ကေလးတို့၏အေတြးစိတ္ကူးမ်ား - ဂ်ဴ နီယာ၀င္း

အေတြးအျမင္ (၁၅၈)၊ ၂ဝဝ၂ ခုနွစ္

ကေလးတို့၏ အေတြးမ်ား၊ စိတ္ကူးမ်ားကား စိတ္ဝင္စားစရာ ေကာင္းေပသည္။ ကေလးတို့သည္ ပြင့္လင္းရိုးသားသည္ဟု ဆိုျကသည္ မဟုတ္ပါလား။ သည္ေတာ့ သူတို့ကေလးေတြ၏ အေတြးေတြ၊ စိတ္ကူးစိတ္သန္းေတြကို ဆဲြထုတ္ျကည့္ဖို့ လိုေပသည္။

လြန္ခဲ့ေသာ ေရွးေခတ္ နွစ္ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာက လူေတြသည္ ယခု ေခတ္ေလာက္ အခိ်န္ျပည့္ အလုပ္မမ်ားျကေခ်။ တစ္ေန့ တစ္ေန့ အခိ်န္သည္ ေနွးေကြးစြာ ကုန္လြန္လ်က္ရိွေနသည္ ထင္ပါသည္။ လူတိုင္း လူတိုင္းမွာ စဥ္းစား ေတြးေခၚဖို့ အခိ်န္ေတြ အမ်ားျကီး ရိွေနျကေလသည္။ ညအခါ ေကာင္းကင္ယံက ျကယ္စုေတြကို ျကည့္ျပီး ပံုေဖာ္ကာ အမည္အမို်းမို်း ေပးခဲ့ျက၏။ ျပကၡဒိန္ မရိွဘဲနွင့္ ေကာက္ပဲသီးနံွစိုက္ရမည့္ အခိ်န္၊ ပို်းနုတ္ရမည့္အခိ်န္ေတြကို တြက္ ခ်က္ထားျက၏။ ခရီးေဝးသြားသည့္အခါတြင္လည္း မိုးေကာင္းကင္က ျကယ္စု ေတြ ျကည့္ျပီး ေနရပ္ကို ျပန္တတ္ျက၏။ ထိုေခတ္အခါက ကေလးငယ္မ်ား သည္လည္း ထိုပညာမ်ားကို လက္ဆင့္ကမ္း သယ္ယူရင္း ေတြးေခၚ စဥ္းစားတတ္ လာျကေပသည္။

ကေလးေတြ၏ အေတြး စိတ္ကူးစိတ္သန္းေတြကို ၁၉၇ဝ ခုနွစ္ေလာက္က ထုတ္ေဝခဲ့ေသာKnowledgeဟူေသာ စာေစာင္မ်ားတြင္ ဟိုတစ္စ၊ သည္တစ္စ ေတြ့လိုက္ရပါသည္။ ထိုေခတ္အခါက ကေလးေတြ၏ အေတြးအေခၚေတြ၊ ဝါသ နာေတြ၊ စိတ္ပါဝင္စားမႈေတြကို ေတြ့ျမင္လိုက္ရ၏။ ကေလးေတြ၏ စိတ္ကူးစိတ္ သန္းေတြကို ကိုယ္စားျပုေသာ ကေလးတို့၏ စာမ်ားကို ထိုစာေစာင္မ်ားတြင္ ေဖာ္ျပထား၏။ ထိုအခါ ကေလးေတြ၏ ခံစားခ်က္မ်ား၊ အေတြးမ်ားကို စိတ္ ဝင္စားဖြယ္ ေတြ့ျမင္လိုက္ရပါသည္။

''ကြ်န္ေတာ္ဟာ Nature Study ဆိုတဲ့ ဘာသာရပ္ကို စိတ္ဝင္စားပါ တယ္။ ကြ်န္ေတာ္နဲ့ ဝါသနာတူတဲ့ သူငယ္ခ်င္းတစ္ေလာက္ လိုခ်င္ပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ့္မွာ ေမာင္နွမသားခ်င္း မရိွလို့ ကိုယ္နဲ့ ဝါသနာတူ သူငယ္ခ်င္း တစ္ေယာက္ကို အိပ္မက္ထဲမွာေတာင္ မက္ေနမိပါတယ္''

(အသက္ ၁၂နွစ္)

