ဂါလီလီယုိ ႏွစ္၄၀၀ျပည့္ သုိ႕မဟုတ္ ဂါလီလီယုိႏွစ္-၂၀၀၉
ဂါလီလီယုိ ဂါလီလီ (Galileo Galilei)(၁၅၆၄-၁၆၄၂)
ဒီႏွစ္ ၂၀၀၉ ကို ဂါလီလီယိုႏွစ္ဟုဆုိၾကပါသည္။တုိင္းျပည္ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား
မွာသူ႕ႏွစ္၄၀၀ျပည့္အျဖစ္သတ္မွတ္ကာသူ႕အေၾကာင္းေတြရုပ္ရွင္ရုိက္ထားတာ
ေတြထုတ္လႊင့္ျပၾကသည္။တစ္ေန႕ကပဲ TV5 ျပင္သစ္လုိင္းတစ္လုိင္းမွသူ႕အေၾကာင္း
ရုပ္ရွင္ၾကည့္လုိက္ရသည္။ဒါ့အျပင္သူ႕ႏွစ္အျဖစ္သတ္မွတ္ကာနတ္ၡတေဗဒ နတၡတာရာ
ျပပဲြမ်ားက်င္းပၾကသည္။အမွတ္တရေကာင္းကင္ယံၾကည့္ပဲြမ်ားျပဳလုပ္ၾကဖုိ႕ေဆာ္
ၾသထားသည္ကိုကုိယ္တုိင္ေတြ႕လုိက္ရသည္။ေဟာေျပာပဲြမ်ားျပဳလုပ္ဖုိ႕လညး္
စီစဥ္ေနၾကတာေတြရွိသည္။ဒီေတာ့သူ႕အေၾကာင္းေလးကုိျပန္လွန္စဥ္းစားေကာက္
ႏွဴတ္တင္ျပကာေကာင္းကင္ယံ၏သူရဲေကာင္းတစ္ဦးအျဖစ္တင္စားရင္းဂုဏ္ျပဳ
အမွတ္တရတင္ဆက္လုိက္ခ်င္ပါသည္။
အတိတ္ကျဖစ္ရပ္မ်ား
အရစ္တုိတယ္(၃၈၄-၃၂၂ဘီစီ)၏အဆုိမ်ားထဲကတစ္ခုက-၅ေပါင္အေလးနဲ႕
၁ ေပါင္အေလးကုိအျမင့္ကေနလႊတ္ခ်ရင္ေလးတဲ့အေလးကအရင္ေျမၾကီးကိုထိမယ္။
သူ႕အေတြးအေခၚမ်ားမွာမွားယြင္းမူလဲြမွားမူေတြရွိေနခဲ့ေသာလည္းရာစုေပါငး္မ်ား
စြာသူ႕အဆုိမ်ားကိုယုံၾကည္ခဲ့ၾကပါသည္။၁၆ ရာစုမတုိင္မွီအထိအ၇စ္စ္တုိတယ္
၏အဆုိမ်ားကုိျပင္ဆင္သင္ၾကားေပးခဲ့သူအဂၤလန္ကေက်ာင္းဆရာတစ္ဦးပင္လွ်င္
ဒဏ္ေၾကး ၅ ပဲက်ခံခဲ့ရပါသည္။၁၆ ရာစုမွာေမြးဖြားခဲ့သူဂါလီလီယိုကေတာ့
“သိပၸံပညာရပ္ကအဆုိေတြကုိသက္ေသျပခ်က္မရွိပဲလက္မခံႏုိင္ဘူး“ဟုေၾကြးေက်ာ္
ခဲ့ပါသည္။
၁၆၀၉ ခုႏွစ္လြန္ခဲ့ေသာအနွစ္ ၄၀၀။
ဂါလီလီယုိသည္ပါဒူး၀ါး(Padua)တကၠသုိလ္တြင္အလုပ္လုပ္ေနစဥ္သူတီထြင္ေသာ
အေ၀းၾကည့္မွန္ေျပာင္းကိုေကာင္းကင္သုိ႕ေထာင္ၾကည့္လုိက္သည္။ထုိအခါသူသည္
ၾကာသာပေတးျဂိဳလ္(Jupiter)ေဘးမွလမ်ား၊လေပၚရွိေတာင္မ်ား၊ေနေပၚရွိအေျပာက္
