အေတြးအျမင္
(၁၃၅)၊ ၁၉၉၈ ေအာက္တိုဘာ
Conscience
ဟူသည္မွာ သင့္အား သင့္၏ မွားယြင္းေနမႈကို အမွန္တရားဘက္သို့ ညႊန္ျပေျပာဆိုေနေသာ ေသးငယ္
တိုးတိတ္သည့္ အသံေလးျဖစ္ေပသည္ဟု မွတ္ သားဖူးပါသည္။ အမွားတစ္ခု (သို့မဟုတ္) မေကာင္းမႈတစ္ခုကို
ကူ်းလြန္အံဆဲဆဲ သင္၏ နားထဲတြင္ ''အဲဒါက အမွား၊ မေကာင္းမႈ။ ဒါက အမွန္ေနာ္'' ဟု အသံေသးေသးေလး
တစ္ခုက သင့္ကို ေျပာေနလိမ့္မည္။ ထိုအသံ၏ ေနာက္သို့ လိုက္ရင္း သင့္ကိုယ္သင္ ယံုျကည္မႈအျပည့္ရိွလာမည္။
ထိုအခါ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ ယံုျကည္ရတာေလာက္ ေကာင္းတာမရိွဟု အေတြးဝင္လာပါလိမ့္မည္။
ကြ်န္မအဘိုး
အဂၤလိပ္စာဆရာျကီး ဦးခင္ေမာင္လတ္က’Conscience’ ဟူေသာ စကားလံုးတစ္လံုး၏ အဓိပၸာယ္ကို သင္ျကားစဥ္က
ရွင္းျပခဲ့ေသာ အခ်က္မ်ားနွင့္ ကြ်န္မ ျဖည့္စြက္ စဥ္းစားမိခဲ့ျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ အမွန္တရား
၏ ေနာက္သို့လိုက္ရင္း၊ အမွန္တရားကို ရွာေဖြေဖာ္ထုတ္ရင္း ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ ယံုျကည္လာျခင္းနွင့္
ပတ္သက္ေသာ အေျကာင္းအရာမ်ားကို စိတ္ဝင္စားမိသျဖင့္ ကြ်န္မသည္ မိမိကိုယ္ကို ယံုျကည္ျကသူမ်ား၏
အေျကာင္းကို ေလ့လာျကည့္ မိပါေတာ့သည္။
၁၈
ရာစုခန့္က အဂၤလိပ္နယ္ခဲ့်တို့သည္Massachusettsအပါအဝင္ ကိုလိုနီတိုင္းျပည္မ်ားအား ၄င္းတို့
ကုန္ပစၥည္းမ်ားကို ေဈးျကီးတင္၍ ေရာင္းခ် ျခင္း၊ ကိုလိုနီနိုင္ငံမ်ား၏ ပစၥည္းမ်ားကို
ေဈးအဆမတန္နိွမ္၍ ဝယ္ယူျခင္းမ်ားကို ျပုလုပ္ခဲ့ျကသည္။ အဂၤလိပ္တို့ တင္ပို့ေသာ လက္ဖက္ေျခာက္မ်ားကို
ကိုလိုနီ နိုင္ငံမ်ားအား ေဈးတင္၍ ေရာင္းခ်ေသာအခါMassachusetts ျပည္နယ္၏ ျမို့ ေတာ္
Bostonဆိပ္ကမ္းတြင္ ထိုလက္ဖက္ေျခာက္မ်ားကို ၁၇၇၃ ခုနွစ္ ဒီဇင္ဘာ ၁၆ ရက္ေန့တြင္ ေရထဲသို့
သြန္ခ်ခဲ့ျကသည္။ ထိုအျဖစ္အပ်က္ကို ဓျသ်အသည လက္ဖက္ေျခာက္ ပါတီပဲြ'' ဟု ေခၚျကသည္။ ထို
သပိတ္ေမွာက္ပဲြ အျဖစ္အပ်က္ သည္ အေမရိကန္တို့၏ လြတ္လပ္ေရး ျကိုးပမ္းမႈသမိုင္းတြင္ အဓိကက်ေသာ
အခန္းက႑မွ ပါဝင္ခဲ့ေလသည္။ ထိုအေျကာင္းအရာမ်ားကို ကြ်န္မ တင္ျပရ ျခင္းမွာ ''ေရထဲက လက္ဖက္ေျခာက္ေလးမ်ား၏'
၏ အခန္းက႑ အေရးပါမႈ ကို သိရိွရန္ ျဖစ္သည္။
မုတ္ဆိတ္ေမြး ထားတာနဲ့ မထားတာကို မိုင္နာလို့
ယူဆခ်င္ ယူဆ၊ ဲသန ဆိုတဲ့ အဘိုးျကီးကို လူမိုက္လို့ ဆိုခ်င္ဆို၊ ဒါေပမဲ့ ေရထဲက လက္ဖက္ေျခာက္
ေလးေတြက မီးစက္မီးပြင့္ကေလးအျဖစ္ နိုင္ငံရဲ့အလံ ျဖစ္ခဲ့တာကို ဲသန က ေမ့မွာ မဟုတ္ဘူး။
Joe Palmerရဲ့ အေျကာင္းမွာ သင္ခန္းစာယူစရာက-
''လြတ္လပ္ပါတယ္ဆိုမွေတာ့
ဘယ္ေလာက္ကေလး လြတ္လပ္ပါတယ္ လို့ ေျပာစရာ မလိုဘူးတဲ့။ လြတ္လပ္သူေတြ အားလံုးရဲ့ လြတ္လပ္မႈဟာ
အတူတူ ပါပဲ။ ဒါေျကာင့္ လြတ္လပ္တဲ့သူေတြဟာ သိပ္ျကီးက်ယ္ျကတယ္။ သူတို့ဟာ မလြတ္လပ္တဲ့သူေတြထက္
သာတယ္ ဆိုျပီးေတာ့ေပါ့''
The
Ballad of Hairy Joe ဟူေသာ ေရဒီယိုျပဇာတ္၏ အဆံုးတြင္ အထက္ပါ သီခ်င္းေလးျဖင့္ အဆံုးသတ္ထားသည္။
Joe
(သို့မဟုတ္) Joeseph Palmer (?-၁၈၇၅) သည္ သူ ေနထိုင္ေသာMassachusettsျပည္နယ္ Fitchburgျမို့မွ
ဘုန္းျကီးတစ္ပါး၏ မုတ္ဆိတ္ေမႊး မထားရဟူေသာ တားျမစ္ခ်က္ကို ဆန့္က်င္ခဲ့သူျဖစ္သည္။ ထိုအခိ်န္တုန္းက
မုတ္ဆိတ္ေမႊးေတြနွင့္ သူ့ကို New Englandျပည္က ေလွာင္ေျပာင္မႈ အမ်ားဆံုး ခံရသူတစ္ဦးဟု
ကင္ပြန္းတပ္ျကသည္။ မုတ္ဆိတ္ေမႊးတြ ရိတ္ပစ္ဖို့ ျငင္းဆန္ခဲ့ ေသာေျကာင့္ သူသည္ အက်ဥ္းခ်ခံခဲ့ရသည္။
Joe
၏ မွန္ကန္ေသာ ယံုျကည္မႈေျကာင့္ သူ၏ ရပ္တည္မႈကို လူတိုင္း နားလည္ လက္ခံလာျကေလသည္။ ေနာင္တြင္
Joe Palmer သည္ Fitchburg ျမို့၏ သူရဲေကာင္းတစ္ဦး ျဖစ္ခဲ့ျပီး သူ့ေျကာင့္ပင္ မုတ္ဆိတ္ေမႊးထားျခင္း
အေလ့အထမ်ား ျပန္လည္ ေခတ္စားလာခဲ့ေလသည္။
သူသည္
၁၈၇၅ ခုနွစ္တြင္ ကြယ္လြန္ခဲ့သည္။ သူ့အုတ္ဂူတြင္ မုတ္ဆိတ္ ေမႊး ထားထားေသာ သူ့ရုပ္တုကို
ထုထားျပီး Joseph Palmer မုတ္ဆိတ္ေမြးထား ျခင္းအတြက္