''ကြ်န္ေတာ္ စာအုပ္ခု်ပ္နည္းကို စိတ္ဝင္စားပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ့္ရဲ့ ကိုယ္ပိုင္ စာရြက္အပိုင္းအစေတြကိုလည္း စာအုပ္ခု်ပ္ပါတယ္။ စာအုပ္ခု်ပ္နည္း ေလးကို ဦးတို့စာေစာင္မွာ ေဖာ္ျပေပးပါခင္ဗ်ား''     (အသက္ ၁၄ နွစ္)

''ဦးေလးတို့ မဂၢဇင္းမွာ ကြန္ပူ်တာအေျကာင္း ဖတ္လိုက္ရပါတယ္။ ကြန္ပူ်တာက ေပါင္း၊ နုတ္၊ ေျမွာက္၊ စားေတြကို အျမန္ဆံုး တြက္ခ်က္နိုင္တယ္ လို့ ဆိုပါတယ္။ ဒီေန့ တီဗီြသတင္းမွာ ကြန္ပူ်တာနဲ့အျပိုင္ တြက္နိုင္တဲ့ ကမၻာ့ အံ့ဖြယ္ အမို်းသမီးတစ္ေယာက္အေျကာင္း ေတြ့လိုက္ရပါတယ္။ အဲဒီ အမို်း သမီးက ကြန္ပူ်တာကို နိုင္တယ္တဲ့။ ဒါဆိုရင္ လူနဲ့ ကြန္ပူ်တာမွာ ကြန္ပူ်တာကို လူ့ထက္ျမန္တယ္ဆိုတယ္ဆို့လိုတာ ဟုတ္ပါ့မလား။

(အသက္ ၁၂နွစ္)

''ကြ်န္ေတာ့္သူငယ္ခ်င္းေတြက အေျကြျပားအခို့်ကို ဟိုးလြန္ခဲ့တဲ့ နွစ္ ေပါင္းမ်ားစြာ အေဟာင္းေတြလို့ ညာျပီး လုပ္ျကပါတယ္။ လုပ္ပံုကေတာ့ အဲဒီ အေၾကြျပားေပၚမွာ ၂ဝဝဝ BC လို့ ျပင္ေရးျပီး ျပတိုက္ကို သြားေပးျကပါတယ္။ ျပတိုက္က အရာရိွက ဒီအေျြကေတြကို အဲဒီေခတ္တုန္းကဟာေတြ မဟုတ္မွန္း သိျပီး ျပန္ေပးလိုက္ပါတယ္။ ဘယ့္နွယ္လုပ္သိသလဲဆိုတာကိုေတာ့ သူတို့က ပညာရွင္ေတြမို့ သိတာ မဆန္းဘူးေပါ့။ ဒါေပမဲ့ ခရစ္မေပၚမီက လူေတြက ေနာက္က်ရင္ ခရစ္ေပၚမယ္မွန္း ဘယ္လိုမ်ား သိေနျကတာလဲ''(အသက္ ၈နွစ္)

''ကြ်န္ေတာ္ဟာ ဂရိသခၤ်ာပညာရွင္ျကီး အာခီးမီးဒီး Archimedes(၂၈၇-၂၁၂BC) ဘယ္လို ေသသလဲဆိုတာ စိတ္ဝင္စားမိပါတယ္။ တစ္ေနရာမွာ သူဟာ ေရာမစစ္သားတစ္ေယာက္က သတ္လို့ ေသတယ္လို့ ဆိုပါတယ္။ သူ့ကို ဂရိသခၤ်ာပညာရွင္မွန္း မသိလို့ သတ္ပစ္လိုက္တာလို့ ဆိုပါတယ္။ Plutach ရဲ့ Life of Marcellus ဆိုတဲ့ စာအုပ္ထဲမွာေတာ့ အာခီးမီးဟာ သူ့သခၤ်ာ သီအိုရီတစ္ ခု ထုတ္ေဖာ္ေနရင္း အဲဒီထဲ စိတ္က နစ္ဝင္ေနလိုက္တာဟာ ေရာမေတြ ဝင္လာ တာေတာင္ မသိလိုက္ပါဘူး။ ေရာမစစ္သားတစ္ေယာက္က သူ့အခန္းထဲကို ဝင္လာပါတယ္။ ျပီးေတာ့ ေရာမစစ္ခု်ပ္ျကီး Marcellus ဆီကို သြားခိုင္းပါတယ္။

အာခီးမီးဒီးက သူ့သခၤ်ာပုစၧာျပီးမွ သြားနိုင္မယ္လို့ ဆိုေတာ့ ေရာမစစ္သားက သူ့ဓားကို ထုတ္ျပီး သတ္ပစ္လိုက္ပါတယ္လို့ ေရးထားပါတယ္။

''ေနာက္တစ္ေနရာမွာေတာ့ အာခီးမီးဟာ Marcellus ဆီကို သူ့ရဲ့ သခၤ်ာဘာသာရပ္မွာ သံုးတဲ့ ကိရိယာတန္ဆာပလာေတြကို ေသတၲာတစ္လံုးထဲ ထည့္ျပီး ယူသြားပါတယ္။ ေရာမစစ္သားက ဒါ ေရႊေတြျဖစ္မယ္လို့ ယူဆျပီး သူ့ကို သတ္ပစ္လိုက္ပါတယ္တဲ့။

''ေနာက္ စာအုပ္တစ္အုပ္မွာေတာ့ အာခီးမီးဟာ ပင္လယ္ကမ္းစပ္ တစ္ေနရာမွာ ရိွေနပါတယ္။ အဲဒီအခိ်န္တုန္းက အာခီးမီးဟာ သဲေသာင္ေျမေပၚမွာ ဂီ်ျသေမျတီ ပုစၧာတစ္ပုဒ္ကို ေရးဆဲြျပီး စဥ္းစားေနပါတယ္။ သူ စဥ္းစားေနတဲ့ အဲဒီပုစၧာရဲ့ အေျဖဟာ ယေန့တိုင္ ဘယ္သူမွ မေျဖရွင္းနိုင္ျကေသးပါဘူးတဲ့။ အဲဒီျပႆနာကေတာ့ ‘square the circle’ စက္ဝိုင္းတစ္ခုရဲ့ ဧရိယာနွင့္ တူညီ ေသာ စတုရန္းကို တည္ေဆာက္ျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီအခိ်န္မွာ ေရာမစစ္သားက သူ့ကို ဓားနဲ့ ထိုးသတ္ပစ္ခဲ့လို့ သူ ေသဆံုးခဲ့ရပါတယ္လို့ ဆိုထားပါတယ္။

''အဲဒီအျဖစ္ေတြထဲမွာ ဘယ္အျဖစ္က အမွန္လဲဆိုတာ သိခ်င္ပါတယ္''                                                          (အသက္ ၁၂ နွစ္)

ယေန့တိုင္ သာမန္ဂီ်ျသေမျတီနည္းျဖင့္ မေျဖရွင္းနိုင္ေသာ ပုစၧာ ၃ ခု ရိွေနပါသည္။ ၄င္းတို့မွာ ေထာင့္တစ္ေထာင့္ကို ၃ ပိုင္း အညီအမွ်ပိုင္းျခင္း၊ ညီမွ်ေသာ ေထာင့္ ၇ ေထာင့္ပါသည့္ သတၲဂံတစ္ခု တည္ေဆာက္ျခင္းနွင့္ စက္ဝိုင္းတစ္ခု၏ ဧရိယာနွင့္ တူညီေသာ စတုရန္းကို တည္ေဆာက္ျခင္းတို့ ျဖစ္ပါသည္။ အာခီးမီးဒီး ဘယ္လိုေသသလဲဆိုသည့္ ပေဟဠိမွာလည္း ယေန့တိုင္ ေသခ်ာ မေျပာနိုင္ေသးပါ။

အသက္ ၁၁ နွစ္မွ အသက္ ၁၅ နွစ္ျကား ကေလးငယ္တို့၏ အေတြး စိတ္ကူးမ်ား၊ သိခ်င္ေသာ အရာမ်ားက စိတ္ဝင္စားဖြယ္ ျဖစ္ပါသည္။ သူတို့ ေလးေတြ၏ အေတြးစိတ္ကူးမ်ား၊ ေမးခြန္းမ်ားကို အခုလို စာေစာင္မ်ားတြင္ ေဖာ္ျပေပးလိုက္ျခင္းျဖင့္ သူတို့၏ သိခ်င္ စူးစမ္းလိုစိတ္မ်ားကို ဖြင့္ေပးလိုက္ရာ ေရာက္ေပသည္။ စာအုပ္စာေပမ်ားသည္ ကေလးတို့အတြက္ အေကာင္းဆံုး အေဖာ္ အျဖစ္ တည္ရိွေနသည္မွာ ေက်နပ္စရာ ေကာင္းေပေတာ့သည္။