မ်ားႏွင့္ေသာၾကာျဂိဳလ္(venus)၏လည္ပတ္ပုံ၏ထူးျခားခ်က္တုိ႕ကုိေတြ႕ရွိခဲ့သည္။
ဂါလီလီယုိ သည္ အီတလီရွိပီစာေမွ်ာ္စင္ေပၚမွအေလးခ်ိန္
မတူေသာအရာ၀တၳဳႏွစ္ခုကုိလႊတ္ခ်ျပျခင္းျဖင့္ အရစ္တုိတယ္၏အဆုိမွားယြင္း
ေၾကာင္းသက္ေသျပခဲ့သည္။ေျမျပင္ေပၚကုိတစ္ျပိဳင္နက္ထဲက်တာကိုျမင္ရသူ
ေတြက“ဒါလွည့္ကြက္တစ္ခုသာျဖစ္တယ္။ငါတုိ႕မ်က္စိနဲ႕တပ္အပ္ျမင္တယ္လို႕
မေျပာၾကနဲ႕။“ဟုလုိ္႕ေတာင္ဆုိခဲ့ၾကေလသည္။
၁၆၁၅ ခုႏွစ္တြင္ဂါလီလီယိုသည္သူ႕ေတြ႕ရွိခ်က္မ်ားေရးသားထားေသာစာအုပ္
တစ္အုပ္ကုိထုတ္ခဲ့သည္။ထုိစာအုပ္ပါအေၾကာင္းအရာမ်ားသည္အရစ္စ္တုိတယ္၏
ယူဆခ်က္မ်ားနွင့္မတူညီျခင္းေၾကာင့္ခရစ္ယာန္ဘုန္းေတာ္ၾကီးမ်ားကဂါလီလီယုိ
မွာမေကာင္းဆိုး၀ါးေတြပူးကပ္ေနျပီဟုစြပ္စဲြကာအက်ဥ္းခ်ထားသည္။တရားရုံးတြင္
သူႏွင့္တရားခြင္ေလွ်ာက္လဲြခ်က္မ်ားကုိရုပ္ရွင္ေသခ်ာရုိက္ျပထားသည္ကုိေတြ႕လုိက္
ရသည္။ဤတြင္သူ႕အားမီးရုွဴိ႕သတ္ခံရမည့္အေရးကုိေရွာင္လဲြဖုိ႕တစ္ခုတည္းေသာ
နည္းလမ္းကဂါလီလီယုိသည္သူေရးခဲ့သမွ်အားလုံးမွားယြင္းေၾကာင္း၊ကမာၻၾကီး
ေရြ႕လ်ားေနတယ္ဆုိတာလည္းမဟုတ္ေၾကာင္းစသည္ျဖင့္ဘုန္းေတာ္ၾကီးမ်ားေရွ႕
မွာ၀န္ခံလက္မွတ္ထုိးခဲ့ရသည္။ဂါလီလီယိုေရးသားခဲ့ေသာစာအုပ္မ်ားကုိ
ျမိဳ႕လည္ေခါင္တြင္မီးပုံရွဴံ႕ခဲ့ၾကေလသည္။
ေနာက္ပုိင္းတြင္ဖေလာ့ရင့္ျမိဳ႕၌ေနာက္ထပ္စာအုပ္တစ္အုပ္ထပ္ေရးသားခဲ့ရာ
အရစ္စ္တုိတယ္၏၏အေတြးအေခၚမ်ားႏွင့္မတူေသာေၾကာင့္သူ႕ကုိေရာမျမိဳ႕က
အရာရွိမ်ားကအိမ္မွာအက်ဥ္းခ်ထားခဲ့သည္။အိမ္မွာအက်ဥ္းခ်ခံရစဥ္တြင္
၁၆၄၂ တြင္ကြယ္လြန္သည္။
အလာေကာင္းေပမယ့္အခါေႏွာင္းျပီလား။
သူကြယ္လြန္ျပီၤးေနာက္အႏွစ္ ၃၅၉ ႏွစ္ၾကာေသာအခါက်မွဂါလီလီယိုအႏုိင္ရ
ေလသည္။ထုိအခါက်မွခရစ္ယာန္အာဏာပုိင္မ်ားကသတုိ႕မွားေၾကာငး္၊
