နုိဘယ္-ျမန္မာ စာေပပဲြေတာ္ ၂၀၁၅ မွာ တစ္ရက္တာ ဂ်ဴနီယာ၀င္း

Junior Win’ A Day at The Noble-Myanmar Literary Festival 2015 ေဆာင္းပါးကုိ ကုိယ္တုိင္ ဘာသာျပန္ထားသည္။

နုိဘယ္-ျမန္မာ စာေပပဲြေတာ္ ၂၀၁၅ မွာ တစ္ရက္တာ

ဂ်ဴနီယာ၀င္း

ဇန္န၀ါရီလ ၁၇ ရက္မွ ၁၉ ရက္တုိ္င္ နုိဘယ္-ျမန္မာ စာေပပဲြေတာ္ဟာ ျမိဳ႕မေက်ာင္းလမ္းက အမ်ဴိးသားကဇာတ္ရုံမွာ က်င္းပ မွာ ျဖစ္ပါသည္။ အဲသည္ပဲြဟာ ျမန္မာစာေရးဆရာေတြ၊ ကဗ်ာဆရာေတြ၊ ကာတြန္းဆရာေတြ စုေပါင္းျပီး ေပ်ာ္ရြႊင္စြာ က်င္းပတဲ့ပဲြပါ။ အထူးသျဖင့္ စာအုပ္ခ်စ္သူေတြ လာေရာက္ကာ အဲသည္ေပ်ာ္ရႊင္စရာပဲြကုိ ဆင္ႏြဲၾကမွာ ျဖစ္ေပသည္။

ပဲြေတာ္မတုိင္မွီ ၂ ရက္အလုိမွာ မစ္ နီလန္ဂ်ာနာ ဆမ္ဂုတ ကကၽြန္မဆီကုိ အီေမးပုိ႕ျပီး သူ႕ရဲ႕ စာအုပ္အသစ္တစ္အုပ္ ျဖစ္တဲ့ “Khin Myo Chit to Aung San Suu Kyi“ ဆုိတဲ့စာအုပ္အေၾကာင္းကုိ ဇန္န၀ါရီလ ၁၉ ရက္မနက္ ၉နာရီ၅၀မိနစ္မွာ ေဟာေျပာမယ္လုိ႕ အေၾကာင္းၾကားလာပါသည္။ ေဒၚခင္မ်ဴိးခ်စ္ဆုိတာ ကၽြန္မရဲ႕အဖြား - Colourful Burma, Anawrahta of Burma စတဲ့စာအုပ္မ်ားေရးသား သူပါ။ သူသည္စာအုပ္ကုိ စေရးကတည္းက ကၽြန္မတုိ႕နဲ႕ အဆက္အသြယ္လုပ္ခဲ့ျပီး ကၽြန္မတုိ႕ဆီက အခ်က္အလက္မ်ား ဓါတ္ပုံမ်ား ေပးခဲ့ပါသည္။ ထုိ႕ေၾကာင့္လဲ အဲသည္ေန႕က်ရင္ ကၽြန္မမိဘမ်ားပါ သူေျပာတာ လာေရာက္နားေထာင္ၾကမယ္လုိ႕ အေၾကာင္းျပန္ျဖစ္ခဲ့ပါသည္။

၁၉ရက္ေန႕ ။ ပဲြေတာ္၏ ဒုတိယေန႕။ ကၽြန္မက စိတ္လွဴပ္ရွားစြာ ပဲြေတာ္ကို ေရာက္လာခဲ့ပါသည္။ သည္ အမ််ဴိးသားကဇာတ္ရုံဆုိတာ အထူးသျဖင့္ အကယ္ဒမီေပးပဲြမ်ား က်င္းပရာေနရာေပါ့။ အ၀င္၀ကေန လွမ္းျမင္လုိက္ရတာက ဘယ္ဘက္မွာ ကာတြန္းျပပဲြ၊ ညာဘက္မွာ အမွတ္တရ ပစၥည္းမ်ားေရာင္းပဲြပါ။ မွတ္စုစာအုပ္ေတြ၊ ကီးခ်ိန္းေတြ၊ ေဘာပင္ေတြ၊ ပန္ကန္ျပား၊ တီရွပ္၊ ဓါတ္ဗူး၊ ခြက္၊ လြယ္အိတ္ အစရွိသျဖင့္ေပါ့။ ကၽြန္မက လြယ္အိတ္၂အိတ္၊ ကီးခ်ိန္း၂ ခု၀ယ္ျဖစ္သြားပါသည္။

