Wednesday, February 5, 2014

ေမတၱာရွင္၊ဂရုဏာရွင္ဖေလာရင့္နိုက္တင္းေဂး - ဂ်ဴ နီယာ၀င္း



အေတြးအျမင္ (၁၅၇)၊ ၂ဝဝ၂ ခုနွစ္

၁၉၅၁ ခုနွစ္တြင္ စတင္ ထုတ္ေဝခဲ့ေသာ Cecil Wooldham Smithေရးသား သည့္ Florence Nightingale (၁၈၂ဝ-၁၉၁ဝ) စာအုပ္ကို ကြ်န္မ အစမွ အဆံုး တိုင္ ဖတ္ျဖစ္ခဲ့ျခင္းမွာ အဘြားျဖစ္သူ စာေရးဆရာမျကီး ေဒၚခင္မို်းခ်စ္ေျကာင့္ ျဖစ္ပါသည္။ ထိုအခါ ထူးျခားေသာ ဘဝတစ္စိတ္တစ္ပိုင္းနွင့္ အမ်ားအတြက္ ဘဝကို တစ္သက္တာ ေပးဆပ္သြားခဲ့ေသာ ဖေလာရင့္နိုင္တင္ေဂး အေျကာင္းသည္ ကြ်န္မကို လႊမ္းမိုးခဲ့ပါေတာ့သည္။
          ဖေလာ့ရင့္နိုင္တင္ေဂးသည္ ခ်မ္းသာျြကယ္ဝေသာ မိသားစုမွ ေပါက္ဖြား လာသူ ျဖစ္ေသာ္ျငားလည္း သူ့ဘဝ တစ္သက္တာအတြက္ သူနာျပုအလုပ္ကို ေရြးခ်ယ္လုပ္ကိုင္ခဲ့သူ ျဖစ္ေလသည္။ ဖေလာရင့္နိုင္တင္ေဂးကို ၁၈၂ဝ ခုနွစ္ ေမလ ၁၂ ရက္တြင္ အီတလီနိုင္ငံ Florence ျမို့ရိွ Porta Ronana အနီးမွ Villa Colombaia တြင္ ေမြးဖြားခဲ့ပါသည္။ သူမ၏ မိဘမ်ားျဖစ္ေသာ William Edward Nightingale နွင့္ Fanny Nightingale တို့မွာ ဥေရာပတစ္ခြင္ ရာသီ အလိုက္ လွည့္လည္ေနထိုင္ျကေသာ ခ်မ္းသာျြကယ္ဝသည့္ လူကံုထံမ်ား ျဖစ္ျကေလသည္။ Florence Nightingale ကို ‘Flo’ ဟုပင္ အတိုေကာက္ေခၚျက ပါသည္။Flo သည္ သမီးနွစ္ေယာက္အနက္ အငယ္ျဖစ္၏။ မိဘေတြက ‘Flo’ ကို ခ်မ္းသာျြကယ္ဝသူ တစ္ဦးဦးနွင့္ လက္ထပ္ေစျပီး ဘဝကို ေအးေဆးစြာ တည္ေဆာက္သြားေစလိုသာဆနၵ ရိွျကေလသည္။
''သူတို့က သူတို့သမီးမွာ ထူးျခားတဲ့ စိတ္စြမ္းရည္ ပိုင္ဆိုင္ထားတယ္ဆို တာ သတိမျပုမိျကဘူး''
Flo သည္ သာမန္ ဆိုးသြမ္းေသာ ကေလးတစ္ေယာက္ျဖစ္ခဲ့လွ်င္ေတာင္ မိခင္ Fanny ကသူ႕ ကို နားလည္ ခြင့္လႊတ္နိုင္လိမ့္ဦးမည္။ Flo ကား ဘယ္ ကေလးနဲ့မွမတူ ထူးဆန္းေသာ၊ စိတ္ဓာတ္ခိုင္မာေသာ၊ ေခါင္းမာေသာ၊ ေပ်ာ္ေပ်ာ္ ရႊင္ရႊင္ မေနတတ္ေသာ ကေလးတစ္ေယာက္ ျဖစ္လို့ေနသည္။Flo ရင္ဆိုင္ခဲ့ရပံုက ျပင္သစ္ျပည္၏ လြတ္လပ္ေရးကို ဘုရားသခင္၏ ေစခိုင္းခ်က္အရ ဝင္ေရာက္ တိုက္ပဲြဝင္ခဲ့သူ ေတာသူမေလး Saint Joan (၁၄၁၂-၁၄၃၂) ၏ အျဖစ္နွင့္ ဆင္တူေနေလသည္။သူ ၏ ကိုယ္ပိုင္မွတ္စု စာအုပ္ထဲတြင္-
'၁၈၃၇ ခုနွစ္ ေဖေဖာ္ဝါရီလ (၇) ရက္ေန့မွာ ဘုရားသခင္က ကြ်န္မကို သူ့အတြက္ အလုပ္တစ္ခု လုပ္ေပးဖို့ ေျပာပါတယ္'
ဟု ေရးသားထားေလသည္။ Flo သည္ Joan of Arc ျကားသလို ဘုရား သခင္၏ အသံကို ျကားခဲ့ေလသည္။ တကယ့္အသံ၊ သူမအသံ မဟုတ္ေသာ အသံ၊ သူမကို ေျပာေသာ သက္ရိွတစ္ေယာက္၏ အသံကို Flo တကယ္ ျကားခဲ့ ေလသည္။ အFloသက္ (၁၇) နွစ္ မျပည့္တတ္ေသးခိ်န္မွာ တကယ့္လက္ရိွ ကမၻာထဲမွာထက္ပိုျပီး လက္ေတြ့က်ေသာ အိပ္မက္ကမၻာထဲမွာ ေနထိုင္ခဲ့ရေလ သည္။
ေနာက္ နွစ္ပါင္း ၄ဝ အျကာ ၁၈၇၄ ခုနွစ္တြင္  Flo၏ မွတ္စုစာအုပ္ထဲ ၌ သူမဘဝမွာ ထို 'အသံ'ကို (၄) ျကိမ္ ျကားခဲ့ေျကာင္း ေရးသားထား၏။ ပထမဦးဆံုးအျကိမ္မွာ ၁၈၃၇ ခုနွစ္၊ ေဖေဖာ္ဝါရီလ (၇) ရက္ေန့တြင္ ျဖစ္၏။ ဒုတိယအျကိမ္မွာ ၁၈၅၃ ခုနွစ္၊ Harleyလမ္းက ေဆးရံုတြင္ ပထမဦးဆံုး အလုပ္မရခင္ ျဖစ္သည္။ တတိယအျကိမ္မွာ ၁၈၅၄ ခုနွစ္ Cremea စစ္ပဲြ မေရာက္ခင္က ျဖစ္၏။ ေနာက္ (၄) ျကိမ္ေျမာက္မွာ ၁၈၆၁ ခုနွစ္ သူမ၏ မိတ္ေဆြ Sidney Harbert ကြယ္လြန္ျပီးေနာက္တြင္ ျဖစ္၏။
Joan of Arc ကို ေျပာေသာ 'အသံ'မ်ားသည္ ဘာလုပ္ရမည္ကို ေသေသ ခ်ာခ်ာ ေျပာျပီး လုပ္ခိုင္းခဲ့သည္Flo။  က်ေတာ့ ဘာလုပ္ရမည္ဆိုတာ မပါ။ ဘုရားသခင္အတြက္ အလုပ္တစ္ခု လုပ္ေပးဖို့ ေျပာ၏။ ဘာအလုပ္လဲဆိုတာ မေျပာ။ ဒီ သူနာျပုအလုပ္ဆိုတာကိုသူ႕ ဦးေနွာက္ထဲမွာ ဘယ္လိုမွ စဥ္းစား၍မရ။
အသက္ ၁၇ နွစ္အရြယ္မွာ ထို 'အသံ'ကို စျကားခဲ့ျပီးခိ်န္မွစ၍ သူမ အသက္ ၃၃ နွစ္အရြယ္ ၁၅၈၃ ခုနွစ္ေလာက္မွာ သူနာျပုအလုပ္ကို ဘယ္လိုမ်ား ဆုပ္ကိုင္မိသြားပါသလဲ။ ခ်မ္းသာျြကယ္ဝေသာ မိသားစု အေနွာင္အဖဲြ့ျကားမွ သူ ဘယ္လိုမ်ား ရုန္းထြက္ခဲ့ပါသလဲ။
စိတ္ကေယာင္ေခ်ာက္ခ်ား ေရာဂါျဖစ္ေနတာ Flo၏ အစ္မျဖစ္သူParthenopeေခၚ Pathe ေခၚ Pop ကို ျပုစုခဲ့ရျခင္းေျကာင့္လား၊ ၏Flo သူငယ္ခ်င္း ကေလးေမြးရင္း ေသဆံုးခဲ့ရ၍ ေမြးခါစကေလးငယ္ကို သြားေရာက္ ေစာင့္ေရွာက္ခဲ့ရျခင္းျဖစ္ေျကာင့္လား၊Flo၏ အဘြား Mre.Shore နာမက်န္းျဖစ္ ေနစဥ္ ျပုစုခဲ့ရျခင္းေျကာင့္လား၊  Flo၏ ကေလးဘဝက  Floကို သူနာျပု ေစာင့္ေရွာက္ေပးခဲ့သူ သူနာျပုအဘြားျကီး Mrs.Gale နာမက်န္းျဖစ္သည္ကို   Floက တစ္လွည့္ ျပန္ျပုစုရင္း Flo လက္ထဲမွာပင္ ကြယ္လြန္ခဲ့သည္အထိ ျပုစုခဲ့ရျခင္းေျကာင့္လား။
ထိုထိုေသာ သူနာျပုအလုပ္မ်ားကို Flo သည္ မျငီးတန္း ေပ်ာ္ေပ်ာ္ရႊင္ရႊင္ လုပ္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္၏။ ထိုအေျကာင္းရင္းခံမ်ားေျကာင့္  Flo၏ စိတ္ထဲတြင္ သူနာ ျပုအလုပ္သည္ တျဖည္းျဖည္း ကိန္းေအာင္းလာသည္ ထင္၏။ ထို့ျပင္  Floေမြးကတည္းက လည္ပတ္ျခင္း အေပ်ာ္အပါးနွင့္ အခိ်န္ျဖုန္းျကေသာ မိသားစု ျကားမွာ အစစအရာရာ ျပည့္စံုစြာ ေမြးဖြားျကီးျပင္းလာရေသာ အေျကာင္းသည္ပင္ ထူးျခားေသာ အေျပာင္းအလဲတစ္ခုကို တမ္းတတတ္ဖို့  ကFlo ကုုိ သင္ေပးလိုက္သလို ျဖစ္ခဲ့ရသည္လား။
