Give me a break!

ဒီတၾကိမ္ Give me a break! အစီအစဥ္မွာ မွတ္သားစရာအဖ်ာဖ်ာ ကုိေကာက္ႏူတ္တင္ျပသြားခ်င္ပါတယ္။ ကုိယ့္ရဲ႕အေတြ႕အၾကဳံေတြ၊ ကုိယ္ရရွိခဲ့တဲ့အယူအဆ ေတြ ေပၚအေျခခံျပီး ရရွိလာခဲ့တဲ့မွတ္ခ်က္ေတြျဖစ္ ပါတယ္။ အဲဒါေတြကုိမွတ္ရသားရတာေပ်ာ္စရာပါ။ ဒါ့အျပင္ အဲဒီထဲမွာ ဆုံးမစကားေတြလဲေတြ႕ရတယ္။ သက္ၾကီးစကားသက္ငယ္ၾကား ရပါသတဲ့။ ေငြစင္ေရာ္ ရဲ႕ႏွလုံးသားထဲကုိ၀င္လာခဲ့တဲ့ အမွတ္တရ ေတြလုိ႕ပဲ ဆုိၾကပါစုိ႕။

ႏွစ္သစ္ဦးခ်စ္ဦးလက္ေဆာင္ (ဦးဘေသာ္) စာအုပ္တြင္ ေဖာ္ျပထားေသာ (ေဒၚ) ခင္မ်ဴိးခ်စ္ ၏ အမွာစာ ျဖစ္ပါသည္။

ကဗ်ာဟူသည္ ႏွုႈတ္တုိက္ရြတ္ဆုိ-သီဆုိ၍ အရသာခံဖုိ႕ကအဓိကျဖစ္သည္ဟု စာေရးသူယူဆသည္။
စာေရးသူကုိယ္တုိင္ ျမန္မာကဗ်ာ အဂၤလိပ္ကဗ်ာမ်ားကုိငယ္စဥ္က ႏႈတ္ကတြတ္တြတ္ရြတ္ဆုိၾကည္ႏူးခဲ့ရ သည္။
ေနာင္အခါတြင္ စာေမးပဲြေအာင္ဖုိ႕ ၊ စာတမ္းေရးဖုိ႕၊ ေဆာင္းပါးေရးဖုိ႕ အစရွိေသာကိစၥမ်ားအတြက္ က်ယ္ က်ယ္ျပန္႕ျပန္႕ေလ့လာရန္အေၾကာင္းမ်ားႏွင့္ၾကဳံရသည္။
ကဗ်ာ၏အရသာကုိခ်ဴိမိန္ ၾကည္ႏူးျခင္းသည္အေျခခံျဖစ္သည္ဟု ယူဆပါသည္။
မည္သည္႕ကိစၥမဆုိေဆာင္ရြက္စရာရွိလွ်င္ ၀ိတက္-၀ိစာရ-ပီတိ-သုခ-ဧကဂၢတာ ဟူေသာအဆင့္ငါးဆင့္ ျဖင့္တက္ရသည္။
ဥပမာ-ကဗ်ာတပုဒ္ကုိ ဖတ္ရွူရြတ္ဆုိ၍ စိတ္အာရုံထဲမွာ သြင္းလုိက္ရမည္ (၀ိတက္) ထုိသုိ႕ စိတ္အာရုံထဲ၌ သြင္းထားေသာကဗ်ာကုိထပ္ခါတလဲလဲရြတ္ဆုိပြားမ်ား အာရုံက်က္စားရမည္ (၀ိစာရ) ထုိသုိ႕ပြားမ်ားေသာ အခါႏွစ္သက္ၾကည္ႏူးအရသာေပၚလာမည္(ပီတိ)ထုိသုိ႕ၾကည္ႏူးအရသာေပၚ၍ႏွစ္သက္ျခင္းျဖစ္ကာ ခ်မ္းသာ လာမည္ (သုုခ) ထုိသုိ႕ႏွစ္သက္ၾကည္ႏူးခ်မ္းသာေနေသာအရသာေပၚ၌စိတ္အာရုံတသားတည္း တထပ္ တည္းက်ကာတျခားဘယ္ကုိမွစိတ္မေရာက္ပဲတည္တံံ့လ်က္ေနမည္(ဧကဂၢတာ)ဤသည္ပင္ကဗ်ာ၏အရသာ ျပည္႕စုံေပလိမ့္မည္။ဤေနရာ၌ထပ္ေျပာလုိပါေသးသည္။မည္သည္႕အမူကိစၥကုိျပဳသည္ျဖစ္ေစ မည္သည္႕ပညာကုိေလ့လာသည္ ျဖစ္ေစ ထုိစ်ာန္အဂၤါ ၅ ပါးကုိျပည္႕စုံမွသာလုိရာျပီးၤႏုိင္ေပမည္။ ထုိစ်ာန္အဂၤါ ၅ ပါးမွာဘယ္ေနရာမဆုိအသုံးခ် ႏုိင္သည္။ ေဖာ္ျမဴလာတစ္ခုျဖစ္ေပသည္။
ထုိနည္းစံနစ္အတုိင္းတဆင့္ထက္တဆင့္တက္ကာ ပညာစီးပြားၾကီးပြားၾကပါေစ........။
ခင္မ်ဴိးခ်စ္
၁၈-၁၂-၈၁

အဂၤလိပ္စာတတ္လုိေသာ္ ႏွင့္ စာအုပ္စင္ေက်းဇူး မွ အဂၤလိပ္ဆရာၾကီးဦးခင္ေမာင္လတ္ ၏ အဂၤလိပ္စာသင္ၾကားေရးႏွင့္ပတ္သက္ေသာ အေၾကာင္းမ်ားကုိ ဖတ္ျပီးသြားတဲ့အခါ ေငြစင္ေရာ္ အေနနဲ႔ေအာက္ပါအခ်က္ ၃ ခ်က္ကုိ ထင္ထင္ရွားရွားေတြ႕မိေၾကာင္းပါ။

နံပတ္(၁) အမ်ဴိးသားေက်ာင္းေတြအေၾကာင္း-“အမ်ဴိးသားေက်ာင္းဆုိတာ၁၉၂၀ခုႏွစ္ျဗိတိသွ်အစုိးရ၏ University အက္ဥပေဒကုိကန္႕ကြက္တုိက္ျဖတ္တဲ့ တကၠသုိလ္ေက်ာင္းသားမ်ားႏွင့္ျပည္လံုးကၽြတ္ေက်ာင္း သား ေက်ာင္းသားေက်ာင္းသူမ်ား၏ boycottဘြဳိင္းေကာက္သပိတ္ၾကီးကေမြးဖြားလုိက္တဲ့ေက်ာင္းမ်ားျဖစ္ တယ္။--‘ကၽြန္ပညာအလုိမရွိ’ ဟူေသာေၾကြးေက်ာ္သံႏွင့္ CNE (ေခၚ) Council of National Education က အမ်ဴိးသားပညာေရးစံနစ္သစ္ကုိဖန္တီးျပီးကုိယ့္စာေမးပဲြႏွင့္ကုိယ္ စီမံကြပ္ကဲေသာေက်ာင္းမ်ား ျဖစ္တယ္္။ အမ်ားျပည္သူတုိ႕ရဲ႕အလွဴေငြနဲ႕ရပ္တည္ေနတဲ့ေက်ာင္းျဖစ္တယ္။ ”
နံပတ္(၂) အမ်ဳိးသားေက်ာင္းမွာသင္ၾကားေနေသာဆရာမ်ားအေၾကာင္း-“ပညာသင္ရင္းတန္းလန္းေက်ာင္း ဆရာျဖစ္ၾကရလုိ႕ မည္သည္႕ဆရာမွဆရာျဖစ္လက္မွတ္မရၾကပါ။အသင္အျပကေတာ့အလြန္ေကာင္းၾကပါ တယ္။ဆရာေတြရဲ႕ၾကိမ္လုံးဟာေယာက်ၤားေလး မိန္းခေလးမ်က္ႏွာမေရြးပါဘူး။သူတုိ႕ပင္ပင္ပန္းပန္းစာသင္ ေနသည္ကုိၾကည္႕၍တပည္႕မ်ားစိတ္မေကာင္းေတာင္ျဖစ္ရပါတယ္။တခ်ဴိ႕ဆရာမ်ားဟာျမန္မာလုိတခြန္းမွမ ေျပာပဲအဂၤလိပ္လုိေျပာသင္လုိ႔ျမန္မာစကားေတာင္တတ္ရဲ႕လားလုိ႕အခ်င္းခ်င္းအျငင္းပြားၾကရပါတယ္။”
နံပတ္(၃) ပညာသင္ၾကားပုံ စံနစ္- “အတန္းကုိအဆင့္လုိ႕ေခၚပါတယ္။တတိယအဆင့္မွအစျပဳ၍စာပုိဒ္တစ္္ ပုိဒ္ကုိ္ တေယာက္စီအလွည္႕က်ဖတ္-မေရတြက္ႏုိင္ေအာင္ဖတ္-မထစ္မေငါ့ပဲဖတ္ႏုိင္သည္အထိေက်ာင္း သားတုိင္းေန႕စဥ္ရက္ဆက္ဖတ္ၾကရပါတယ္။အဂၤလိပ္မွျမန္မာ ျမန္မာမွအဂၤလိပ္ ဘာသာျပန္ေလ့က်င့္ခန္း ေတြလုပ္ရပါတယ္။ရာဇ၀င္၊ပထ၀ီ၊သခ်ၤာ စေသာအျခားေသာ ဘာသာရပ္မ်ားကုိ အဂၤလိပ္လုိသင္ရပါတယ္။ ေက်ာင္းဆင္းခ်ိန္မွာဆရာကအဂၤလိပ္ကဗ်ာေတြထဲတပုဒ္ကုိေရြးျပီးဆရာကအစေဖာ္ေပးလုိက္ရင္ေက်ာင္း သားေတြကဆက္ဆုိရပါတယ္။ဥပမာ- Lord Ullin’s daughterရဲ႕ကဗ်ာရဲ႕အစ A Chieftain to the Hilandbound ဆရာကအစခ်ီလုိက္တာနဲ႕ ေက်ာင္းသားေတြေအာ္ဟစ္ဆက္ဆုိရပါတယ္။ ကဗ်ာအဆုံးအ ထိရြတ္ျပဲီးမွ အိမ္ျပန္ရပါတယ္။အဲဒီအရသာဟာဘာနဲ႕မွလဲႏုိင္ေတာ့မွာမဟုတ္ပါဘူး......။”