  အမ်ဴိးသားကဇာတ္ရုံအတြင္းထဲ ေရာက္ေတာ့ မစၥတာ ဟာရဲယ္ေဘာ့မင္ ကပထမဦးဆုံး နိုဘယ္ဆုအေၾကာင္းနဲ႕ ႏုိဘယ္ဆုရွင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အေၾကာင္းမ်ား ေဟာေျပာေနတာကို နားေထာင္ရပါသည္။ သူက ယူနီဆက္က မစၥတာ ကူလြိဳင္း အေၾကာင္းကုိ ထည့္ေျပာပါသည္။ 

( မစၥတာ ဟာရဲယ္ေဘာ့မင္)

မစၥတာကူလြိဳင္းကုိ ကၽြန္မက ေကာင္းေကာာင္းၾကီးသိပါသည္။ သူကေမေမၾကီးစာအုပ္ႏွစ္အုပ္ျဖစ္တဲ့ A Wonderland of Burmese legends နဲ႕ Flowers and Festivals Round the Burmese Year ကိုထုတ္တဲ့ Tamarind press ကထုတ္ေ၀သူလဲျဖစ္၊ ကၽြန္မအဘုိးအဘြားမ်ား နဲဲ႕ခင္မင္တဲ့မိတ္ေဆြေဟာင္းၾကီး လဲျဖစ္ပါသည္။  

  သူေျပာျပီးေတာ့ မစၥ နင္လန္ဂ်ာနာ့ အလွည့္ပါ။ သူက “The Female Voice of Myanmar: Khin Myo Chit to Aung San Suu Kyi’, စာအုပ္အေၾကာင္းကုိ မိတ္ဆက္ေျပာၾကားခဲ့ကာ ေမေမၾကီး ေဒၚခင္မ်ဴိးခ်စ္ရဲဲ႕ ဓါတ္ပုံတစ္ခ်ဴိ႕ကို ျပသသြားပါသည္။  

(Ms Nilanjana)

(The Female voice of Myanmar ; Khin Myo Chit to Aung San Suu Kyi.)

 မိသားစုဓါတ္ပုံတစ္ခုကိုျပတုန္းက ကၽြန္မပုံကေလးကုိေထာက္ျပျပီး အခုပရိသတ္ထဲမွာ ေရာက္ေနပါတယ္လုိ႕ ေျပာသြားပါေသးသည္။ သူေျပာျပီးမွပဲ စာေရးဆရာမကုိ သြားႏွဴတ္ဆက္ကာ ကြန္ကရက္က်ဴလိပ္လုပ္ ေက်းဖူးတင္စကား ေျပာခဲ့ပါသည္။

 