၁၈၄၅ ခုနွစ္ မတ္လ ၁ ရက္ေန့တြင္  Floသည္ လည္ေခ်ာင္းနာျပီး ေနမေကာင္းသျဖင့္ London  ရိွ Burligton ဟိုတယ္တြင္ အနားယူေနခဲ့ရေလ သည္။ ဘယ္မွလည္း မသြားနိုင္၍ စိတ္ဓာတ္က်ေနေသာ Floကို Clerkyက စာေရးဖို့ အျကံေပးခဲ့ေလသည္။ ထိုအခါ Flo က-
''ကြ်န္မမွာ စာေရးဖို့ ဆနၵ လံုးဝမရိွပါဘူး။ ကြ်န္မက လႈပ္လႈပ္ရွားရွား ေနခ်င္တယ္။ အလုပ္လုပ္ခ်င္တယ္။ ကိုယ္လုပ္ခ်င္တာကို အေကာင္အထည္ ေဖာ္ခ်င္တယ္။ ကြ်န္မက စာေရးရတာထက္ အသက္ရွင္ျပီး လႈပ္ရွားေနရတာကို ပိုလိုလားတယ္။ စာေရးတယ္ဆိုတာဟာ ေနထိုင္အသက္ရွင္ေနရတဲ့ ဘဝကို အစားထိုးလိုက္တာပဲ။ ကြ်န္မအတြက္ေတာ့ စာေရးတယ္ဆိုတာဟာ ကိုယ့္ရဲ့ခံစား ခ်က္ေတြ၊ စိတ္ကူးေတြကို စကားလံုးေတြအျဖစ္ ေျပာင္းလဲျပီး ကိုယ့္အခိ်န္ေတြကို ျဖုန္းပစ္လိုက္တာပဲ။ တကယ္ေတာ့ တစ္ခုခု အေကာင္အထည္ ေဖာ္လိုက္သင့္ တယ္။ အကို်းတစ္ခုခု ရိွေစတဲ့ အလုပ္တစ္ခုကို ျပုလုပ္ဖန္တီးသင့္တယ္''
သို့ရာတြင္ Flo က သူ့မိခင္။ မိသားစုဝင္မ်ားထံ ေရးေသာ စာမ်ား၊ ကိုယ္ေရးကိုယ္တာစာမ်ား၊ ကိုယ္ပိုင္မွတ္စုမ်ားကား မနည္းလွေပ။  Flo၏ မူရင္းစိတ္ကား လက္ေတြ့ဆန္၏။ လႈပ္လႈပ္ရွားရွား ေနလို၏။ တကယ္လည္း သူမျဖစ္ခ်င္သလို တကယ္လုပ္ တကယ္ေနခဲ့ေပသည္။
Flo သည္ Salibury Infinary (Salibury လူနာ ရံု)တြင္ သူနာျပု ၃ လ သင္တန္းတက္ဖိို့ အျကံရေလသည္။ Saliburyသည္ Flo တို့ ေနထိုင္ေသာ Embley ျမို့နွင့္ မိုင္အနည္းငယ္ကြာေဝးျပီး လူသိမ်ားေသာ ေဆးရံုတစ္ခုျဖစ္၏။ ေဆးရံုအုပ္ျကီး ေဒါက္တာ Folwer တို့ ၁၈၄၅ ခုနွစ္ ဒီဇင္ဘာလ၌ နာဘူနပ ျမို့သို့ ေရာက္လာခိ်န္တြင္ Floသည္ သူမအျကံကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖို့ ျကိုးစားခဲ့၏။ သို့ေသာ္ Flo ၏ အျကံသည္ ေဒါသတျကီး တားျမစ္ျကေသာ မိသားစုျကားဝယ္ ေခတၲေမွးမိွန္ခဲ့ရ၏။
၁၈၅ဝ ခုနွစ္ ဇူလိုင္လ ၁ဝ ရက္၊ သူမအသက္ ၃ဝ ေက်ာ္သည့္တိုင္ Flo ၏ စိတ္ဆနၵမ်ား အေကာင္အထည္ေဖာ္ခြင့္ မရေသးခ်။
''ကြ်န္မမွာ ေရြးခ်ယ္စရာ လမ္းတစ္ခုကို ျပတ္ျပတ္သားသား ေရြးမွ ျဖစ္ေတာ့မယ္။ တစ္ခုက အိမ္ေထာင္ရွင္ မိန္းမတစ္ေယာက္၊ ေနာက္တစ္ခုက ေဆးရံု သူနာျပု''
Flo က အိမ္ေထာင္ျပုလိုစိတ္ လံုးဝ မရိွေျကာင္းနွင့္ သူနာျပုတစ္ေယာက္ အျဖစ္ သက္ဆံုးတိုင္ လုပ္ကိုင္သြားမည္ျဖစ္ေျကာင္း မိသားစုအတြင္း ေျကညာ လိုက္ေသာအခါ မိဘေတြခမ်ာ ဗံုးတစ္လံုး ေပါက္ကဲြခဲ့သလို ခံစားခဲ့ျကရေတာ့ သည္။ ထိုအခိ်န္ ထိုအခါတုန္းက သူနာျပုအလုပ္ဟူသည္ ဂုဏ္သိကၡာ မရိွ၊ သူနာျပုမ်ားသည္ ေဆးအေျကာင္းနားမလည္၊ တစ္ခါတစ္ရံ အရက္မူးေနေသာ မိန္းမဆိုးမ်ားသဖြယ္ ျဖစ္ေနျက၏။ အကယ္၍မ်ား Flo က ပန္းကန္ေဆးသူ ျဖစ္ခ်င္သည္ဆိုလွ်င္ေတာင္မွ မိဘမ်ားက ဒီေလာက္စိတ္ထိခိုက္မည္ မထင္။ တင္းမာေသာ ျငင္းပယ္ခ်က္မ်ားသည္ပင္ သူလုပ္ခ်င္တာ လုပ္ဖို့ တြန္းအားေပး သလို ျဖစ္ခဲ့ရေတာ့သည္။