ဦးခင္ေမာင္လတ္ MA ၁၉၇၉ ဒီဇင္ဘာလ

ေၾသာ္....ထုိေခတ္ကေက်ာင္းသားမ်ား..ရုိက္အသင္ခံရသလုိ..မတတ္မေနရ..မတတ္ခ်င္လုိ႕ကုိမရ ရေလာက္ ေအာင္ ပညာတတ္ေျမာက္ၾကသည္႕အေၾကာင္းမ်ားေပပဲလုိ႕ ခံစားလုိက္မိေၾကာင္းပါ္.......။


၂၀၀၄ ႏုိ၀င္ဘာလ ကလ်ာ မဂၢဇင္း တြင္ေဖာ္ျပခဲ့ေသာ လူထုေဒၚအမာ ၏ ေရွးေဟာင္းေႏွာင္းျဖစ္မ်ား ေဆာင္းပါးမွ ျဖစ္ပါသည္။

ငါ့သား ငါ့သမီး တုိ႕လည္းအခက္အခဲေတြရင္ဆုိင္ႏုိင္ဖုိ႕ၾကဳိးစားၾကကြယ္၊။ အေမတုိ႕လူၾကီးေတြမွာ ခုေနခါ ခြန္အားလည္းမရွိေတာ့ မာန္မာနေတြလည္း ေလ်ာ့က်ကုန္ျပီမုိ႕ ဘ၀ကုိလက္ေျမွာက္အရုႈံးေပးျပီးလားလုိ႕ ေမး ရင္ေတာ့လည္း ဒီလုိလည္းမဟုတ္ေသးပါဘူး။ အေမတုိ႕မွာ အသက္ၾကီးတာမွန္တယ္။ အသက္ၾကီးတဲ့အတြက္ သူမ်ားထက္အေတြ႕အၾကဳံပုိမ်ားတယ္။ အဲဒီကုိယ္ေတြ႕ေတြဟာ ဘယ္အရာနဲ႕မွမလဲ ႏုိင္တဲ့အဖုိးတန္ရတနာေတြပဲ။ ဒါေၾကာင့္ ငါ့သားတုိ႕ ငါ့သမီးတုိ႕ ကုိယ္အခက္အခဲေတြနဲ႕ရင္ဆုိင္ေနရရင္ ဒါမ်ဳိးေတြကုိ အၾကိမ္ၾကိမ္ၾကဳ႕ခဲ့ဖူးတဲ့ လူၾကီးမိဘေတြဆီက အၾကံညဏ္ေတာင္းပါ။ ေဆြးေႏြးတုိင္ပင္ပါ။ ေသ တယ္ဆုိတာကေတာ့ ေသျခင္းတရားကုိး။ ဇာတိ၊ ဇရာ၊ ဗ်ာဓိ၊ မရဏ တဲ့။ ဒါဟာ သတၲ၀ါတုိင္းရင္ဆုိင္ရမည္႕ ကိစၥ။
လူထုေဒၚအမာ



၂၀၀၆ ခုႏွစ္ေလာက္ကထုတ္ေ၀ခဲ့တဲ့ ေအာင္စုဂ်ာနယ္ မွာ ေဖာ္ျပခဲ့တဲ့ မဟတၱမဂန္ဒီ ရဲ့
အဆုိအမိန္႕ျဖစ္ပါတယ္။
First, they ignore you, then
they laugh at you, then
they fight you, then you win.
Mathatra Gandhi

ပထမ သူတုိ႕ကသင့္ကုိလစ္လ်ဴရႈသည္ ထုိ႕ေနာက္
သူတုိ႕က သင့္ကုိပ်က္ရည္ျပဳၾကသည္ ထုိ႕ေနာက္
သူတုိ႕က သင့္ကုိတုိက္ခုိက္ၾကသည္ ထုိအခါ သင္ႏုိင္ျပီ။

သမၼတ ကေနဒီ ၏ မိန္႕ခြန္းျဖစ္ပါတယ္။

"Ask not what your country can do for you--ask what you can do for your country."

တုိင္းျပည္ကသင့္အတြက္ဘာလုပ္ေပးမလဲဟုမေမးပါႏွင့္၊ ကုိယ့္တုိင္းျပည္အတြက္သင္ဘာလုပ္ေပးႏုိင္သလဲ ဆုိတာကုိပဲေမးပါ။

“Common enemy for the people are tyranny, poverty and diseases , and war.”

လူသားေတြအတြက္ဘုံရန္သူဆုိတာဟာ အာဏာရွင္စံနစ္၊ ဆင္းရဲမြဲေတမႈ ႏွင့္ ေရာဂါဘယရယ္ ျပီးေတာ့ စစ္ ရယ္ပဲျဖစ္ပါတယ္။


The end of poverty(Jefffrey Sach) စာအုပ္ထဲမွာ ေရာ့အဆုိေတာ္ ဘုိႏုိ ရဲ႕ နိဒန္းပါ။ အဲဒီထဲက မွတ္သားစရာတစ္ခုပါ။
‘က်ြန္႕ေတာ့္ကုိယ္က်ြန္တာ္ မိတ္ဆက္ မယ္၊ က်ြန္ေတာ့္ နံမယ္ ဘုိႏုိ’ ဆုိတဲ့ အဆုိေတာ္ရဲ႕ အျမင္ကဒီလုိပါ။

“က်ြန္ေတာ္တုိ႕ကသာရုိးသားေျဖာင့္မတ္ရင္ ဒီလုိေန႕စဥ္ႏွင့္အမွ် ေသေၾကပ်က္စီးတာေတြ ေနရာအႏွံ႕မွာ ျဖစ္ပြားေနတာေတြအတြက္ အဆုံးအျဖတ္ေပးႏုိင္ရလိမ့္မယ္၊ ေျမာက္အေမရိက၊ ဥေရာပ၊ ဂ်ပန္၊ မွာမွမဟုတ္ပါဘူး။ တုိက္ေတြအကုန္လုံးေပါက္ကဲြျပၾကည္႕ပါလား၊ က်ြန္ေတာ္တုိ႕ကသာ အမွန္တကယ္ပဲစာနာ ျပီးလက္ခံံျပမယ္ဆုိရင္ ဒီေလာင္က်ြမ္းေနတဲ့မီးကုိ တကမာၻလုံးအတုိင္းအတာနဲ႕ ျငိမ္း သတ္ႏုိင္ပါျပီဗ်ာ။ဒါဟာ မသက္မသာနဲ႕လက္ခံလုိက္ရတဲ့အမွန္တရားပါပဲ။”

အဲဒီနိဒါန္းအျပည္႕အစုံကုိဖတ္ခ်င္တယ္ဆုိရင္ေတာ့ အမွတ္ ၁၈၄ (၂၀၀၇) အေတြးအျမင္ မဂၢဇင္း က ဂ်ဴနီယာ၀င္း ရဲ႕‘ဆင္းရဲတြင္းနက္ေနသူမ်ားေဆာင္းပါး’ ကုိပဲရွာဖတ္လုိက္ပါလုိ႕ အၾကံေပးလုိက္ေၾကာင္းပါ။