(သည္ေနရာမွာ ျဖတ္ျပီး သည္စာအုုပ္ “The Female Voice of Myanmar: Khin Myo Chit to Aung San Suu Kyi’ အေၾကာင္းေျပာရရင္ ေတာ့ “ခင္မ်ဴိးခ်စ္မွသည္ ေအာင္ဆန္းစုုုၾကည္” ဆုုိတဲ့စာအုုပ္ဟာ ေဒၚခင္မ်ဴိ္းခ်စ္ -> လူထုုေဒၚအမာ -> မသီတာ(စမ္းေခ်ာင္း) -> ေဒၚေအာင္ဆန္းစုုၾကည္ ဆုုိတဲ့ ျမန္မာအမ်ဴိးသမီး ေလးဦး၏ ေခတ္သမုုိင္း လိုု႕ဆုုိမလား၊ သူတိုု႕ ေက်ာ္ျဖတ္ခဲ့တဲ့ ခုုနွစ္မ်ားကုုိ ရည္ညြန္းမလား၊ ဒါမွမဟုုတ္ ၁၉ ၁၅ ခုုႏွစ္ကေန ယခုုထိ ေခတ္ကုုိ  ထုုတ္ေဖာ္ ျပသခဲ့တဲ့ အေၾကာင္းလား၊ ဒါကုုိေတာ့ စာအုုပ္ဖတ္ျပီးမွပဲ ေကာက္ခ်က္ခ်ရေပလိမ့္မည္။ သည္စာအုုပ္ထဲက ေဒၚခင္မ်ဴိးခ်စ္နဲ႕ လူထုုေဒၚအမာက အခုု ၂၀၁၅ မွာ နွစ္တစ္ရာ ျပည့္ပါျပီ။ အဲသည္ ရာျပည့္တဲ့အေၾကာင္းလဲ စာေရးဆရာက ထည့္ေျပာသြားခဲ့ပါသည္။ အခုု ပဲြေတာ္အေၾကာင္း ဆက္ပါမည္။)

အခုကၽြန္မက အမ်ဴိးသားကဇာတ္ရုံ အျပင္ဘက္ကုိျပန္ေရာက္လာပါျပီ။ အျပင္ဘက္မွာ စာေရးဆရာေတြ၊ ကဗ်ာဆရာေတြရဲ႕ ေဟာေျပာပဲြေတြ၊ ေဆြးေႏြးပဲြေတြ ေနရာသုံးေနရာေလာက္မွာ အျပိဳင္အဆုိင္ က်င္းပေနၾကေလရဲ႕။ ဒါဟာ လူထုၾကား ေဟာေျပာပဲြေတြပါ။ ပရိသတ္ေတြကလည္း ကဗ်ာရြတ္တာေတြ နားေထာင္ရတာ၊ ၀တၳဳေတြ အေၾကာင္းေျပာတာ နားဆင္ရတာ သေဘာက်ၾကပါသည္။ အတူတကြလာေရာက္ၾက၊ နားေထာင္ၾက၊ ႏွစ္သက္ေနၾကပါသည္။ စာေရးဆရာေတြ ကဗ်ာဆရာေတြ က သူတုိ႕ခံစားခ်က္ေတြ၊ ထင္ျမင္ခ်က္ေတြ၊ အေတြ႕အၾကဳံေတြကို အားပါးတရ ေျပာေနၾကတာေတြ ေတြ႕ရျမင္ခဲ့ရပါသည္။ သူတုိ႕က ေမာ္ဒန္ေအာ့တုိ႕၊ ကေလးပုံျပင္တုိ႕၊ ေတြးေခၚမူတုိ႕၊ ပုိ႕စ္ေမာ္ဒန္တုိ႕ အစရွိသျဖင့္ အေၾကာင္းအရာေခါင္းစဥ္ေတြ ေအာက္မွာ ေျပာဆုိၾကတာ ျဖစ္ပါသည္။ သူတို႕အသံေတြကို အေ၀းကေနၾကားေနရပါသည္။ မုိက္ကရုိဖုန္းနဲ႕ အသံေဘာက္စ္ ေတြသုံးထားတာေၾကာင့္ ေဟာေျပာခ်က္ေတြ ကိုသြားေလရာ ၾကားေနရတာ စိတ္လွဴပ္ရွားစရာပါပဲ။ သို႕ေသာ္လည္း အဲသည္လုိ ေျပာဆုိခ်က္ ေဟာေျပာခ်က္ ေဆြးေနြးခ်က္ေတြကို တခ်ိ္န္တည္းတျပိဳင္နက္တည္း က်င္းပေနၾကတာျဖစ္လုိ႕ အားလုံးကုိ နားေထာင္ဖုိ႕ဆုိတာ မျဖစ္နို္င္ပါဘူး။

