Tuesday, September 30, 2008

Burma Scholar

ဦးေဖ

(၁၈၆၁ -  ၁၉၄၃)

(ဓါတ္ပုံ-ေဒၚခင္မ်ိဴးခ်စ္၏အဘုိးႏွင့္အဘြားပုံ- ျမန္မာပညာရွိဦးေဖ ႏွင့္ဗန္းေမာ္ခင္ေလးၾကီး )

စာေရးဆရာမၾကီးေဒၚခင္မ်ိဴးခ်စ္ ၏ အဘုိးအေၾကာင္း

ဦးေဖသည္ ဂရုဏ ပ်ိဴ႕ကုိဘုရားေဟာ ပါဌိေတာ္ ခုဒၵကနိကာယ္၊ တိ ံသနိပါတ္ ကုမၻဇာတ္ေတာ္

မွလာသည့္အတုိင္း ပ်ိဴ႕အျဖစ္ေရးသားစပ္ဆိုထားျခင္းျဖစ္ေလသည္။ေသအရက္၏မူလဘူတ

ျဖစ္ေပၚလာပုံႏွင့္ေသအရက္ေၾကာင့္ပ်က္စီးရာေသာအျဖစ္တုိ႕ကုိေဟာေတာ္မူသည့္ဇာတ္ေတာ္

ျဖစ္သည္။ေသရည္အုိးတုိ႕၏အဓိပၸါယ္ကိုေဆာင္သျဖင့္ဤဇာတ္ကုိ ကုမ ၻ ဇာတ္ဟုတြင္္၍

ေသအရက္ေသာက္မိမွားေသာ ၀ရုဏ ရေသ့ၾကီးအေၾကာင္းေဖာ္ျပသျဖင့္ဦးေဖကသူ၏ပ်ိဴ႕ကုိ

၀ရုဏပ်ိဴ႕ဟုအမည္ေပးခဲ့ေလသည္။

ဆုရျပီးစာမူကိုျမန္မာ့အလင္း သတင္းစာ ပုံႏွိတ္တုိက္ကအဖုိး ၁၂ ပဲျဖင့္ပုံႏွိတ္ထုတ္ေ၀သည္။

သီရိစတုရဂၤဗလ ဘဲြ႕ခံ ျမန္မာပညာရွိ ဦးေဖ အားမႏၱေလးျမိဳ႕ ေအာင္နန္းရိပ္သာရပ္တြင္

၁၂၂၃ ခုႏွစ္ ဒုတိယ ၀ါဆုိလျပည့္ေက်ာ္ ၂ ရက္ အဂၤါေန႕ (၂၃-၇-၁၈၆၁) ၌ ဖြားျမင္သည္။

ပထမ ေရႊက်င္ဆရာေတာ္ဘုရား အထံေတာ္၌ ပညာသင္ၾကားခဲ့၍ ရဟန္း၀တ္ျဖင့္

သုံး၀ါရျပီးေနာက္ လူထြက္သည္။

သီေပါမင္း လက္ထက္တြင္ ဦးေဖသည္ ဗိုလ္မူးအျဖစ္ ခန္႕အပ္ျခင္း ခံရ၍

တတိယအဂၤလိပ္ျမန္မာစစ္ပဲြတြင္ပါ၀င္တုိက္ခုိက္ခဲ့သူျဖစ္ေလသည္။

အဂၤလိပ္မင္းမ်ားလက္ထက္စာေတာ္ျပန္ လႊတ္ေတာ္ရုံးတြင္အလုပ္လုပ္ေစ၏။

၁၂၆၃ ခုႏွစ္တြင္ ေက်ာက္စာ၀န္ မစၥတာ ေတာ္စိန္ခုိ ၏ လက္ေထာက္အျဖစ္ျဖင့္

၁၅ ႏွစ္တုိ္င္တုိင္ေက်ာက္စာမ်ားကိုစုေဆာင္းရွာေဖြေလ့လာခဲ့၏။ ၁၂၈၃ ခုႏွစ္တြင္

အျငိမ္းစား ရိကၡာေတာ္ ရခဲ့ေလသည္။

အျငိမ္းစားယူျပီးေနာက္ ေတာင္ခြင္သာသနာပုိင္ဆရာေတာ္ ဘု၇ားၾကီးထံတြင္

အတုိင္ပင္ခံ အကူအညီလုပ္ကိုင္ရင္း သီရိစတုရဂၤဗလ ဟူေသာဘဲြ႕တံဆိပ္

ခ်ီျမွင့္ခံရ၏။ထုိ႕ျပင္မႏၱေလး ဥပစာေကာလိပ္တြင္ပါဌိျမန္မာ ကထိကအျဖစ္

၁၂၉၁ ခုႏွစ္အထိေဆာင္ရြက္ခဲ့၏။

ဦးေဖ ေရးသားစီရင္ခဲ့ေသာက်မ္းေပါင္း မ်ားစြာတုိ႕တြင္ေစတီယဂၤဏ ဌာေန ကုိ

ဆုံးျဖတ္ရတြင္ ဥေဒၵသ ၁၇ ဂါထာ၊ ေစတီယဂၤဏ ၀ိနိစၦယက်မ္း၊ ေစတီယဂၤဏတၳ

၀ိဘာ၀နီ ငုီကာပါဌ္၊ ၀ိသုံဂါမ ၀ိနိစၦယက်မ္း၊ ကဗ်တၳစႏၵိကာ က်မ္း၊ ရာဇ၀ံသ ဇာလိနီ

မည္ေသာ ပုဂံရာဇ၀င္ က်မ္းသစ္၊ေရႊကူၾကီးဘုရား ေက်ာက္စာဂါထာ ၁၀၀ နိသ်၊

အလၤကာရတၱ ၀ိဘာ၀နီက်မ္း၊ ကဗ်၀ဏၰနာ၊ မတတ္လိမၼာ ေျဖစာတမး္၊ နႏၵေစတီယ

ကထာ၊ ဇိဏၰကာ၀ါသ ပဌိသခၤါရဏာ စာတန္း၊ ၀ရုဏပိ်ဴ႕ အစရွိသည္တို႕ျဖစ္သည္။

ဦးေဖသည္ ၁၃၀၅ ခုႏွစ္ ၀ါေခါင္လကြယ္ေန႕ (၂၉ - ၈ - ၄၃) တြင္စစ္ကိုင္းျမိဳ႕

ေခမာသသၤက ေခ်ာင္၌ကြယ္လြန္သည္။

 

စာညႊန္း      ။ဒဂုံေရႊမ်ား ၏ ျမန္မာႏုိ္င္ငံစာေပဆုမ်ား

No comments: