟု ဆိုျကသည္။ ၁၄၉၁ ခုနွစ္မွာ ထပ္မံေရးဆဲြေသာ ပံုတူသည္လည္း လူသိမ်ားေသာ ပံုတူျဖစ္ သည္။ဂ်ဴရာ့အေၾကာင္းကို စဥ္းစားလိုက္လွ်င္ သူ႔ကုုိယ္ပုုိင္ပန္းခ်ီကားခ်ပ္မ်ားအျပင္ သူ၏အေကာင္းဆံုးနွင့္ နာမည္အႀကီးဆံုး သစ္သားထြင္း ပံုနိွပ္ပန္းခ်ီကားကို ေမ့ထား၍ မရနိုင္ေခ်။

 

ပုံ (၂)

၁၅၁၄ ခုႏွစ္မွာ ေရးခဲ့ေသာ ထို Melencolia တြင္ ထူးျခားေသာ Magic square (အံ့ဖြယ္စတုရန္း) (၄ x ၄ စတုရန္းကြက္) ပါဝင္ေနေပ သည္။ ၄င္းသည္ ပံု၏လယ္ယာ အေပၚဘက္တြင္ ထြင္းထားသည္။ အံ့ဖြယ္စတုရန္းဟူသည္ကား ၁,၂,၃,၄ —,၁၆ ထိ ပါဝင္ေသာ ကိန္း ဂဏန္းမ်ားကို စတုရန္းတြင္ အတန္းလိုက္၊ ေဒါင္လိုက္ ေထာင့္ျဖတ္လိုက္ထည့္ထားရာ ေပါင္းလဒ္သည္ အားလံုး ၃၄ ျဖစ္ေစေသာ စတုရန္းကိုေခၚသည္။ ၄င္းအံ့ဖြယ္စတုရန္းကို ေရးသားခဲ့ေသာ ခုနွစ္ ၁၅၁၄(၁၅ႏွင့္၁၄) ကုုိေအာက္ဆံုးအတန္းအလည္အကြက္ႏွစ္ကြက္တြင္ထည့္သြင္းေရးဆဲြထားတာကုုိေတြ႕ႏုုိင္ပါသည္။ ၃ x ၃ အံ့ဖြယ္စတုရန္းမ်ား ေပၚလာျပီး ေနာက္ ဂ်ဴရာသည္ ပထမဦးဆံုး ၄ x ၄ အံ့ဖြယ္စတုရန္းကို ေရးသားေဖာ္ထုတ္ခဲ့သူအျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳခဲ့ၾကပါသည္။ ဂ်ဴရာက ဘယ္လိုလုပ္ၿပီး စဥ္းစားလိုက္သလဲဆိုတာကေတာ့ ပေဟဠိျဖစ္ေနဆဲျဖစ္ပါသည္။