အဲသည္မွာ ကာတြန္း၊ ပန္းခ်ီ၊ ဓါတ္ပုံျပခန္းေတြကို ေထာင့္တစ္ခုမွာ ေတြ႕ရျပန္သည္။ အဲသည္ေနရာေလးက ျပခန္းအေသးေလးတစ္ခု အလားပါ။ ကာတြန္းေတြကုိ နံရံေတြ၊ တုိင္ေတြမွာ ခ်ိတ္ထားတာ အျပည့္ပါ။ လာၾကည့္ သူေတြကေတာ့ တစ္ခုမွ အလြတ္မေပးပါဘူး။ ကိုယ္ၾကိဳက္တာကို ဓါတ္ပုံရုိက္ယူၾက ပါသည္။ ထုိ႕အျပင္ ကယ္ရီေကးခ်ားဆဲြေနသူ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကိုလည္း ေတြ႕ရပါသည္။ ကၽြန္မတုိ႕က ေဟာသည္ အမ်ဴိးသားကဇာါတ္ရုံမွာ စာေရးဆရာေတြ၊ ကဗ်ာဆရာေတြ၊ ကာတြန္းဆရာေတြကုိ တစည္းတလုံးတည္း လာေတြ႕ေနရ တာပါပဲ။ သူတုိ႕ေျပာတာေတြနားေထာင္ရ သူတို႕နဲ႕ အတူတဲြဓါတ္ပုံေတြရုိ္က္ၾကနဲ႕ပါ။

စာအုပ္ဆုိင္တန္းေတြကုိလည္း အမိုးၾကီးတစ္ခုေအာက္မွာ ေတြ႕ရပါသည္။ အဲသည္မွာ စာအုပ္ဆုိင္ေပါင္း ရာခ်ီျပီး ေရာင္းခ်ေနၾကတာျဖစ္ပါသည္။ လူေတြကုိလည္း အဲသည္ေနရာက ဆဲြေဆာင္လ်က္ရွိပါသည္။ အဲသည္ စာအုပ္တုိင္းျပည္ၾကီးထဲ ေလ်ာက္သြားရတာ ေပ်ာ္စရာ။

လူေတြအတြက္ မနက္စာလြတ္မွာလည္းမပူ ရပါဘုူး။ အဲသည္မွာ ခုိင္ခုိင္ေက်ာ္ ျမန္မာဟင္းလ်ာေရာင္းဆုိင္ရွိတာေၾကာင့္ ၾကိဳက္နွစ္သက္ရာ ျမန္မာထမင္းဟင္း ေကာင္းေကာင္း စားရင္း ခနတျဖုဳတ္ အနားယူလုိ႕ရပါသည္။

(ခုိင္ခုိင္ေက်ာ္ ျမန္မာဟင္းလ်ာေရာင္းဆုိင)

ညၾကရင္လည္း စာေရးဆရာျပဇာတ္မ်ား၊ ဇာတ္ပဲြမ်ား အကအဆုုိမ်ားလည္းရွိပါဦးမည္။ ညလုုံးေပါက္ ထိကၾကလိမ့္မည္ ထင္ပါသည္။

နိဂုံး

ႏုိ္ဘယ္ျမန္မာစာေပပဲြေတာ္မွာ နာရီေပါင္းမ်ားစြာ အခ်ိန္ေတြေပးကာ ဆင္နြဲခဲ့ၾကပါသည္။ လူတုိ္င္း လူတုိင္းရဲ႕ အျပန္ခရီးမွာ စာအုပ္ေတြ တေပြ႕တပုိက္နဲ႕၊ အမွတ္တရပစၥည္းေတြနဲ႕ ျဖစ္ပါသည္။ ကၽြန္မလည္း အဲသည္ပဲြေတာ္ထဲ ေလ်ာက္ပတ္ကာ မပ်င္းမရိလည္ပတ္ရတာ ေပ်ာ္ရႊင္မိပါသည္။ ကၽြန္မ ျပန္လာေတာ့ ကၽြန္မေနာက္မွာ က်န္ရစ္ခဲ့တာက ေလထဲမွာ လြင့္ပါေနတဲ့ စာေရးဆရာ ကဗ်ာဆရာမ်ား၏ မရပ္မနားေဟာေျပာသံေတြ ျဖစ္ပါေတာ့သည္။