အနိွပ္စက္ခံခဲ့ရသည္'' ဟု စာလံုးမ်ား ေရးထြင္းထားေလသည္။
သူ၏
ဘဝအေျကာင္းကိုSol Panitzn က ေရဒီယိုျပဇာတ္အျဖစ္ ေဖာ္ ထုတ္ေရးသားခဲ့သည္။ ထိုျပဇာတ္သည္
၁၉၆၉ ခုနွစ္အတြက္ ေရဒီယို အသံလႊင့္ အစီအစဥ္ အေကာင္းဆံုးဆုုBroadcast Industry
Media Awardကိုရရိွခဲ့သည္။
********* *********** ***************
''အဂၤလန္ျပည္ရဲ့
ဥပေဒဟာ ဘုရားသခင္ကို ဆန့္က်င္လို့မရဘူး''
အထက္ပါ
စကားလံုးမ်ားကား Sir Thomas More (၁၄၇၈-၁၅၃၅) သူ့ကို ေခါင္းျဖတ္ကြပ္မ်က္မည့္ Tower
Hill စင္သို့ မတက္ေရာက္မီ သူယံုျကည္ ေသာ၊ ျမင့္ျမတ္ေသာ ကက္သလစ္ဘာသာဝင္ ဘုရားရိွခိုးေက်ာင္းအတြက္
ေနာက္ ဆံုး ေျပာျကားခဲ့ေသာ ေျကညာခ်က္ျဖစ္သည္။
အဂၤလန္ဘုရင္
Henry VIII (၁၄၉၁-၁၅၄၇) သည္ စပိန္မင္းသမီး ကက္သရင္းကို ကြာရွင္းခြင့္ရေရးနွင့္ Anne
Boleynနွင့္ လက္ထပ္ေရးအတြက္ ဘုရားရိွခိုးေက်ာင္းမွ Pope ရဟန္းမင္းျကီး၏ ခြင့္ျပုခ်က္ကို
ရရိွဖို့ အျကံတစ္ခု ရခဲ့ေလသည္။
၄င္း
Henry VIIIနွင့္ Pope ရဟန္းမင္းျကီးသာ တစ္ေယာက္တည္း ျဖစ္မည္ဆိုလွ်င္ ဟူေသာအျကံ ျဖစ္ေလသည္။
ဒါဆိုလွ်င္ ကက္သရင္းနွင့္ ဘယ္တုန္းကမွ လက္မထပ္ခဲ့ပါဘူးလို့ ေျပာရင္ ဘယ္သူမွ် ျငင္းမည္မဟုတ္ဟု
အေတြးဝင္ေလသည္။
အဂၤလန္တစ္ျပည္လံုး၏
ေလးစားျခင္း ခံရေသာ Sir Thomas More ကား HenryVIII၏ အမတ္တစ္ဦး ျဖစ္ေသာ္ျငားလည္း သူယံုျကည္သည့္
ျမင့္ျမတ္ေသာ ကက္သ္လစ္ဘာသာဝင္တို့၏ ယံုျကည္မႈကို သူ့အသက္ထက္ပင္ တန္ဖိုးထားခဲ့သူ ျဖစ္သည္။
Sir
Thimas More ဆီက ဘုရင္ Henry VIIIလိုခ်င္တာ ဘုရင္ကိုယ္ တိုင္ျကားခ်င္တဲ့ စကားေလးတစ္ခြန္းပါပဲ။ ဒါေပမဲ့
Sir Thomas Moreဟာ ေနာက္ဆံုးအခိ်န္အထိ တိတ္ဆိတ္စြာ ေနခဲ့ပါတယ္။
သူ
ကြယ္လြန္ျပီးေနာက္ ဘာသာေရး လြတ္လပ္ခြင့္အတြက္ အသက္ေပး သြားခဲ့သူ Sir Thomas More အား
၁၉၃၅ ခုနွစ္တြင္ ဘာသာေရး သူေတာ္စင္ XIအျဖစ္ ေျကညာသမုတ္ျခင္း ခံခဲ့ရပါသည္။
အဂၤလိပ္
