ေအးရိပ္သာ၊ ဦးေလးကို၀င္းတင္ႏွင့္ ပါတီစုံ - ေဒါက္တာခင္ေမာင္၀င္း (သခ်ာၤ)၊

ေအးရိပ္သာ၊ ဦးေလးကို၀င္းတင္ႏွင့္ ပါတီစုံ

ေဒါက္တာခင္ေမာင္၀င္း (သခ်ာၤ)၊ ဧျပီ ၂၆၊ ၂၀၁၄

က်ေနာ္ ငယ္စဥ္က ကေလးဘ၀မွ စ၍ ဦးေလးကို၀င္းတင္ဟုေခၚေသာ ပုဂၢဳိလ္ကို အမ်ားက ဟံသာ၀တီဦး၀င္းတင္ဟု သိၾကပါသည္။ ဦးေလးကို၀င္းတင္သည္ မိုးမခမဂၢဇင္းတြင္ ေနာက္ဆုံးေရးသားခဲ့ေသာ “မိုးမခ လမ္းမွန္ပါေစ” ဟူေသာေဆာင္းပါးတြင္ ၁၉၉၀ ကာလက သူ၏ဘ၀ႏွင့္ ပတ္သက္၍ ဤသို႔ ေရးသားထားပါသည္။
“အဲဒီအခ်ိ္န္က လြတ္လပ္ေရးတိုက္ပြဲ၀င္ စာေရးဆရာမၾကီး ေဒၚခင္မ်ဴိးခ်စ္တု႔ိ မိသားစု ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ တေကာင္းေဆာင္၀င္းၾကီးထဲမွာ ေနတယ္။ ေအးရိပ္သာဆိုတဲ့ တန္းလ်ားေလးမွာ။ စာေရးဆရာေသာ္တာေဆြတို႔၊ ကဗ်ာဆရာမၾကည္ေအးတို႔၊ နာမည္ေက်ာ္အႏုပညာရွင္ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသူ မလွသန္း (ေနာင္ ေလတပ္ဗိုလ္ၾကီးမမ)။ ျပီးေတာ့ က်ဳပ္တို႔ရဲ့ စားအိမ္၊ ေသာက္အိမ္၊ အိပ္အိမ္၊ နားအိမ္၊ ကဗ်ာအိမ္၊ အကအိမ္၊ အလွအိမ္ေပါ့။ က်ဳပ္က အဲဒီအခ်ိန္က သထုံေဆာင္မွာ ေနတယ္” …  “ေအးရိပ္သာဆိုတာက ဆရာၾကီးမင္းသု၀ဏ္ရဲ့ ေအးရိပ္သာတဲ့ ပင္ေညာင္ညိဳ ဆိုတဲ့ ကဗ်ာကို ပဲ့တင္သံ ေရာင္ျပန္ဟပ္ေနတဲ့ ေနရာကေလးေပါ့” …
ဤသည္ကား ဦးေလးကို၀င္းတင္ေရးခဲ့ေသာ ေအးရိပ္သာအေၾကာင္း ျဖစ္ပါသည္။ ေအးရိပ္သာအမည္ရွိေသာ ပ်ဥ္ေထာင္အိမ္ကေလးမွာ ယခု မရွိေတာ့ပါ။ ထိုေနရာကို ယခုရွိေနေသာေနရာမ်ားကိုညႊန္း၍ ေျပာရလ်င္၊ ၎တည္ေနရာမွာ ယခုအေ၀းသင္တကၠသိုလ္ရွိေသာ ေနရာ၏ အေနာက္ေျမာက္ဘက္၊ ဘီအိုစီေကာလိပ္၏ အေနာက္ေတာင္ေထာင့္ ျဖစ္ပါသည္။
ဦးေလးကို၀င္းတင္ေရးခဲ့သည့္အတိုင္း ‘တေကာင္းေဆာင္၀င္းၾကီးထဲ’ ဟူသည္မွာလည္း မွန္ပါသည္။ ပို၍ အတိအက်ေျပာရလ်င္ တေကာင္းေဆာင္၏ အေရွ႔ဘက္၊ ၅မိနစ္ေလာက္ ေလွ်ာက္လွ်င္ ေအးရိပ္သာကို ေရာက္ပါသည္။ ထိုအခ်ိန္က ဦးေလးကို၀င္းတင္သည္ သထုံေဆာင္တြင္ ေနသည္ဟု သူကိုယ္တိုင္ ေရးသားထားသည္ကို ဖတ္ရပါသည္။ သူေနေသာ သထုံေဆာင္မွ ေတာင္ဘက္တည့္တည့္ ေလွ်ာက္လာမည္ဆိုလ်င္ ေရွးဦးစြာ ကုကၠိဳင္းလမ္းကို ကူးရပါျပီ။ ထိုအခါ တကၠသုိလ္ေရကူးကန္ႏွင့္ ပိေတာက္ပင္မ်ားရွိေသာလမ္းကို ေရာက္ပါလိမ့္မည္။ ထိုလမ္းအတိုင္း တင္းနစ္ကြင္းမ်ား၊ ေဘာ္လုံးကြင္းတို႔ေဘးမွ ျဖတ္သြားလ်င္ ဘီအိုစီေကာလိပ္ကို ေရာက္ပါသည္။ ဘီအိုစီေကာလိပ္ေဘးရွိ ခေရပင္မ်ားရွိေသာ လမ္းအတိုင္းေလွ်ာက္လ်င္ ထိုလမ္းအဆုံး၊ ညာဖက္ (အေနာက္ဘက္)တြင္ ေအးရိပ္သာဟူေသာ ပ်ဥ္ေထာင္အိမ္ေလးကို ေတြ႔ပါမည္။ သထုံေဆာင္မွ စ၍ ၁၅မိနစ္ေလာက္ ေလွ်ာက္လွ်င္ ေရာက္ပါသည္။
က်ေနာ္တို႔မိသားစုႏွင့္ ရင္းႏွီးေသာမိတ္ေဆြမ်ား၏ ပတ္၀န္းက်င္တြင္ ဦး၀င္းတင္ကို ‘ေအးရိပ္သာအုပ္စု’၏ အုပ္စု၀င္ဟု သတ္မွတ္ပါသည္။ ယခုအခါတြင္ ေအးရိပ္သာဟူေသာအမည္ကိုပင္ ဘယ္သူမွ မသိၾကေတာ့ပါ။ သို႔ေသာ္လည္း က်ေနာ္တို႔၏ က်ဥ္းေျမာင္းေသာ ပတ္၀န္းက်င္တြင္ ေအးရိပ္သာအုပ္စုထဲတြင္ ပါ၀င္ျခင္းကို ဂုဏ္တရပ္အျဖစ္ မွတ္ယူၾကပါသည္။
ဦး၀င္းတင္၏ ကိုယ္ေရးအထုပၸတၱိအရ ၁၉၅၀ မွ ၁၉၅၄ တြင္ စာေပဗိမာန္တြင္ လက္ေထာက္အယ္ဒီတာအျဖစ္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္စဥ္အတြင္း ၁၉၅၃တြင္ အဂၤလိပ္စာေပ၊ ေခတ္သစ္သမိုင္းႏွင့္ ႏိုင္ငံေရးသိပၸံတြဲတို႔ျဖင့္ ဘီေအဘြဲ႔ကို ရရွိခဲ့သည္။ ထိုကာလတြင္ ေအးရိပ္သာအုပ္စုထဲတြင္ ပါ၀င္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ ဦး၀င္းတင္ပါ၀င္ေသာ ေအးရိပ္သာအုပ္စုထဲတြင္ ဦး၀င္းတင္၏ ေဆာင္းပါးတြင္ ေရးသားေသာသူမ်ားအျပင္ အျခားပုဂၢိဳလ္အခ်ဳိ႔၏ အမည္မ်ားကို ေဖာ္ျပရေသာ္ – ရုပ္ရွင္ဒါရိုက္တာ ဦးသုခ၊ ဦး၀င္းေဖ (စာေရးဆရာျမဇင္)၊ ကာတြန္းဦးဘဂ်မ္း၊ ဦးေဇာ္၀ိတ္ (လက္ေ၀ွ႔ခ်န္ပီယံ)၊ တကၠသိုလ္ဘုန္းႏိုင္၊ အဆိုေတာ္ တကၠသိုလ္ၾကည္မာ၊ ေနာင္အခါ ဂီတနယ္တြင္ ျမန္မာပညာရွိဟူေသာအမည္ျဖင့္ ထင္ရွားလာသူ ဦးဂုဏ္ဘန္၊ ဓမၼိကဦးဘသန္းတို႔ ျဖစ္ပါသည္။ ကာတြန္းဦးဘဂ်မ္းႏွင့္ ဦးေဇာ္၀ိတ္တို႔သည္ ထိုအခ်ိန္ကပင္ ထင္ရွားေက်ာ္ေဇာေသာ ပုဂၢိဳလ္မ်ားျဖစ္ခဲ့ပါသည္။ က်န္ပုဂၢဳိလ္မ်ားမွာ အႏုပညာနယ္ပယ္အသီးသီးတို႔တြင္ စတင္အေျခခ်ေနသူမ်ား ျဖစ္သည္။ ဤသည္ကား ထိုအခ်ိန္က ဦး၀င္းတင္၏ ပတ္၀န္းက်င္ျဖစ္ပါသည္။
ဦး၀င္းတင္၏ မိုးမခေဆာင္းပါးတြင္ ေရးထားသည့္အတိုင္း ေအးရိပ္သာသည္ ‘ကဗ်ာအိမ္၊ အကအိမ္’ စသည္တို႔ ျဖစ္ခဲ့သည္မွာ မွန္ပါသည္။ ထိုအခ်ိန္က စာေရးဆရာျပဇာတ္မ်ား ေခတ္စားသည့္အခ်ိန္ျဖစ္ရာ က်ေနာ့္မိဘမ်ားႏွင့္အတူ စာေရးဆရာျပဇာတ္တြင္ ပါ၀င္ခဲ့ေသာ စာေရးဆရာမ်ား ျပဇာတ္မ်ားစြာတို႔ကို ဇာတ္တိုက္ရာ ေနရာလည္း ျဖစ္ခဲ့ပါသည္။
၁၉၅၃ ေနာက္ပိုင္း ေအးရိပ္သာမရွိေတာ့သည့္ေနာက္ပိုင္းတြင္ ဦးေလးကို၀င္းတင္ႏွင့္ ဆယ္လက္၍ အဆက္အသြယ္ရွိေနခဲ့ပါသည္။ ၁၉၆၈ မွ ၁၉၇၈ အတြင္းတြင္ ဦး၀င္းတင္သည္ ဟံသာ၀တီသတင္းစာ (မႏၱေလး) အယ္ဒီတာခ်ဳပ္အျဖစ္ အမႈထမ္းခဲ့စဥ္ က်ေနာ္တို႔မိသားစုသည္ မႏၱေလးသို႔ အယလ္သြားခဲ့ပါသည္။ ထိုအခ်ိန္က မႏၱေလးအေရွ႔က်ဳံးလမ္းတြင္ ရွိေသာ ဦး၀င္းတင္၏ ေနအိမ္တြင္ တည္းခိုခဲ့ၾကပါသည္။ ဟံသာ၀တီသတင္းစာသည္ ထိုအခ်ိန္က အစိုးရသတင္းစာျဖစ္ပါသည္။ အစိုးရသတင္းစာကို အစုိးရက ပိတ္ပစ္ျပီး အယ္ဒီတာခ်ဳပ္ကို ျဖဳတ္ပစ္၍ အေရးယူသည့္အျဖစ္ကို ေရာက္ခဲ့သည္ကို ၾကည့္လ်င္ ဦး၀င္းတင္၏ အရည္အခ်င္းကို သိႏိုင္ပါသည္။
ဦးေလးကို၀င္းတင္ႏွင့္ ၁၉၈၈တြင္ ပါတီစုံဒီမိုကေရစီေတာင္းဆိုေသာ လူထုအုံၾကြမႈကာလတြင္းလည္း ျပန္လည္၍ ေတြ႔ဆုံပါသည္။ ထိုအခ်ိန္က ပါတီစုံစနစ္ကို ေတာင္းဆိုၾကေသာ ေၾကျငာစာတမ္းကို လက္မွတ္ထိုးရန္အတြက္ ဦး၀င္းတင္ႏွင့္ စာေရးဆရာအခ်ဳိ႔ အိမ္ကို ေရာက္လာၾကပါသည္။
ထိုအျဖစ္အပ်က္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ ဦး၀င္းတင္၏ မိုးမခမဂၢဇင္းေဆာင္းပါးတြင္ ဤသို႔ ေရးသားထားသည္ကို ဖတ္ရပါသည္
” … ရွစ္ေလးလုုံးအေရးေတာ္ပုုံၾကီးရဲ့ အစဦးပိုု္င္းရက္ေတြမွာ စာေပစာနယ္သမားေတြ လက္တြဲဆႏၵေဖာ္ထုုတ္မႈ ေပၚေပါက္လာတယ္။ အာဏာ ရွင္ေတြက လူထုုအုုံၾကြမႈၾကီးကိုု အၾကမ္းဖက္ျဖိဳခြဲခဲ့တယ္။ အဲဒီရက္ရက္စက္စက္ ေခ်မႈန္းမႈၾကီးကိုု စာေပစာနယ္ဇင္းသမားေတြက ဆန္႔က်င္ ကန္႔ကြက္ခဲ့ၾကတယ္။ ဒီမိုုကေရစီေတာင္းဆိုုခ်က္ေတြ ေဖာ္ထုုတ္ခဲ့ၾကတယ္။