Flo ၏ ပထမဆံုး သူနာျပု အေတြ့အျကံုမွာ ဂ်ာမနီရွိKaiserswerth ေဆးရံုငယ္တစ္ခုမွာ ျဖစ္ေလသည္။ Kaiserswerth ေဆးရံု ျဖစ္တည္လာပံုမွာ စိတ္ဝင္စားဖြယ္ ျဖစ္၏။ ၁၈၃၃ ခုနွစ္ေလာက္က ခရစ္ယာန္သင္းအုပ္ဆရာ Theodore Flieder နွင့္ သူ့ဇနီးတို့သည္ သူတို့ ေနြရာသီ အပန္းေျဖရာ အိမ္ငယ္ ေလး၏ ေနာက္ေဖး ပန္းျခံတြင္ ခုတင္တစ္လံုး၊ ကုလားထိုင္တစ္လံုး ထား၍ ခိုးကိုးရာမဲ့ ျဖစ္ေနသူကို ရည္ရြယ္ကာ ေနရာတစ္ေနရာစာ အမိုးတစ္ခုသဖြယ္ ထားရိွေပးခဲ့ေလသည္။ ထိုမွ အစျပု၍ Kaiserswerth အသင္းအဖဲြ့အစည္းဟု ျဖစ္ေပၚလာေလသည္။ ၁၈၅၁ ခုနွစ္တြင္ ခုတင္အလံုး ၁ဝဝ ပါဝင္ေသာ ေဆးရံု ငယ္တစ္ခု ျဖစ္လာ၏။ ကေလးငယ္ေက်ာင္း ျဖစ္လာ၏။ မိဘမဲ့ ေဂဟာတစ္ခု ျဖစ္လာ၏။ အမို်းသမီး ေလ့က်င့္ေရး သီလရွင္ေက်ာင္း ျဖစ္လာ၏။
Flo က မိခင္Fanny ထံ ၁၈၅၁ ခုနွစ္ ဇူလိုင္လတြင္ ထိုေဆးရံု၏ သင္တန္း အေတြ့အျကံုမ်ားကို စာေရး၍ ရင္ဖြင့္ခဲ့ေလသည္။
'' . . . ထမင္းစားတဲ့ အခိ်န္တိုင္းမွာ ၁ဝ မိနစ္နဲ့အျပီး စားရပါတယ္။ မနက္ ၅ နာရီမွာ အိပ္ရာက ထရပါတယ္။ ၆ နာရီ ထိုးဖို့ ၁၅ မိနစ္မွာ နံနက္စာ စားရပါတယ္။ လူနာမ်ားကို ၁၁ နာရီမွာ ေကြ်းရပါတယ္။ သီလရွင္မ်ား၊  သူနာျပုသင္တန္းေက်ာင္းမ်ားက ၁၂ နာရီမွာ စရပါတယ္။ ဂံု်မႈန့္နဲ့ ေဖ်ာ္ထားတဲ့ လက္ဖက္ရည္ကို ေန့လယ္ ၂ နာရီနဲ့ ၃ နာရီျကားမွာ ေသာက္ရပါတယ္။ ညေနခင္းေတြမွာ ကြ်န္မတို့ကို အခန္းက်ယ္တစ္ခုထဲမွာ စုေဝးျပီး ဘုရားက်မ္းစာ ေတြ ဖတ္ရပါတယ္။ အဲဒီအခိ်န္ဟာ ကြ်န္မအတြက္ အေလးနက္ဆံုး၊ စိတ္ဝင္စား စရာ အေကာင္းဆံုးျဖစ္ျပီး ကြ်န္မရဲ့စိတ္နဲ့ကိုယ္ဟာ က်န္းမာသန္စြမ္းျပီး အသန့္ ရွင္းဆံုးအခိ်န္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အခုဆိုရင္ ကြ်န္မဟာ အသက္ရွင္ေနတာ ဘာလဲ ဆိုတာကိုေရာ၊ ဘဝကို ခ်စ္ျမတ္နိုးဖို့ေရာ နားလည္သေဘာေပါက္ခဲ့ပါျပီ။ ကြ်န္မ ဟာ ဘဝကို ရင္ဆိုင္လိုစိတ္မရိွဘဲ အရံႈးေပးလိုစိတ္ ရိွခဲ့မိတာေတြကိုေတာင္ ေနာင္တရေနပါျပီ။ ကြ်န္မဟာ တျခားကမၻာကိုေရာ၊ ဒီေနရာထက္ သာလြန္တဲ့ ကမၻာကိုေရာ ေတာင္းတတဲ့ စိတ္မို်း မရိွေတာ့ပါဘူး''
၁၈၅၃ ခုနွစ္ ျသဂုတ္လတြင္ London ရိွ Harley လမ္း၊ အိမ္အမွတ္ ၁ ရိွ ျပန္လည္တည္ေဆာက္ထားသာ ေဆးရံုငယ္တစ္ခုတြင္ ပထမဦးဆံုး အလုပ္ ရခဲ့ျပီး သူမ၏ အိမ္ကို စြန့္ခြာခဲ့ေတာ့သည္။ ထို Harleyလမ္းမွ ေဆးရံုငယ္တြင္ Flo ၏ လူနာမ်ားအေပၚ ထားရိွေသာ ေမတၲာေစတနာ ျကီးမားလွသျဖင့္ Flo ထံ လာေသာ လူနာမ်ား၏ စာမ်ား၊ လူနာတို့၏ ေဆြမို်းမ်ားထံမွ စာမ်ား တစ္ပံုတစ္ေခါင္း ျဖစ္ေနေတာ့၏။