အဘိဓာန္တြင္Utopia (ယူတိုးပီယား) ဟူေသာ အဂၤလိပ္ ေဝါဟာရ စာလံုးအသစ္သည္ Sir Thomas
More အား အထူးစပါယ္ရွယ္ သတိတရ အမွတ္တရ ျဖစ္ေစေသာ Sir Thomas More ၏ ကိုယ္ပိုင္စကားလံုး
ေလး ျဖစ္ပါသည္။
Sir
Thomas More ေရးသားခဲ့သည့္ Utopia (၁၅၁၆) အမည္ရိွ စာအုပ္ တြင္ Utopia ဟူေသာ ကြ်န္းကေလးသည္
လူတိုင္းအတြက္ ေနထိုင္ဖို့ အေကာင္း ဆံုးေနရာ စိတ္ကူးနယ္ေျမတစ္ခု ျဖစ္ေပသည္။ ထိုစိတ္ကူးနယ္ေျမထဲတြင္
ေနထိုင္ ျကေသာ လူတိုင္းလူတိုင္းသည္ သူတို့၏ ခ်မ္းသာျခင္းကို မွ်ေဝျကျပီး သူတို့ လုပ္သမွ်
အလုပ္တိုင္းသည္ သူတို့အတြက္ မဟုတ္၊ လူတိုင္း၏ ေကာင္းစားေရး အတြက္ ျဖစ္ေလသည္။
********** ************* ************
''သူမကို
မီးရိႈ့လို့ မရတာကို ထူးဆန္းတယ္၊ မထူးဆန္းဘူး ေျပာမေနနဲ့။ အေရးျကီးတာဟာ ကြ်နု္ပ္တို့
ေရာမအင္ပါယာရဲ့ အရွင္သခင္ Dio detion ရဲ့ အမိန့္အရ ခရစ္ယာန္ေတြ က်ဆံုးဖို့ရယ္၊ သူ့ရဲ့
အမိန့္ကို နာခံဖို့ရယ္ပဲ''
ေရာမအရာရိွသည္
အထက္ပါအတိုင္း ျကိုးခ်ည္၍ ေျပာဆိုျပီးေနာက္ သူ့ဓားအိမ္မွ ဓားကို ဆဲြထုတ္၍ လူပံုအလယ္တြင္
ျကိုးခ်ည္၍ မီးရိႈ့သတ္ေသာ္ လည္း ေလာင္ကြ်မ္းျခင္း မရိွေသာ အသက္ဆယ့္သံုးနွစ္အရြယ္ ခရစ္ယာန္ဘာသာ
ကို သက္ဝင္ယံုျကည္ေသာ အမို်းသမီးငယ္ဆီသို့ ေရွးရႈ၍ ေလွ်ာက္သြားေလသည္။
ထိုအျဖစ္အပ်က္ကား
AD၃ဝ၄ ခုနွစ္တြင္ ျဖစ္ပြားခဲ့ျခင္းျဖစ္ျပီး ေခါင္း ျဖတ္ အသက္ခံခဲ့ရသူ အမို်းသမီးငယ္ကား
ခရစ္ယာန္ဘာသာကို ယံုျကည္သူ Agnesျဖစ္ေလသည္။ သူမသည္ သူမ၏ ယံုျကည္ခ်က္ေျကာင့္ ခရစ္ယာန္ကို
မယံုျကည္ေသာ ေရာမအင္ပါယာ အရွင္သခင္ Diodetion (AD ၂၄၅-၃၁၃) နွင့္ ၄င္း၏ လူမ်ားေျကာင့္
မီးရိႈ့သတ္မိန့္က်ခံခဲ့ရသူ ျဖစ္ေလသည္။ Diodetion၏ အမည္ အရွည္မွာ Gaius Aurellius
Valerius Diodetonus ျဖစ္သည္။ သူသည္ ေရာမအင္ပါယာ၏ အရွင္သခင္ျဖစ္ျပီး ခရစ္ယာန္မ်ားကို
နိွမ္နွင္းခဲ့သူ အျဖစ္ ထင္ရွားသည္။ ထို့ျပင္ ခရစ္ယာန္တို့၏ ယူဆခ်က္၊ ယံုျကည္ခ်က္ ျဖစ္ေသာ