ဂါလီလီယိုမွန္ကန္ေၾကာင္းအဆိုကုိပုပ္၇ဟန္းမင္းၾကီးထံတင္သြင္းသည္။
ပုပ္ရဟန္းမင္းၾကီးကလညး္ခရစ္ယာန္အာဏာပုိင္မ်ားကဂါလီလီယုိအေရးယူ
ခဲ့သည္မွာမွားယြင္ေသာလုပ္ရပ္ျဖစ္ေၾကာင္း၀န္ခံသည္။
သူကြယ္လြန္ျပီးေနာက္သူ႕အေတြးအေခၚမ်ားစာအုပ္မ်ားဥေရာပတခြင္တြင္ျပန္႕
ႏွ႕ံခဲ့သည္။လူေတြ၏ဦးေႏွာက္ေတြကုိဖြင့္ေပးခဲ့သည္။“ကုိယ္ယုံၾကည္တာကို
လက္ခံဖုိ႕အတြက္ေလ့လာဆန္းစစ္ဖုိ႕လုိပါတယ္“။ဤကားဂါလီလီယို၏အေတြး
အေခၚတစ္ခုျဖစ္ေလေတာ့သည္။
ဂါလီလီယိုအမွတ္တရေန႕စဲြမ်ားအျဖစ္ ၁၆၀၉ ခုႏွစ္ၾသဂုတ္လ ၂၅ ရက္ေန႕တြင္
တယ္လီစကုတ္ေခၚ အေ၀းၾကည့္မွန္ေျပာငး္ကုိပထမဦးဆုံးအၾကိမ္လူေတြ
ေရွ႕မွာျပသခဲ့သည္။ ၁၆၀၉ ခုႏွစ္တြင္ပင္ ဂ်ဴပီတာ၏ေဘးကလသုံးစင္းကုိ
အေ၀းၾကည့္မွန္ေျပာင္းျဖင့္ေတြ႕ရွိခဲ့သည္။
ဂါလီလီယုိေသဆုံးျပီးအခါေႏွာင္းမွသူ႕ကုိအသိိအမွတ္ျပဳျခင္းအေပၚ
ထရိတကၠသိုလ္(University of Trieste) မွနကၡတေဗဒဆုိင္ရာပါေမာကၡ
မာဂရိတာဟတ္(Margherita Hack) က“အခါေႏွာင္းတာဟာလုံး၀မလာ
တာနဲ႕စာရင္ေတာ္ပါေသးရဲ႕“ဟုေကာက္ခ်က္ခ်ထားသည္။
ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ဂါလီလီယုိကုိအခုထိမေမ့ၾကပါ။သူ႕အမွတ္တရကုိ
က်င္းပေနၾကတာႏွစ္၄၀၀ျပည့္မွာျဖစ္ပါသည္။ထုိ႕ျပင္ဇန္န၀ါရီလ
၉ ရက္ေန႕ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္ မွာအဂၤါျဂဳိလ္ေပ်ာ္ပဲြရႊင္ပဲြ မားစ္ပဲြေတာ္(MarsFestival)
ကိုပင္ဂါလီလီယုိႏွစ္၄၀၀အျဖစ္အသိအမွတ္ျပဳခဲ့ၾကျပီးျဖစ္သည္။
သူ႕အေၾကာင္းေလးေတြျပန္ေလ့လာၾကည့္ရတာစိတ္လွဴပ္ရွားစရာ
ေကာင္းသည္။သူ႕ေခတ္သူ႕အခါေပမယ့္အမွတ္ရစရာေတြအမ်ား
ၾကီးျဖစ္သည္။ဘ၀ဆုိတာတုိက္ပဲြတစ္ခုပါပဲဟုဆုိလွ်င္အံ့ၾသစရာမဟုတ္
ေတာ့တာေတြ႕လိုက္ရပါသည္။
ဂါလီလီယုိ ကုိသတိရလ်က္။
No comments:
Post a Comment