'ခ်စ္လွစြာေသာ ျကင္နာတတ္သူ Miss Nightingale'
'သင့္ရင္ထဲက ပါေသာ ျကင္နာျပုစုမႈမ်ားသည္ မ်က္ရည္မ်ားပင္ က်ေစ ေလာက္ေအာင္ ျဖစ္ရပါ၏'
'အသင္ ထြက္ခြာသြားခိ်န္ တစ္ေယာက္တည္း အထီးက်န္သကဲ့သို့ ခံစားရ ေစ၏'
'ေက်းဇူးရွင္ Miss Nightingale... အသင္ကား ေနေရာင္ျခည္။
အသင္ မရိွလွ်င္ အစစအရာရာ ေမွးမိွန္၍ အရာအားလံုးသည္ ေပ်ာက္ ကြယ္ကုန္ေလျပီ'
'အသင့္ ေက်းဇူးတရားမ်ားကို မည္သို့ ဆပ္ရမည္ မသိပါ'
စသည္ စသည္ျဖင့္ Harley လမ္းတြင္ Flo ထံ လာေသာ စာမ်ားကား ေတာင္ပံုရာပံု ျဖစ္ေနေတာ့သည္။ လူနာမ်ားအျပင္ ဆင္းရဲေသာ၊ အေပါင္းအသင္း မရိွေသာ အမို်းသမီးမ်ားကလည္း ေရးျက၏။
၁၈၅၄ ခုနွစ္တြင္Crimea စစ္ပဲြ ျဖစ္ပြား၏။ အဂၤလန္နွင့္ ျပင္သစ္က ရုရွကို စစ္ေျကညာ၏။ ျဗိတိသွ်စစ္တပ္သည္ ဃမငာနေ စစ္ပဲြမွ ဒဏ္ရာရ စစ္သား မ်ားကို Verna တြင္ ထားခဲ့ရသည္။ ေဆးရံုသို့ ပို့ရန္ လံုေလာက္ေသာ သယ္ယူ ပို့ေဆာင္မႈ မရိွျခင္း၊ Black Sea ေခၚ ပင္လယ္နက္ကို ျဖတ္ေက်ာ္၍ သင္ယူနိုင္ စြမ္း မရိွျခင္းတို့ေျကာင့္ လူနာမ်ားကို Scutari ေဆးရံုတြင္ပင္ ထားရိွခဲ့ျကရသည္။
၁၈၅၄ ခုနွစ္တြင္  ဝမ္းေရာဂါကပ္  ဆိုက္ေရာက္ျပီး  အေျခအေနမွာ အေတာ္ ဆိုးရြားခဲ့ေလသည္။ Flo ၏ မိတ္ေဆြ Sidney Herbert သည္ ၁၈၅၂ ခုနွစ္ ဒီဇင္ဘာလတြင္ ကာကြယ္ေရးဌာန အတြင္းဝန္ ျဖစ္လာ၏။ ထိုအခါ Crimea စစ္ပဲြမွ ဒဏ္ရာရသူမ်ား၊ ေနမေကာင္းျဖစ္ေနသူမ်ားအတြက္ တာဝန္သည္ သူ့အေပၚ က်လာ၏။ ေအာက္တိုဘာ ၁၅ ရက္ေန့တြင္ Sidney Herbert သည္ Miss Nightingale ထံသို့ စာေရး၍ Scutari သို့ သြားေရာက္ကာ သူနာျပုအလုပ္ လုပ္ဖို့ အကူအညီေတာင္းခဲ့၏။ Floကို ခ်က္ခ်င္းပင္ လက္ခံ ခဲ့ျပီး ေအာက္တိုဘာလ ၂၁ ရက္ေန့တြင္ သူနာျပု ၃၈ ေယာက္ကို ေခၚကာ Crimea သို့ ေရေျကာင္းခရီးျဖင့္ ထြက္ခြာခဲ့၏။ Sutariသို့ နိုဝင္ဘာလ ၄ ရက္ေန့တြင္ ေရာက္ရိွခဲ့၏။
Scutari ေဆးရံုတြင္ လူနာနွင့္ ေဆးရံုပင္ မမွ်ေခ်။ လူနာမ်ားက ေတာင္ပံု ရာပံု ျဖစ္ေန၏။ စတိုခန္း မရိွ။ ေဆးရံုသံုးပစၥည္း အစံု မရိွ။ ဆပ္ျပာ မရိွ။ ေရခို်းစရာမရိွ။ ေဆးရံုးအဝတ္မရိွ။ ေနမေကာင္းျဖစ္ေနေသာ၊ ဒဏ္ရာရေနေသာ လူနာမ်ားသည္ ယူနီေဖာင္းမ်ားျဖင့္ပင္ ညစ္ပတ္ေပေရစြာ လဲေလ်ာင္းေနျကရေလ သည္။ တခို့်က စိတ္ကေယာင္ေခ်ာက္ခ်ား ျဖစ္ေနျက၏ လူနာ ၄၂ ရာခိုင္နႈန္း မွာ ေလလုဆဲဆဲ ျဖစ္ေနျက၏။ ထိုထိတ္လန့္ဖြယ္ ျမင္ကြင္းကို ရင္ဆိုင္ရျငားလည္း Flo ကား မတုန္လႈပ္၊ မတြန့္ဆုတ္ခဲ့ေပ။ Flo က အလ်င္အျမန္ လုပ္ရမည့္ကိစၥ တို့ကို ခ်က္ခ်င္း လုပ္ေဆာင္ခဲ့၏။ တစ္ေန့လွ်င္ နာရီေပါင္း ၂ဝ ျကာေအာင္ မတ္တပ္ရပ္၍ အလုပ္လုပ္ခဲ့၏။ ညဘက္တြင္လည္း တက္တက္ျြကျြက မရပ္မနား အလုပ္လုပ္မႈေတြေျကာင့္ Lady of the lamp ''မီးအိမ္ရွင္ အမို်းသမီး'' ဟူေသာ အမည္ရခဲ့ေလသည္။