''ဘုရားသခင္က ကြ်နု္ပ္တို့ကို ဖန္ဆင္းေပးတယ္၊ ဘုရားသခင္သာလွ်င္ တစ္ဦးတည္းေသာ ကိုးကြယ္ရာ''
ဟူေသာ အခ်က္ကို လံုးလံုးလ်ားလ်ား ဆန့္က်င္ ခဲ့သူ ျဖစ္ေလသည္။
အကယ္၍
သူမသည္ ခရစ္ယာန္ဘာသာဝင္အျဖစ္ ရုပ္သိမ္းမည္ဆိုပါက သူမ လြတ္ေျမာက္ခြင့္ရမည္ဟု Prefect
Semproniusဆိုသူက သူမ၏ အမႈ တြင္ ဝင္ေရာက္ျကားဝင္ ေစ့စပ္ေပးခဲ့ေသးသည္။ သို့ရာတြင္ သူမသည္
သူမ၏ ခရစ္ယာန္ဘာသာကို စြန့္လႊတ္ျခင္း မျပုခဲ့ေပ။ ဇန္နဝါရီလ ၂၁ ရက္၊ သူမ အသက္ ၁၃ နွစ္အရြယ္တြင္
သူမကို မီးပံုရိႈ့ေသာ္လည္း မီးေလာင္ကြ်မ္းျခင္း မရိွေသာေျကာင့္ ေရာမအရာရိွက သူ၏ ဓားျဖင့္
သူမကို ေခါင္းျဖတ္သတ္ခဲ့ေလ သည္။
သူမ
ေသဆံုးျပီးေနာက္ပိုင္း ေရာမျပည္တြင္ Agnes ၏ အမွတ္တရ အျဖစ္ ဘုရားရိွခိုးေက်ာင္းတစ္ခုကို
တည္ေဆာက္ခဲ့ျကသည္။ ထို ဘုရားရိွခိုး ေက်ာင္း၏ အမည္မွာ Saint-Agnes (သူေတာ္စင္Agnes)ဟု
အမည္တြင္ေလ သည္။ အဂၤလန္ရိွ ဘုရားရိွခိုးေက်ာင္းတစ္ခုတြင္လည္း သူမ၏ အမည္ကို ေပး ထားေလသည္။
သူမ၏
ခရစ္ယာန္ဘာသာကို သက္ဝင္ယံုျကည္ျခင္းေျကာင့္ အသတ္ခံ ခဲ့ရသည့္ အျဖစ္ကို အီတလီ ပန္းခီ်ဆရာ
Tintoretto (Jacopo Robsti ၁၅၁၈-၉၄) အပါအဝင္ ပန္းခီ်ဆရာမ်ားစြာက ပန္းခီ်ကားမ်းေရးဆဲြ၍
မွတ္တမ္း တင္ထားခဲ့ျကသည္။ နာမည္ေက်ာ္ကဗ်ာဆရာ John Keats(၁၇၉၅-၁၈၂၁) က Eve of
St.Agnes ကဗ်ာတြင္ လည္းေကာင္း၊ Alferd Tennyson (၁၈ဝ၉-၉၂) က St Agnes Eve ဘာသာေရး ကဗ်ာတြင္လည္းေကာင္း
သူေတာ္စင္ Agnesေသဆံုးခဲ့ရေသာ ဇန္နဝါရီလ ၂၁ ရက္မတိုင္မီ တစ္ရက္အလိုကို ရည္ရြယ္ ၍ ေရးဖဲြ့မွတ္တမ္းတင္ခဲ့ျကေလသည္။
ငယ္ရြယ္သူ
သူေတာ္စင္ Agnes သည္ အမို်းသမီးငယ္မ်ားအား ေစာင့္ ေရွာက္သူဟု ယံုျကည္သတ္မွတ္ျခင္း ခံခဲ့ရသည္။
ထို့ျပင္ သူမ ေသဆံုးခဲ့ရေသာ ဇန္နဝါရီ ၂၁ ရက္ မတိုင္မီ တစ္ရက္အလို St. Agnes Eve တြင္
မက္ခဲ့ေသာ အိပ္မက္ထဲက သူသည္ ထိုအိပ္မက္ပိုင္ရွင္၏ ဖူးစာရွင္ ျဖစ္လိမ့္မည္ဟုလည္း စဲြလမ္းယံုျကည္ျကေလသည္။