ကြ်န္မသည္ ကေလးငယ္တို့၏ စိတ္ကူးအေတြးမ်ားကို ေဖာ္ထုတ္ျပသေပး သည့္ ‘Okapi’ အိုကာပီ ဟူေသာ တစ္လ ၂ ျကိမ္ထုတ္ ျပင္သစ္ မဂၢဇင္းမ်ားကို  ဖတ္ရႈခဲ့ရပါသည္။ ထိုမဂၢဇင္းသည္လည္း အသက္ ၁၁ နွစ္နွင့္ အသက္ ၁၅ နွစ္အရြယ္ ကေလးငယ္မ်ားအတြက္ အဓိကထားထုတ္ေဝပါသည္။ ကေလးငယ္တို့ ၏ ခံစားခ်က္မ်ား၊ လူမႈေရးျပႆနာမ်ားကို ဂရုတစိုက္ျဖင့္ ေျဖရွင္းေပးပါသည္။ တိမ္းေစာင္းေနေသာ အေတြးအေခၚမ်ားကိုလည္း ျပုျပင္ေပးပါသည္။

ထို့ျပင္ 'ေဆးမင္ေျကာင္ ထိုးတာ ဘယ္လို သေဘာရသလဲ'၊ 'အယူ သည္းတာဟာ ေကာင္းသလား'၊ 'ေခတ္မီဖို့ လိုအပ္သလား၊ မလိုအပ္ဘူးလား'၊ 'လိမ္ေျပာတာဟာ ေကာင္းသလား' စသည့္ ေခါင္းစဥ္တပ္ထားေသာ On se dit tout ဟူသည့္ ''သူတို့ ဒီလို ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ေျပာျကသည္'' ဟူေသာ က႑တြင္ ကေလးေတြ၏ အျမင္မ်ားကို ေဖာ္ျပေပးထားပါသည္။ ဒီအဆိုကို လက္ခံ လက္မခံ စသည္ျဖင့္ ကေလးေတြ၏ ရင္တြင္းခံယူခ်က္မ်ား၊ အယူအဆ မ်ား ပါဝင္ပါသည္။

ထို့ျပင္ ထိုစာအုပ္တြင္ပင္ 'ပထဝီဘာသာရပ္အေျကာင္း၊' 'ေဘာလံုး အသင္းတစ္သင္း၌ ရိွရမည့္ အားကစားစိတ္ဓာတ္အေျကာင္း'၊ ရုပ္ျမင္သံျကား သတင္းေတြအေျကာင္း' စသည္ျဖင့္ သက္ဆိုင္ရာ ဘာသာရပ္ဆိုင္ရာ ပညာရွင္ မ်ားနွင့္ ကေလးငယ္တို့၏ စကားဝိုင္းေတြလည္း ပါဝင္ပါသည္။ ထို့ျပင္ အေတြး အေခၚ ပညာရွင္မ်ားက ကေလးငယ္ေတြကို ေမးခြန္းေလးေတြ ေမးျပီး ေဆြးေနြး ခိုင္းေသာ က႑လည္း ပါပါသည္။ ေမးခြန္းေတြက စိတ္ဝင္စားစရာ ျဖစ္ပါသည္။

Peut-on tout acheter?၊ 'အရာရာကို ဝယ္လို့ရသလား၊' La mort est-elle la fin de tout?၊ 'ေသဆံုးျခင္းဟာ အားလံုး ျပီးဆံုးသြားျခင္းလား'၊Peut-on vivre seul?၊ 'တစ္ေယာက္တည္း ေနနိုင္သလား'၊ La science peut-ellt tout expliquer? 'သိပံၸပညာရပ္ဟာ အရာရာကို ေျဖရွင္းလို့ ရသလား' ဟူေသာ ေမးခြန္းမ်ား ျဖစ္ပါသည္။ ကေလးေတြရဲ့ ေဆြးေနြးခ်က္မ်ားကလည္း စိတ္ဝင္စားစရာပင္။

''သန္းၾကြယ္သူေဌး ျဖစ္ေနဦးေတာ့ ဒါကို ေပ်ာ္ရႊင္မႈတို့၊ ညဏ္ေကာင္း တာတို့ ျဖစ္ေအာင္ ေျပာင္းပစ္လို့ မရနိုင္ပါဘူး''

''တစ္ေယာက္ေယာက္ဟာ ေသဆံုးသြားခဲ့ရင္ သူ့ကိုခ်စ္တဲ့ သူေတြရဲ့ ရင္ထဲမွာေတာ့ သူဟာ ဆက္လက္ တည္ရိွေနမွာပါ။ ဒါေျကာင့္ ျပီးဆံုးသြားျပီလို့ မဆိုနိုင္ပါဘူး။ ကြယ္လြန္သြားျပီးျဖစ္တဲ့ အဘြားကို တစ္ခါတစ္ရံ သတိရမိပါ တယ္။ သူဟာ ကြ်န္ေတာ့္ရင္ထဲမွာ အျမဲပဲ တည္ရိွေနပါတယ္''

''ဘယ္သူနဲ့မွ မဆက္သြယ္ရဘဲ တစ္ေယာက္တည္း ၁၆ နွစ္ေလာက္ ေနေနရလို့ ရူးသြပ္သြားတဲ့ လူတစ္ေယာက္အေျကာင္း စာအုပ္တစ္အုပ္ထဲမွာ ဖတ္ဖူးပါတယ္။ တစ္ေယာက္တည္းသာ ေနရမယ္ဆိုရင္ ေပ်ာ္ရႊင္မႈဆိုတဲ့ အရ သာကို ဘယ္လိုမွ မသိနိုင္ပါဘူး''

''သိပံၸပညာနဲ့ အဏုျမူဗံုးေတြသာ ထုတ္လုပ္ျကမယ္ဆိုရင္ ဘယ္ေကာင္း ပါ့မလဲ''

ကေလးဆိုတာ ရိုးရိုးရွင္းရွင္းပဲ ေတြးတတ္ျကေလသည္။ သူတို့၏ အေတြး ေတြ၊ စိတ္ကူးေတြက တစ္ခါတစ္ရံမွာ ေလးနက္တဲ့အသြင္ ေဆာင္ေလသည္။ သူတို့သိခ်င္ေသာ ေမးခြန္းေတြကလည္း တစ္ခါတစ္ရံ လူျကီးေတြ မစဥ္းစားမိတာ ေတြ ျဖစ္ေနတတ္ျကေလသည္။ ကေလးေတြနွင့္ ပတ္သက္ေသာ မဂၢဇင္းမ်ားတြင္ ပါဝင္ ေဆြးေနြးေရးသားေနျကေသာ ကေလးပရိသတ္ကို ျကည့္၍ မည္မွ် ကေလး ေတြကို ဆဲြေဆာင္လ်က္ရိွေျကာင္း သိနိုင္ေပမည္။

ေတြးေခၚ ပညာရွင္တစ္ေယာက္က ကေလးေတြနွင့္ ပတ္သက္ျပီး အခုလို ဆိုပါသည္။

''ကြ်န္ေတာ္ ကေလးဘဝတုန္းက ကေလးလိုပဲ ေျပာပါတယ္။ ကေလးလို ပဲ နားလည္ပါတယ္။ ကေလးလိုပဲ ေတြးပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ကြ်န္ေတာ္ လူျကီး ျဖစ္လာေတာ့ ကေလးဆန္တဲ့ အရာေတြကို မလုပ္ေတာ့ဘူး''

‘When I was a child, I speak as a child, I understood as a child, I thought as a child; but when I became a man, I put away childish things.’

ကြ်န္မတို့ လူျကီးေတြ ျဖစ္လာသည့္အခါ ကေလးလို မေတြးျက၊ ကေလး လို မေျပာျကေတာ့ပါ။ သို့ေသာ္ ယင္းသည္ ကေလးဆန္ေသာ အရာမ်ားကို မေကာင္းေသာအရာမ်ားဟု ယူဆေသာေျကာင့္၊ ယင္းအရာမ်ားကို မနွစ္သက္ေသာ ေျကာင့္ မဟုတ္ေခ်။ အသက္အရြယ္အရ ရင့္က်က္ေသာ အရာမ်ားက အစားထိုး ဝင္ေရာက္လာေသာေျကာင့္ ျဖစ္နိုင္ေလသည္။

ျဖူစင္သန့္ရွင္းေသာ ကေလးငယ္တို့၏ ဦးေနွာက္ထဲက အေတြးအေခၚ ေတြကို လူတိုင္း စိတ္ဝင္စားျကပါသည္။ သူတို့လူျကီးျဖစ္လာေသာအခါ ဒီလို ေတြးခ်င္မွ ေတြးေတာ့မည္ ျဖစ္သည္။ ဒီေတာ့ ကေလးတို့၏ အေတြးစိတ္ကူးေတြ ကို ဆဲြထုတ္ျကည့္ျကဖို့ လိုေနေပေတာ့သည္။