ဝမ္းေရာဂါ၊ တိုက္ဖိြုက္၊ ဝမ္းကိုက္ေရာဂါမ်ားေျကာင့္ ၁၈၅၅ ခုနွစ္ ေဖေဖာ္ဝါရီလတြင္ ေသဆံုးသူ ၄၂ ရာခိုင္နႈန္း ရိွခဲ့ရာမွ ဇြန္လတြင္ ၂ ရာခိုင္နႈန္း အထိ ေလ်ာ့က်ျခင္းမွာFlo ၏ လုပ္ေဆာင္မႈမ်ားေျကာင့္ပင္ ျဖစ္ေပသည္။လူနာစစ္သားမ်ားအတြက္ အဝတ္အစားမ်ား၊ ေဆးဝါးအကူအညီမ်ား၊ ဆပ္ျပာ၊ ဓား၊ ဇြန္း၊ ခက္ရင္း အစရိွေသာ ပစၥည္းမ်ားအတြက္ Flo ပိုက္ဆံအိတ္စိုက္ျဖင့္ ကူညီခဲ့ျခင္း ျဖစ္ေလသည္။ စစ္တပ္မွ ဆရာဝန္ အခို့်ကား သူမ အခုလို ပါဝင္ေနျခင္းကို မလိုလားဘဲ Flo ကိုယ့္အိမ္ကိုယ္ျပန္ေစဖို့သာ အလိုရိွေနျက ေလသည္။ ထို့ေျကာင့္ Flo ၏ အလုပ္တြင္ ခက္ခဲမႈမ်ား၊ ေနွာင့္ေနွးျကန့္ျကာမႈ မ်ားနွင့္ အေနွာင့္အယွက္မ်ားစြာ ျကံုခဲ့ရေလသည္။
ဒဏ္ရာရ လူနာစစ္သည္မ်ားသည္ Florence Nightingale သူတို့အေပၚ ထားရိွေသာ ေမတၲာကရုဏာကို ျကည္ညိုေလးစားျကသျဖင့္ သူတို့ ခုတင္ေဘး မ်ားမွ Flo ျဖတ္ေက်ာ္သြားသည့္အခါ Flo ၏ အရိပ္ကို နမ္း၍ သူမကို ေလးစား ျမတ္နိုးေျကာင္း ျပသခဲ့ျကေလသည္။
Floသည္ Scutariတြင္ ၁၈၅၆ ခုနွစ္ ျသဂုတ္လတိုင္ေအာင္ ေနထိုင္ခဲ့ရ ၏။ အဂၤလန္သို့ ျပန္လာခိ်န္တြင္ Flo ၏ ဂုဏ္သတင္းသည္ အလ်င္ဦးစြာ ေရာက္နွင့္ေနျပီ ေမႊးပံ်ေနေလျပီ။ အဂၤလန္ရိွ လူထုက Flo ကို အာဇာနည္မသဖြယ္ ဝမ္းပန္းတသာ အျကီးအက်ယ္ ျကိုဆိုခဲ့ေသာ္ျငားလည္း လူနာမ်ားနွင့္ တရင္းတနီွး သြားလာေနထိုင္ ကုသျပုစုခဲ့ရမႈမ်ားေျကာင့္ အလြန္ေနမေကာင္းျဖစ္ေနေသာ Flo သည္ ေနအိမ္သို့ လိွု့်ဝွက္စြာ ျပန္လာခဲ့ရေလသည္။ ထိုအခိ်န္က Flo၏ အသက္ ၃၆ နွစ္ရိွျပီျဖစ္သည္။ လူေတာ္မ်ားမ်ားက သူ ဒီထက္ အသက္ရွည္ရွည္ေနရမည္ မဟုတ္ဟု စိုးရိမ္ပူပန္ခဲ့ျကေလသည္။ သို့ေသာ္ Flo သည္ ေနာက္ထပ္ ၅၄ နွစ္ ေနခဲ့ျပီး အသက္ ၉ဝ အရြယ္ေရာက္မွ ကြယ္လြန္ခဲ့ေလသည္။
၁၈၅၆ ခုနွစ္ Flo အဂၤလန္သို့ ျပန္ေရာက္ျပီးေနာက္ ျပည္သူလူထု၏ ေထာက္ပံ့ေငြ ေဒၚလာ ၄ ေသာင္းခဲြ ရရိွခဲ့၏။ ထိုေထာက္ပံ့ကူညီေငြမ်ားျဖင့္ ၁၈၆ဝ ခုနွစ္တြင္ Nightingaleသူနာျပု ေလ့က်င့္ေရးေက်ာင္းဓ ကို လန္ဒန္ျမို့ တြင္ တည္ေထာင္နိုင္ခဲ့၏။
Flo သည္ Scutari မွာ လုပ္ခဲ့ေသာ လုပ္ေဆာင္မႈမ်ားေျကာင့္ လူသိ အမ်ားဆံုး ျဖစ္ခဲ့ေသာ္ျငားလည္း ထိုေနာက္ပိုင္း သူလုပ္ခဲ့တာေတြကလည္း ထို ထက္မက အေရးျကီးပါသည္။Flo ေနျပန္ေကာင္းလာျပီးေနာက္ သူနာျပုအလုပ္၊ ေဆးရံုအလုပ္မ်ားကို စြမ္းစြမ္းတမံ လုပ္ေဆာင္ခဲ့၏။ Flo က Crimea စစ္ပဲြတြင္ လူ ၁၆ဝဝဝ မွာ မေသသင့္ဘဲ ေသခဲ့ရေျကာင္း တြက္ျပခဲ့၏။ ထို့ျပင္ စစ္ေျကာင့္ မဟုတ္ဘဲ ေအးေဆးေသာ အခိ်န္ကာလမ်ားမွာပင္ လူနာ ၁၁ဝဝဝ မွာ ေသလုဆဲ ျဖစ္ေနသည္ဟု ဆိုပါသည္။ အေျကာင္းမွာ ညစ္ပတ္ေသာ၊ က်န္းမာေရးနွင့္ မညီညြတ္ေသာ အေဆာက္အဦ၊ ေဆးရံုမ်ားေျကာင့္ ျဖစ္ေပသည္။
Flo သည္ ထိုကိစၥမ်ားတြင္ စိတ္အားထက္သန္စြာ၊ စိတ္ဓာတ္ခိုင္မာစြာ ရပ္တည္ျပီး ေအာင္ျမင္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ဖို့ စိတ္ပိုင္းျဖတ္ခဲ့၏။ သို့ေသာ္ Flo ဘာလုပ္လုပ္ အတိုက္အခိုက္ေတြနွင့္ ရင္ဆိုင္ခဲ့ရေလသည္။ Flo ၏ ဇဲြရိွရိွ လုပ္ေဆာင္မႈေျကာင့္ ေဆးရံုမ်ားသည္ ပို၍ သန့္ရွင္းလာ၏။ ပို၍ အလင္းေရာင္ ရလာ၏။ ပို၍ ေကာင္းမြန္ေသာ စီမံမႈေတြ ရိွလာ၏။ စည္းကမ္းရိွေသာ သူနာျပု မ်ားစြာကို St.Thomas ေဆးရံု၌ တည္ေထာင္ထားေသာ Nightingale Training School မွ ေမြးဖြားခဲ့ေလသည္။ 'ဒါ ဘာကိုျပသလဲဆိုရင္ သူနာျပုဆိုတာ လ်င္ျမန္ ဖ်တ္လတ္ရတယ္၊ သပ္ရပ္မႈရိွရတယ္၊ ထက္ျမက္တယ္၊ ေစတနာ ေကာင္းတယ္ ဆိုတဲ့ ပံုစံသစ္ကို ေဖာ္ျပပါတယ္'ဟူ၍ Flo က ဆိုခဲ့ေလသည္။ ဤကား Miss Nightingale ၏ ေမတၲာ ေစတနာတို့မွ ေမြးဖြားလာေသာအရာမ်ား ျဖစ္ေခ်သည္။
Flo၏ Crimea တြင္ လုပ္ေဆာင္မႈ၏ အကို်းဆက္မႈမ်ားေျကာင့္ စစ္တပ္ ရံုးမ်ားကပင္ Flo ထံမွ အျကံညဏ္မ်ား ေတာင္းယူျပီး နာခံခဲ့ျကရ၏။ က်န္းမာ ေရးနွင့္ ပတ္သက္ေသာ စာရြက္စာတမ္းမ်ားကို Floထံ ေပးပို့ျပီး Floထံမွ ေန့စဥ္ဝတၲရား ဇယားမ်ား ေရးဆဲြေပးျခင္းကို ေတာင္းခံခဲ့ျက၏။ Flo က စစ္သား မ်ားအတြက္ 'ကြာတား' မ်ား ထားရိွဖို့ အစီအစဥ္မ်ားကို တင္ျပေပးခဲ့၏။ Flo သည္ အိနိၵယနိုင္ငံအေပၚတြင္ ျသဇာအာဏာရိွသူအျဖစ္ အသိအမွတ္ျပုျခင္းလည္ ခံခဲ့ရ၏။ Flo သည္ အိနိၵယတြင္ မရိွေသာ္ျငားလည္း သူတို့ဆီက ဘုရင္ခံမ်ား သည္ အိနိၵယပညာေရးအတြက္ Flo ထံ လာေရာက္ခဲ့ျက၏။
Floသည္  အယူဝါဒ  နက္နဲေသာ  ပညာရပ္မ်ားကို  စိတ္ဝင္စား၏။ Plato ၏ ေျပာဆိုခ်က္မ်ားကို ဘာသာျပန္ဖို့အတြက္ Benjamin Jowette က အကူအညီေတာင္းရာ Flo က ကူညီခဲ့၏။ ထို့ျပင္ ခရစ္ယာန္ဝါဒဆိုင္ရာ စာအုပ္ တစ္အုပ္ကိုလည္း ေရးသားျဖစ္ခဲ့၏။
၁၉ဝ၁ ခုနွစ္တြင္ Flo မ်က္စိကြယ္ခဲ့၏။ Flo သည္ စာလည္း မဖတ္နိုင္၊ စာလည္း မေရးနိုင္ေတာ့။ Flo သည္ ေန့စဥ္ The Times မဂၢဇင္း ဖတ္ျပတာေတြ ကို နားေထာင္ခဲ့၏။ လႈပ္ရွားမႈ သတင္းမွန္သမွ်နွင့္ သြက္သြက္လက္လက္ ေဆာင္းပါးေတြကို အလြန္နွစ္သက္၏။ Flo အနွစ္သက္ဆံုး စာအုပ္မွာ heodore Rosevelt ၏ Strenuous Life ''မဆုတ္မနစ္ေသာ ဘဝအားမာန္'' အမည္ရိွ စာအုပ္ျဖစ္၏။ Flo သည္ သူ့အစြမ္းျဖင့္ မလႈပ္ရွားနိုင္ေတာ့ေသာအခါ အျခား သူေတြ၏ တက္တက္ျြကျြက လႈပ္ရွားမႈအေျကာင္းေတြကို နားေထာင္ရတာကို နွစ္သက္ခဲ့၏။ တစ္ခါတစ္ရံတြင္ သူမ်ား ဖတ္ျပတာေတြအျပင္ သူမဘာသာကဗ်ာမ်ားကို ရြတ္ဖတ္ေနတတ္၏။ Shakespeare, Milton, Shelly နွင့္ အီတလီ ကဗ်ာမ်ားထဲမွ စာေျကာင္းမ်ားျဖစ္သည္။ Flo ငယ္စဥ္က နွစ္သက္ခဲ့ေသာ ေအာ္ ပရာသီခ်င္းမ်ားကို ဆိုေနတတ္၏။
၁၉ဝ၆ ခုနွစ္ေလာက္တြင္ Flo က်န္းမာေရးဆိုးရြားလာ၏။ သီခ်င္းဆိုသံ၊ ကဗ်ာရြတ္သံလည္း မျကားရေတာ့။ သူ့ထံ လာျကေသာ မိတ္ေဆြအေပါင္းအသင္း မ်ားကိုလည္း သိပ္မမွတ္မိေတာ့။ ၁၉ဝ၇ ခုနွစ္ နိုဝင္ဘာလတြင္ King Edward VII က Order of Merit ဆုကို Flo ကို ေပးအပ္ခဲ့သည္။ ထိုဆုသည္ ပထမဦးဆံုးအျကိမ္အျဖစ္ အမို်းသမီးကို ေပးအပ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ သို့ေသာ္ Flo သည္ ထိုဆုကို ကိုယ္တိုင္ သြားေရာက္ လက္ခံယူရန္ မစြမ္းေဆာင္နိုင္ေတာ့ ေပ။ ထိုဆု ရရိွေျကာင္းကိုသာ သူ နားလည္ေအာင္ ေျပာျပခဲ့ျကရ၏။ Flo က သူ့ကို သနားျကင္နာသည့္အတြက္ ေက်းဇူးတင္ရိွေျကာင္း ေျပာခဲ့ေလသည္။ ထိုဆုကို Florence Nightingaleရရိွေျကာင္း ေျကညာလိုက္မွပင္ လူထုက သူ မေသေသးေျကာင္း သတိျပုမိခဲ့ျကသည္။ Flo ဆု ရရိွသည့္အတြက္ ဝမ္း ေျမာက္ေသာ စာမ်ား၊ ဖုန္းမ်ားက ေရတံခြန္လို မရပ္မနား စီးဝင္လာျကေလသည္။ ထိုအထဲတြင္ ကဗ်ာမ်ား၊ ပန္းမ်ားလည္း ပါဝင္ေလသည္။
၁၉ဝ၇ ခုနွစ္ ျကက္ေျခနီ သူနာျပု အသင္းအဖဲြ့ဆိုင္ရာ အျပည္ျပည္ဆိုင္ ရာ အစည္းအေဝးကိုLondon တြင္ က်င္းပခဲ့ျပီး-
‘Miss Nightingale ပထမဦးဆံုး ျကက္ေျခနီလႈပ္ရွားမႈကို စတင္ တည္ ေထာင္ခဲ့သူ၊ သူမအေနျဖင့္ လူ့ေလာကအတြက္ ဆင္းရဲဒုကၡခံ၍ ကိုယ္ကို်းစြန့္ အနစ္နာခဲ့ေသာ အကို်းတရားမ်ားသည္ အသက္ျကီးငယ္မေရြး ကမၻာျကီး တည္ျမဲ ေနသ၍ အသိအမွတ္ျပု ေလးစားျမတ္နိုးေနမည္ ျဖစ္ပါသည္’
ဟူေသာ မွတ္တမ္းကို Flo ထံသို့ ေပးပို့ခဲ့ျကသည္။ ထို့ျပင္ Commander in chief, Lord Robert ကိုယ္တိုင္ေရး မွတ္တမ္း၊ အဲလစ္ဇဘက္ ဘုရင္မ၏ မွတ္တမ္းမ်ားလည္း ေပးပို့ရရိွခဲ့သည္။ ထိုအခိ်န္၌ အေမရိကတိုက္ တစ္ခုတည္းတြင္ပင္ သူနာျပုမ်ားအတြက္ ေလ့က်င့္ေရးေက်ာင္းေပါင္း ၁ဝဝဝ ရိွေနခဲ့ျပီ ျဖစ္ေလသည္။
၁၉၁ဝ ခုနွစ္ ေဖေဖာ္ဝါရီလ ေနာက္ပိုင္းတြင္ Flo စကားနည္းလာ၏။ Crimea စစ္ပဲြတုန္းက အေအးမိခဲ့ျခင္း၊ အဖ်ားