ေျကြပါေသာ္လည္း... - ဂ်ဴနီယာ၀င္း

  (အမွတ္ ၁၈၉၊ ၂ဝဝ၇၊ ဒီဇင္ဘာ အေတြးအျမင္)

          ‘Terror of death’ ဟူေသာ ကဗ်ာ ေခါင္းစဥ္တစ္ခုကို ဖတ္ျကည့္မိလွ်င္ 'ေသျခင္းတရားကို ေျကာက္ရံြ့ျခင္း'ဟု အရင္ဆံုးေတြးမိ သည္။ သို့ေသာ္ ‘terror’  ဟူေသာ စကားလံုးသည္ ထိတ္လန့္ျခင္း၊ တုန္လႈပ္ျခင္းေတြပါ၏။ 'ေသရမွာကိုေတာ့ ေျကာက္ျကတာပဲ'ဟု ခပ္လြယ္လြယ္ ဆိုျကမွာလားေတာ့ မသိပါ။ ထိုအေျကာင္း ကဗ်ာစပ္သူက ဂြ်န္ကိ John Keats (၁၇၉၅-၁၈၂၁) ျဖစ္ပါသည္။ သူ့ကဗ်ာ တြင္ သူေရးဖဲြ့ခ်င္ေသာ ကဗ်ာေတြ၊ စာအုပ္ေတြ အေကာင္အထည္မေဖာ္မီ ေသသြားမည္ကို ေျကာက္ရံြ့ေျကာင္း ေရးဖဲြ့ထား၏။

          ဂြ်န္ကိသည္ ၁၉ ရာစုအေစာပိုင္း ကာလက ထင္ရွားေသာ ကဗ်ာဆရာျဖစ္သည္။ သူ့ကဗ်ာမ်ားတြင္ သဘာဝတရား၏ လွပမႈ၊ ခ်စ္ခင္ ျမတ္နိုးမႈ၊ စိတ္ကူးယဥ္နွင့္ ဖန္တီးျခင္းျကားက ဆက္သြယ္မႈကို ေဖာ္ေဆာင္ထားသည္ကို ေတြ့ျကရ၏။ ထို့ျပင္ လွပမႈနွင့္ နာက်င္ထိခိုက္မႈ ေတြကိုလည္း ဒြန္တဲြျပထား၏။ သူ့ဘဝတြင္ သူအလြန္ျမတ္နိုးတန္ဖိုးထားသည့္ စာအုပ္မ်ားကို ဘဝ၏ အေရးအပါဆံုးအျဖစ္ သတ္မွတ္ထားစဥ္ တြင္ ရုတ္တရက္ ေသဆံုးသြားမည္ကို အလြန္ေျကာက္ရံြ့လ်က္ရိွေျကာင္း သူ့ကဗ်ာေလးတြင္ ဖဲြ့ဆိုတားသည္။ ထိုမွ်မက ကဗ်ာ၏ ဂီတသံတြင္ ပင္ ေျကာက္ရံြ့ျခင္း သံစဥ္ေတြ စီးဆင္းလ်က္ရိွသည္။ သူခ်စ္ေသာ စာအုပ္မ်ားမွ ေဝးရာသို့ ေသျခင္းတရားက ေခၚေဆာင္သြားမည့္အေရး ေတြးပူေနရွာေလသည္။

          သူေတြးပူေနရေသာ လံုေလာက္ေသာ အေျကာင္းျပခ်က္ကလည္း ရိွေနသည္။ သူ့မိခင္သည္ အဆုတ္တီဘီေရာဂါျဖင့္ ကြယ္လြန္ခဲ့ကာ သူ့အစ္ကို ျဖစ္သူမွာလည္း ထိုေရာဂါရကာ သူ့ေရွ့မွာ ကြယ္လြန္ အနိစၥေရာက္ရသည္ကို ျကံုေတြ့ခဲ့ရသူ ျဖစ္ပါသည္။ သူ့မွာလည္း ထိုတီဘီ ေရာ ဂါရေနသည္ကို သိရိွခဲ့ျပီးေနာက္မွာ သူလည္း တစ္ေန့ေသရမည့္အေရး ဘယ္ေလာက္ေတာင္ ေတြးပူခဲ့ရရွာမည္ကို ျမင္ေယာင္ျကည့္မိပါ သည္။ ထိုကဗ်ာကို သူမကြယ္လြန္မီ (၄) နွစ္အလိုမွာ ေရးသားခဲ့ျခင္းျဖစ္ျပီး အသက္ငယ္ရြယ္စဥ္ ၂၆ နွစ္မွာ ကြယ္လြန္ခဲ့ျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ဂြ်န္ကိသည္ ကဗ်ာတြင္ သူေသရမွာကို မေျကာက္၊ သူမေသမီ သူအေကာင္အထည္ေဖာ္ခ်င္တာေတြ မထုတ္ေဖာ္လိုက္ရမွာကို ေျကာက္ျခင္းျဖစ္ ေျကာင္းကို ကဲြျပားစြာ ေရးဖဲြ့ထားျခင္းျဖစ္၏။

          ဂြ်န္ကိသည္ သူ့နေဘးက လူေတြကို ဂရုမစိုက္ပါ။ ဘဝ၏ ေပ်ာ္ရႊင္ယစ္မူးသာယာျခင္းကိုပင္ အေလးမထားပါ။ သို့ေသာ္ သူ၏ တစ္ခု တည္းေသာ စိတ္ပူပန္မႈက သူမကြယ္လြန္မီ သူ့စိတ္ကူးေတြကို စာလံုးေတြ၊ စာအုပ္ေတြအျဖစ္ မေရးဖဲြ့လိုက္ရမွာကိုျဖစ္၏။ ကဗ်ာဆရာက ထိုစိတ္ပူပန္မႈသည္ သူ့အား ဘဝတစ္ေလွ်ာက္လံုး ျခိမ္းေျခာက္လ်က္ရိွသည္ဟု ရင္ဖြင့္ထား၏။ သူသည္ အဆိုးျမင္ဝါဒီသမားပင္ျဖစ္ေနေလျပီ ဟု သူ့ကိုယ္သူ သံုးသပ္ထား၏။ ေကာင္းကင္ယံက တိမ္တိုက္ေတြကို ေတြ့လည္း မသာယာနိုင္။ သူေသရေတာ့မည္ဟု ေတြးက ေျကာက္ရံြ့မႈ က ပိုတိုးလာသည္။ ထိုတိမ္တိုက္ေတြကေျပာျပေသာ လွပေသာ စိတ္ကူးယဥ္အခ်စ္ဇာတ္လမ္းမ်ားသည္ သူ့ကို ပိုျပီးေတာ့ေတာင္ ေျကာက္ရံြ့ သြားေအာင္ ျခိမ္းေျခာက္လ်က္ရိွေနျကသည္။ သူ့မွာ အနာဂတ္အေရး ေတြးပူဖို့ပင္ အခိ်န္မရိွပါဟု ဆိုထားပါသည္။

          ဂြ်န္ကိ၏ ထိုကဗ်ာနွင့္ ပတ္သက္၍ ခံစားမိေသာ ကဗ်ာခ်စ္သူတစ္ေယာက္၏ ခံစားခ်က္ကို အင္တာနက္တြင္ အခုလို ေတြ့လိုက္ရပါ သည္။

          'ေသျခင္းတရားဆိုတာ တကယ္ေတာ့ ေနာက္ဆံုးနယ္နိမိတ္ပဲ။ ေစ့ေစ့ေတြးေလ၊ တန္ခိုးအာဏာျကီးပါေပ့လို့ ျမင္မိေလျဖစ္ပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ္ အဲဒီကဗ်ာကို ဖတ္ျပီး စဥ္းစားျကည့္မိတယ္။ ကြ်န္ေတာ္ ုနေအ် လို့ေတာ့ ေတြးလို့မရဘူး။ သူ့ရဲ့ကဗ်ာအစက

          ‘When I have fears that I may cease to be, Before my pen has gleaned by teeming brain,’

          ''ကြ်နု္ပ္၏ အေတြးမ်ားျဖင့္ ျပည့္နွက္ေနေသာ ဦးေနွာက္အား ကြ်နု္ပ္၏ ကေလာင္တံျဖင့္ ထိုးဆြေရးျခင္းမျပုမီ ကြ်နု္ပ္ေသသြားမွာကို ေျကာက္၏''