က်ဳပ္တိုု႔ (၀င္းခက္ရယ္၊ ေလသူရဲတဦးရယ္) ေဒၚခင္မ်ဳိးခ်စ္အိမ္ေရာက္သြားတယ္။ ေန႔လည္ပိုုင္းက ေမာင္ေသာ္ကအိမ္မွာ က်ဳပ္ရယ္၊ ေမာင္ေသာ္ကရယ္၊ ေမာင္ကိုုယုုရယ္၊ ၀င္းခက္ရယ္၊ ေလသူရဲတဦးရယ္၊ စာေပစာနယ္ဇင္းသမားေတြရဲ့ ဆႏၵသေဘာထား ေက်ညာခ်က္ စာတန္းကိုု ေရးဆြဲ လက္မွတ္ထိုုးခဲ့တယ္။ အဲဒီကတဆင့္ ကာတြန္းေငြၾကည္အိမ္သြားတယ္။ သေဘာတူ လက္မွတ္ေတာင္း တယ္။ ဒုုတိယ ဆရာၾကီး မင္းသုု၀ဏ္အိမ္သြားတယ္၊ လက္မွတ္ေတာင္းတယ္။ ေဒၚခင္မ်ဳိးခ်စ္အိမ္က တတိယေရာက္တဲ့ အိမ္ပဲ။
ေဒၚခင္မ်ဳိးခ်စ္က အိပ္ရာထဲ လဲေနတယ္။ က်ဳပ္တိုု႔အဖြဲ႔က စာေပစာနယ္ဇင္းသမားေတြရဲ့ ေက်ညာစာတန္းကိုု ျပတယ္။ သေဘာတူ လက္မွတ္ေတာင္းတယ္။ အမၾကီးက အေျပးအလႊားဖတ္ၾကည့္တယ္။ ဖတ္လဲျပီးေရာ ငိုုလိုုက္တာ။ ဟီးခ်လိုု႔၊ ခ်ဳံးပြဲခ်လိုု႔ ငိုုတာ။ က်ဳပ္ကိုု ဖက္ေအာ္တယ္။
“ကိုု၀င္းတင္ေရ … ရွင္လုုပ္ေဖာ္ရတယ္။ ေက်းဇူးတင္တယ္။ ၀မ္းသာလိုုက္တာ” တဲ့။
သူ႔တမ်က္ႏွာလုုံးကေတာ့ မ်က္ရည္အိုုင္ထြန္းလိုု႔။ …”
ဤသည္ကား ဦး၀င္းတင္၏ ေရးသားခ်က္မွ ေကာက္ႏုတ္ခ်က္ျဖစ္ပါသည္။ ထိုအခ်ိန္က ဦးေလးကို၀င္းတင္ႏွင့္ က်ေနာ္တို႔ စကားေျပာရာတြင္ က်ေနာ္က ဤသို႔ ေျပာပါသည္။
” က်ေနာ္က ဦးေလးကို၀င္းတင္ကို ပုဂၢဳိလ္ေရးအရ ခင္ျပီးသား၊ ယုံၾကည္ျပီးသားဆုိေတာ့ အထူးတိုက္တြန္းစရာ မလိုပါဘူး။ ဦးေလးက လက္မွတ္ထုိးခိုင္းရင္ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ ထိုးမွာပါပဲ။ ဒါေပမယ့္ ေရရွည္အေနနဲ႔ ေမွ်ာ္ကိုးျပီး ဦးေလးကို ေတာင္းဆိုခ်င္တာ ၂ ခု ရွိပါတယ္။ တခုက အခုေလာေလာဆယ္ ပါတီစုံဒီမိုကေရစီေတာင္ဆိုတဲ့ ကိစၥ။ ဒီကိစၥမွာ တပါတီစနစ္ကို ပယ္ျပီး ပါတီစုံစနစ္ကို ဘာေၾကာင့္ လုပ္သင့္တယ္ ဆိုတာကို လူတိုင္းနားလည္တဲ့စကားနဲ႔ တိုတိုရွင္းရွင္းေလး က်ေနာ့္ကို ေျပာျပပါ။ ေနာက္တခုက ႏိုင္ငံေရးသိပၸံဘာသာရပ္ ကိစၥ။ က်ေနာ္က သခ်ာၤမွာသာ ပါရဂူဘြဲ႔ရထားတာ၊ ႏိုင္ငံေရးသိပၸံဘာသာရပ္မွာေတာ့ တကယ့္ငတုံးပဲ။ ဒါေၾကာင့္ ဒီဘာသာရပ္ကို အေျခခံက စျပီး ေလ့လာခ်င္ရင္ ဘာေတြကို စ ဖတ္ရမလဲ။ အၾကံေပးပါ။”
ပထမေမးခြန္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ ဦးေလးကို၀င္းတင္က ဤသို႔ ရွင္းျပသည္။
” ပါတီစုံစနစ္ရဲ့ ေကာင္းက်ဳိးေတြကို သိပ္ရွည္ရွည္ေ၀းေ၀း ေျပာေနစရာ မလိုပါဘူးကြာ။ အခုတပါတီစနစ္ေအာက္မွာ ၂၆ ႏွစ္လုံးလုံး ေနလာခဲ့ျပီးျပီ။ ဒီအေတြ႔အၾကဳံအရ တပါတီစနစ္ဟာ ေကာင္းသလား၊ ဆိုးသလား၊ ကိုယ္တိုင္ဆုံးျဖတ္ေပါ့။ ဒီေနရာမွာ တပါတီစနစ္က ေကာင္းပါတယ္လို႔ ယူဆသူေတြကုိေတာ့ ဘာမွ ေျပာစရာမလိုဘူး၊ ဖယ္ထားလိုက္ တပါတီစနစ္ဟာ မေကာင္းဘူးလို႔ ယူဆသူေတြကို ဒီတခုပဲ ေျပာဖို႔လိုတယ္ – ပါတီစုံစနစ္ဟာ တပါတီစနစ္ရဲ့ ဆန္႔က်င္ဘက္ပဲ။ တခုခုဟာမေကာင္းဘူး ဆိုရင္ အဲဒါရဲ့ ဆန္႔က်င္ဘက္ဟာ ေကာင္းရမွာေပါ့။ မောက္းတဲ့စနစ္တခုရဲ့ ဆန္႔က်င္ဘက္ျဖစ္တာေၾကာင့္ ဒီစနစ္ကို က်င့္သုံးၾကည့္ဖို႔ အေၾကာင္းပဲ။ ဒါဟာ အလြယ္ဆုံးနဲ႔ အနိမ့္ဆုံးအဆင့္ပါပဲ။ ဒါထက္ပိုျပီး သိဖို႔ကေတာ့ မင္းရဲ့ ဒုတိယေမးခြန္းကို ေျဖရလိမ့္မယ္။ …
ငါတို႔တကၠသိုလ္မွာ ႏိုင္ငံေရးသိပၸံဘာသာရပ္မွာ ျပဌာန္းခဲ့တဲ့ ဖတ္စာအုပ္ ၂အုပ္ ဖတ္ခဲ့ရတယ္။ အဲဒီစာအုပ္ေတြကေတာ့ Wanlass ေရးတဲ့ Gettell’s History of Political Thought နဲ႔ Sabine ေရးတဲ့ History of Political Theory တို႔ပဲ။ အဲဒီစာအုပ္ ၂အုပ္ကို အရင္ဖတ္ၾကည့္ေပါ့ကြာ။”
ဦးေလးကို၀င္းတင္ေျပာခဲ့သည့္ စာအုပ္ ၂အုပ္သည္ ႏိုင္ငံေရးသိပၸံဘာသာရပ္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ က်ေနာ္ ပထမဦးဆုံး ဖတ္ဖူးေသာ စာအုပ္မ်ား ျဖစ္လာပါသည္။
ေနာက္ပိုင္းတြင္ ဦးေလးကို၀င္းတင္ႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ အေၾကာင္းအရာမ်ားမွာ အမ်ားသိျပီးျဖစ္၍ ထပ္ေရးရန္ မလိုေတာ့ပါ။ ‘ကံေကာင္းလွ်င္’ အားလုံးသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ဒီမိုကေရစီသမိုင္းထဲတြင္ ပါ၀င္လာပါလိမ့္မည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္လွ်က္ …။    ။