(မွတ္ခ်က္။ ယခုုဂ်ဴရာေရးဆဲြေသာ Melencolia ပန္းခ်ီကားပုုံႏွင့္ ပန္းခ်ီကားညာဘက္အေပၚေထာင့္မွာ ထည့္သြင္းေရးခဲ့ေသာ အံ့ဖြယ္စတုုန္း Magic Square ပုုံႏွစ္ပုုံကုုိ ေဖာ္ျပထားပါသည္။ ေလ့လာၾကည့္ၾကပါ။)
● Melencolia ပန္းခ်ီကား အေၾကာင္း
Melencolia II ဟူ၍ ပန္းခ်ီကားကိုအမည္ေပးထားသည္။
ပန္းခ်ီကားသည္ ဂ်ာမန္ဘာသာျဖင့္ျဖစ္ၿပီး အဓိပၸယ္မွာ melancholy စိတ္မခ်မ္းမသာျဖစ္ျခင္း၊ depressive စိတ္ဓါတ္က်ဆင္းျခင္း ဟူေသာ အဓိပၸါယ္မ်ား သက္ေရာက္ေနသည္။
ပန္းခ်ီကားထဲတြင္ ပါ၀င္ေနေသာအရာမ်ားကုုိ ယခုုလုုိေတြ႕ရွိရသည္…
- ပုုံ၏နေဘးပတ္ပတ္လည္တြင္ ဂ်ီၾသေမႀတီဆုုိင္ရာသေကၤတမ်ား၊ ေဆာက္လုုပ္ေရးဆုုိင္ရာ တန္ဆာပလာမ်ားကိုု ထည့္သြင္းထားျခင္း။
- 4 x 4 magic square အံ့ဖြယ္စတုုန္းကုုိ ပန္းခ်၊ီကားေရးဆဲြေသာ ခုုႏွစ္ ၁၅၁၄ ပါ၀င္ထည့္သြင္းေရးထားျခင္း။
- မ်က္နွာျပင္ ၆ ခုုပါေသာ ရြမ္းဗတ္ကုုိ လူ႕ဦးေခါင္းခြံအျဖစ္ မိွန္ေဖ်ာ့ေဖ်ာ့ထြင္းထားျခင္း။ ထုုိပုုံသ႑ာန္သည္ ယခုုအခါ ဂ်ဴရာ၏ ကိုုယ္ပုုိင္ ပုုံသ႑ာန္သေကၤတအျဖစ္ လက္ခံထားသည္။
- အခ်ိန္ကုုိ တုုိင္းတာေသာသဲနာရီ hourglass ကိုုေတြ႕ရျခင္း။
- ခ်ိန္ခြင္ပါရွိျခင္း။
- ညဏ္ႀကီးရွင္ဟူေသာ အမွတ္တံဆိပ္ျဖစ္ေသာ အေတာင္ပံႏွင့္ ပုုံသ႑ာန္။
- မွတ္စုုစာအုုပ္ႏွင့္ ေသာ့ခ်ိတ္မ်ား။
- သတိေပးဆုုိင္းဘုုတ္ႏွင့္ သက္တန္႔ တြဲဖက္ကာ ေကာင္းကင္တြင္ရွိေနပုုံ။
- သခ်ာၤသေဘာတရားမ်ား ပါ၀င္ေနေသာ သေကၤတမ်ား၊ ကြန္ပတ္စ္သုုံးကရိယာမ်ား၊ ဂ်ီၾသေမႀတီပုုံမ်ား၊ အံ့ဖြယ္စတုုရန္း၊ တုုိင္းတာပုုံ စနစ္ မ်ားနွင့္ အခ်ိန္ျပကရိယာမ်ား။
Melencolia ဟူေသာပန္းခ်ီကားအမည္ႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး သမုုိင္းပညာရွင္မ်ားက အမ်ဳိးမ်ဳိး အဓိပၸယ္ဖြင့္ၾကသည္။ ဒါဟာ ပန္းခ်ီဆရာက မိမိကုုိယ္ကိုုယ္ယုုံၾကည္မူကင္းမဲ့တာကုုိျပတာဟုု ဆုုိသည္။ အေၾကာင္းကေတာ့ ဂ်ဴရာဟာ ထိုုပန္းခ်ီကားကုုိမဆဲြခင္ေလးမွာ သူက သည္လုုိေရး ခဲ့သတဲ့။
“လွပျခင္းဆုုိတာဘာလဲ..ငါမသိပါလား̋။
သည္ေတာ့ သူေရးဆဲြေသာ ထုုိပန္းခ်ီကားသည္ သူ၏ဖြင့္ဟ၀န္ခံခ်က္ ျဖစ္လိမ့္မည္။ ျပန္လည္ထြန္းကားျခင္းေခတ္က ပန္းခ်ီ ပညာသည္ေတြ အေပၚ (သုုိ႔မဟုုတ္) အႏုုပညာအေပၚ ယုုံၾကည္မူကင္းမဲ့မူ မ်ားျဖစ္ေလမလားဟုုုု ေတြးယူ ကေလသည္။