          ဆိုတဲ့ စကားလံုးက ျပင္းထန္လိုက္တာဗ်ာ။ ေျကာက္ရံြ့ျခင္းက သူ့ကို ေတြးစရာေတြ ျဖစ္ရသတဲ့။ တခို့်လူေတြ ေျကာ္ျကားမႈကို စားသံုးေနတဲ့အခါ သူတို့ဘယ္လို ေတြးျကပါလိမ့္လို့ စဥ္းစားမိတယ္။ တခို့်က အကိုးကြယ္ခံရ၊ တခို့်က လူေတြရဲ့ အာရံုေတာင္ အေရာက္ မခံလိုက္ရဘူး။ Keats အသက္ရွင္ေနစဥ္မွာေတာ့ သူ့အတိုင္းအတာနဲ့သူ အာရံုစိုက္ျခင္းခံရမွာပါပဲ။ ဒါေျကာင့္လဲ သူက ကေလာင္ေသြးခဲ့တဲ့ ေဟာဒီကဗ်ာဟာ ယေန့တိုင္ ခံစားေနရတာေပါ့။ ‘For whom the bell tolls’  'သူတစ္ေယာက္အတြက္ ေသမင္းတမန္ ေခါင္းေလာင္းတီး ေခ်ျပီ။' ဆိုတဲ့ စာေျကာင္းေလးကို သတိရမိပါရဲ့။ (ထိုစာေျကာင္း၏ ေနာက္တြင္ ‘It tolls for thee.’ (အဲဒါ မင္းအတြက္တီးတာေပါ့။) ဟူေသာ စာေျကာင္းလိုက္ပါသည္)။ ကဗ်ာထဲမွာ ကြ်န္ေတာ္အနွစ္သက္ဆံုး စာေျကာင္းေတြကေတာ့-

          ‘When I behold, upon the night’s starred face, Huge cloudy symbols of a high romance, And think that I may never to trace Their shadows, with magic hand of chance.’

          ''ည၏ ျကယ္ေရာင္ လင္းလက္ေသာ ေကာင္းကင္မ်က္နွာအား ကြ်နု္ပ္ျကည့္၏။

          က်ယ္ျပန့္ေသာ တိမ္တိုက္မ်ားသည္ ကြ်နု္ပ္အား လွပေသာ အခ်စ္ဇာတ္လမ္းမ်ားကို ေျပာျပေနျက၏။

          ခံစားညို့ငင္ေသာလက္ျဖင့္ ထိုလွပေသာ ပံုျပင္မ်ားကို ကြ်နု္ပ္မေရးျခစ္လိုက္ရမီ ေသသြားမွာကို ေျကာက္၏။''

          ျပီးေတာ့ ကဗ်ာရဲ့ ေနာက္ဆံုးစာေျကာင္းေတြ-

          '' ... then on the shore of the wide world I stand alone, and think, Till love and fame to nothingness to sink.”

          ''က်ယ္ျပန့္ေသာ ကမၻာျကီးထဲမွာ ေခ်ာက္ကမ္းပါးထက္ဝယ္ တစ္ကိုယ္တည္း ရပ္ေနရသည္ဟု ခံစားမိ၏။

          ကြ်နု္ပ္၏ မေပ်ာ္ရႊင္ေသာ နွလံုးသားအား နွစ္သိမ့္ေပးမည့္ အခ်စ္လည္း မရိွ၊ ေက်ာ္ျကားမႈလည္း မရိွ။''

          ဆိုတာေတြရယ္ကို အျကိုက္ဆံုးပါပဲ။ ဂြ်န္ကိရဲ့ ကဗ်ာေလး အဆံုးသတ္ထိေရးျဖစ္ခဲ့တာကိုေတာ့ စိတ္မေကာင္းတဲ့ျကားက သူ့အတြက္ ဝမ္းသာမိပါတယ္။ သူေရးတဲ့ အဲဒီကဗ်ာေလး သူ့ပရိတ္သတ္ျကားထဲ ေရာက္သြားခဲ့တာပဲဆိုျပီး အသံုးဝင္သြားခဲ့တာကို သူေတြ့ျမင္ခံစားခဲ့ရရွာ မွာပါပဲ''တဲ့။

          ဂြ်န္ကိ၏ ထိုကဗ်ာမ်ားနွင့္ပတ္သက္၍ ေဝဖန္သူတခို့်ကေတာ့ အသက္ ၂၆ နွစ္အရြယ္မွာ ကြယ္လြန္သြားခဲ့ေသာ ထိုကဗ်ာဆရာ၏ ကဗ်ာေလးကို အသံက်ယ္က်ယ္ျဖင့္ ေအာ္ဖတ္သင့္လွေျကာင္း၊ အျကံေပးထား၏။ သို့မွသာလွ်င္ ကဗ်ာ၏ ခံစားခ်က္၊ ခံစားမႈ၊ အနွစ္သာရ၊ ဂီတေတြကို အသင္ တကယ္သိျမင္လာပါမည္တဲ့။ အဲဒီလို နားလည္သြားမွသာလွ်င္ Keats  သည္ ေသျခင္းတရားကို ေျကာက္ျခင္းမဟုတ္၊ ေသရမည့္အေရး တုန္လႈပ္ေနျခင္းမဟုတ္။ 'ကြ်နု္ပ္၏ အေတြးမ်ားကို စကားလံုးမ်ားအျဖစ္ ခ်ေရးဖို့ အခိ်န္မရိွလိုက္မွာကို ျဖစ္၏။ ကြ်နု္ပ္၏ စိတ္ဆူးမ်ားကို စာအုပ္ေတြအျဖစ္ အသက္သြင္းဖို့ အခိ်န္မရိွလိုက္မွာကို ျဖစ္၏။ ကြ်နု္ပ္၏ အိပ္မက္မ်ား၊ ရုပ္ပံုလႊာမ်ားကို ကဗ်ာမ်ားအျဖစ္ ဘာသာျပန္ပစ္လိုက္ဖို့ စိတ္စူးစိုက္ဖို့ အခိ်န္မရိွလိုက္မွာကို ျဖစ္၏။ ေနာက္ဆံုးမွာေတာ့ ကြ်နု္ပ္၏ ခ်စ္လွစြာေသာ ဗေညညပ ျမေတညန ကို ဘယ္ေတာ့မွ မေတြ့ျမင္လိုက္ရေတာ့မွာကို ျဖစ္ပါ၏' ဟူေသာ ဂြ်န္ကိ၏ ဆိုလိုခ်က္မ်ားကို ေသေသခ်ာခ်ာ ေတြ့ျမင္ခံစာရေပလိမ့္မည္။

          ေသျခင္းတရားနွင့္ ပတ္သက္၍ ကဗ်ာေတြ စပ္ဆိုခံစားျကရာတြင္ မ်ားေသာအားျဖင့္ ပဲ့ေျြကလြယ္ေသာ ပန္းကေလးေတြကို ျကည့္၍ လူ့ဘဝ၏ မတည္ျမဲမႈကို ဆင္ျခင္သံုးသပ္ဖို့ သို့မဟုတ္ ေသမင္းတမန္သည္ မ်က္နွာမလိုက္၊ ယုတ္၊ ျမတ္မေရြး ေခၚေဆာင္သြားမည့္ သေဘာ တရားမ်ားကို  အမ်ားအားျဖင့္ ဖတ္ဖူးေတြ့ဖူးပါသည္။ ဆိုလိုသည္မွာ ေသျခင္းတရား၏ ျခိမ္းေျခာက္မႈကို အခိ်န္နွင့္အမွ် ခံစားတုန္လႈပ္ေနရွာ ေသာ ကဗ်ာဆရာတစ္ေယာက္၏ ရင္ထဲက ဒုကၡကို ရွားရွားပါးပါး ေတြ့မိျခင္းျဖစ္ပါသည္။ လူတိုင္း တစ္ေန့ေတာ့ ေသျကရမွာပဲျဖစ္သည္။ ဘယ္ေန့ေသမည္မသိသည့္အတြက္ စိတ္မပူဘဲ ေနနိုင္ျက၏။ သို့တည္းမဟုတ္ မေတြးပဲထားျခင္းသည္ တစ္မို်းစိတ္သက္သာရရေနျက၏။ ဂြ်န္ကိခမ်ာမွာေတာ့ မေသမီ သူအေကာင္အထည္ေဖာ္ခ်င္ခဲ့တာေတြ မထုတ္ေဖာ္ခဲ့ရမွာကို အခိ်န္နွင့္အမွ် ေတြးပူေနရရွာသူျဖစ္ေလသည္။

          ထို့ေျကာင့္ပင္ ဂြ်န္ကိ၏ Terror of deathကဗ်ာနွင့္ ပတ္သက္ျပီး ကဗ်ာခ်စ္သူမ်ား၏ အထင္အျမင္ယူဆခ်က္မ်ားကို ေကာက္ျကည့္ ျကရာ အင္တာနက္တြင္ ေဖာ္ျပထားခ်က္မ်ားအရ Keatsလို မေတြးမိပါဟူေသာ အျမင္မို်း ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားေတြ့လိုက္ရျခင္းျဖစ္ေပသည္။Keats  ကဗ်ာခ်စ္သူတစ္ေယာက္ကေတာ့ ယခုလိုမွတ္ခ်က္ခ်ထားပါသည္။

          'ကြ်န္ေတာ္ ေသရမွာကို ေျကာက္ပါသည္။ ဘုရားသခင္က ကြ်န္ေတာ့္အား ေပးသနားေတာ္မူေသာ အခိ်န္ေတြအတြက္ ေက်းဇူးတင္လွ ပါသည္။ ကဗ်ဆရာ Keats  သည္ သူေရးခ်င္တာေတြအားလံုး မျပီးမီ သူေသရမည္ကို သိရိွေနေျကာင္း ကဗ်ာဖတ္သူမ်ားအား အသိေပးထား ၏။ သူေသသြားေသာ္လည္း သူ့မွာ ေရးဖဲြ့စရာေတြ ကဗ်ာေတြ က်န္ရိွေနေသးပါလားဟု ကဗ်ာခ်စ္သူအေနနွင့္ မွ်ေဝခံစားမိေျကာင္းပါ။

          ဂြ်န္ကိေရးသားခဲ့ေသာ ကဗ်ာေတြထဲမွာ အေကာင္းဆံုး ကဗ်ာတစ္ပုဒ္အျဖစ္ အသိအမွတ္ျပုျခင္း ခံခဲ့ရပါသည္။ ကဗ်ာတြင္ အဆုတ္ တီဘီေရာဂါေဝဒနာ ခံစားေနရရွာေသာ ကဗ်ာဆရာ၏ ပြင့္ထြက္လာေသာ စိတ္မေကာင္းစရာအျဖစ္ကို စာနာမိျပီး အျခားတစ္ဖက္ကလည္း Keats သည္ သာမန္လူသားတစ္ေယာက္ျဖစ္ျပီး၊ ကဗ်ာသမားတစ္ေယာက္မဟုတ္ခဲ့ပါလွ်င္ ဂြ်န္ကိ၏ ေျြကလြင့္ျခင္းကို လူေတြ သတိျပုမိျက ပါ့မလားဟု ေတြးမိပါသည္။ ဂြ်န္ကိ စိုက္ခဲ့ေသာ မွတ္တိုင္ေတြကို ယခုအထိ ကဗ်ာခ်စ္သူေတြ ခံစားေပးေနရတာကိုပဲ စဥ္းစားျကည့္ပါမည္။ ဂြ်န္ကိလိုပဲ တီဘီေရာဂါျဖင့္ ေသတာျခင္း အတူတူ သူ့အစ္ကိုကိုေတာင္ျဖင့္ ကြ်န္မတို့ အမည္ေတာင္ အေလးထားခဲ့မိလို့လား။

          ဂြ်န္ကိထက္ နွစ္တစ္ရာေက်ာ္ ေရွ့က ကဗ်ာဆရာျကီး ဝီလံ်ရိွတ္စပီးယားWilliam Shakespeare (၁၅၆၄-၁၆၁၆) ၏ ‘Fear no more’ ဟူေသာ ကဗ်ာကေတာ့ 'ေသေတာ့လည္း ေအးတာပဲ' ဟူေသာ အဓိပၸာယ္သက္ေရာက္ခဲ့သည့္ ခံစားခ်က္ေတြနွင့္ ျဖစ္ပါသည္။ ဂြ်န္ကိ ၏ Terror of death နွင့္ ရိွတ္စပီးယား၏ ကဗ်ာကို ယွဥ္ဖတ္မိရင္း ကဗ်ာဆရာေတြ၏ ခံစားတတ္ေသာ နွလံုးသားကို အနည္းငယ္မွ်ေတာ့ လက္ခံမိေျကာင္းပါ။ ရိွတ္စပီးယား၏ ကဗ်ာလိုရင္းကို ဘာသာျပန္ျပလိုက္ရပါသည္။

          'ေနပူမွာကိုလည္း မေျကာက္ရေတာ့ပါ၊

          ေဒါသျကီးတဲ့ ေလျပင္းမုန္တိုင္းကို ေျကာက္စရာမလိုေတာ့၊

          မိုးေလာက္ျကီးတဲ့ တာဝန္ေတြ မျပီးဆံုးေသးေသာ္လည္း သြားရေတာ့မယ္ေလ၊

          ေနစရာ အိမ္လည္း မရိွေတာ့ ဝန္ထုပ္ဝန္ပိုးေတြလည္း ဖယ္ခြာရစ္ျပီ။

          ေရႊမင္းသား ေရႊမင္းသမီးေလးေတြလည္း ဒီလမ္းလိုက္ရမည္၊

          တံျမက္စည္းလွည္းသမေတြလည္း သည္လမ္း လိုက္ရမည္ေလ၊

          အားလံုး ျပာျဖစ္ရမည္ေလ။'

          'သခင္ျကီးေတြ မ်က္ေမွာင္ျကံု့မွာလဲ မေျကာက္ရေတာ့ပါ၊

          တန္ခိုးရွင္ျကီး လက္ညိႈးေငါက္ေငါက္ထိုးမွာလဲ ေရွာင္စရာ မလိုေတာ့ပါ။

          အဝတ္ဝတ္ဖို့နဲ့ စားဖို့လည္း ပူစရာမလိုေတာ့။

          ေသမင္းတမန္ တံလွပ္နဲ့ အေဝွ့လိုက္မွာ မင္းလဲ ပါသြားျပီေလ။

          အို... ဘုရင္ေတြ၊ ပညာတတ္ေတြ၊ ဆရာဝန္ေတြ...

          အားလံုး သည္လမ္းလိုက္ရမည္ေလ၊

          အားလံုး ျပာျဖစ္ရမည္ေလ။'

          'လွ်ပ္စီးလက္မွာလဲ မေျကာက္ရေတာ့ပါ၊

          မိုးျကိုးသြားကိုလည္း မေျကာက္ရေတာ့ပါ။

          ဂုဏ္သိကၡာဆိုတာလည္း ပူမေနရေတာ့၊

          ေဝဖန္ျပစ္တင္တာေတြလည္း ထြက္ေျပးျပီေလ၊

          ငိုေျကြးစရာလည္း မလို

          ရယ္ေမာစရာလဲ မလိုေတာ့။

          ငယ္ရြယ္တဲ့ ခ်စ္သူေတြေရာ၊

          အားလံုးေသာ ခ်စ္သူေတြလည္းေလ

          မင္းေနာက္ကို လိုက္ရေတာ့မယ္ေလ။

          အားလံုးျပာျဖစ္သြားမွာပဲေလ'

          ဂြ်န္ကိက သူ၏ အေတြးစိတ္ကူးေတြကို စကားလံုးအျဖစ္ မထုတ္ေဖာ္လိုက္မီ ေသဆံုးရမည္ကို ေျကာက္ရံြ့ေျကာင္း စပ္ဆိုထားျပီး ရိွတ္စပီးယားကေတာ့ မိုးေလာက္ျကီးသည့္ တာဝန္ေတြ၊ ဝတၲရားေတြ တဝက္တျပက္ တိုးလိုးတန္းလန္းနဲ့ ေသမင္းေခၚရာေနာက္လိုက္ရလည္း ေပ်ာ္ေပ်ာ္ျကီးသာ လိုက္သြားရေပေတာ့မည္ဟု ဆိုထားေလသည္။

          ကြ်န္မသည္ ကဗ်ာဆရာေတြလို ခံစားတတ္သူတစ္ေယာက္မဟုတ္၍ ကဗ်ာဆရာျကီး ဂြ်န္ကိလို စိုးရိမ္ထိတ္လန့္ရမွန္းမသိ၊ ရိွတ္စပီး ယားဆို ထားသလိုလည္း တရားမရနိုင္ေသးပါ။ လူ့သေဘာသဘာဝအတိုင္း ေျြကသြားေလေသာ ပန္းကေလးေတြ၊ ျကယ္ပြင့္ကေလးေတြအား တန္ဖိုးထားေနမိရင္းနွင့္ပင္ သူတို့စိုက္ထူခဲ့ေလေသာ မွတ္တိုင္မ်ားအား အစဥ္အျမဲ သတိရေနရံုမွ တစ္ပါး။