************** ************* *********
''နိုင္ငံျခား
ပင္လယ္ရပ္ျခား တိုင္းျပည္ေတြမွာ ေပ်ာ္ပါး လွည့္လည္ရာက ကိုယ့္အိမ္ဘက္ ေျခဦးလည့္လိုက္တာေတာင္မွ
အိမ္ျပန္ခ်င္လိုက္တာ ဆိုတာ မရိွ၊ ငါ့တိုင္းျပည္ကို လြမ္းလိုက္တာဆိုတာ မရိွ...အဲဒီလို
အလကားလူ၊ မို်းခ်စ္ စိတ္ မရိွတဲ့လူ၊ အရာရာ ငါခ်မ္းသာ ျပီးေရာဆိုျပီး အတၲျကီးတဲ့သူ အသက္ရွင္
ေနရင္ နာမည္ေကာင္းရမွာ မဟုတ္။ ေသရင္ေတာင္မွ လူတင္မက နာမည္ပါ ေသမွာ။ သူ့အတြက္ ငိုမယ့္သူ
မရိွ။ ဂုဏ္ျပုမယ့္လူ မရိွ။ သီခ်င္းေတြ၊ စာေတြ ေရးဖဲြ့မယ့္သူ မရိွ''
အထက္ပါစာသားမွာ
Sir Walter Scott (၁၇၇၁-၁၈၃၂) ၏ 'မို်းခ်စ္စိတ္' ဆိုသည့္ ကဗ်ာတစ္စိတ္တစ္ပိုင္း ျဖစ္ပါသည္။
လြတ္လပ္ေရး ဖခင္ျကီး ဗိုလ္ခု်ပ္ ေအာင္ဆန္း ဆိုရင္ ယေန့တိုင္ သူ့ကို ေရးဖဲြ့ထားတဲ့ ေတးသီခ်င္းေတြ၊
ကဗ်ာ ေတြကို အလြတ္ရေနတယ္ဟု ကြ်န္မ အဘိုးက ေျပာဖူးပါသည္။
မိမိ၏
မွန္ကန္ေသာ ယံုျကည္ခ်က္ ဆုပ္ကိုင္ရင္း ''ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ ယံုျကည္ျခင္း'' ဟူေသာ မိမိကိုယ္ကို
ယံုျကည္ျကသူမ်ားအေျကာင္းကို ေလ့လာ ခဲ့မိသည္။ ထိုသူမ်ားကား လူပင္ ေသေသာ္လည္း နာမည္ မေသ၊
သူတို့ကို ေရးဖဲြ့ဂုဏ္ျပုျကေသာ ကဗ်ာမ်ား၊ ပန္းခီ်ကားမ်ား စာေပမ်ားကား ယေန့တိုင္ အမွတ္တရ
ရိွေနဆဲ။ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ ယံုျကည္ဖိို့၊ စိတ္ဓာတ္ေမြးျမူဖို့ အေရးျကီး သည္ဟု ကြ်န္မ
စဥ္းစားခဲ့မိသည္။
Conscience
ဆိုသည့္ အသံေလးက သင္တစ္ခု ဆံုးျဖတ္လုပ္ကိုင္ေတာ့ မည္ဆိုလွ်င္ အမွားနွင့္အမွန္ ခဲြျခားျပပါလိမ့္မည္။
သင္လိုက္လိုရာ လိုက္ေပေတာ့ ဟု ဆံုးျဖတ္ျခင္း မျပုဘဲ သင့္ကိုသာ တာဝန္ေပးလိမ့္မည္။ ထိုအခါ
အမွန္တရား ၏ ေနာက္သို့ သင္လိုက္ပါရင္း သင့္ကိုယ္သင္ ယံုျကည္မႈအျပည့္ ရိွလာေပလိမ့္ မည္ဟု
ကြ်န္မ သင္ခန္းစာ ယူလိုက္မိပါသည္။
No comments:
Post a Comment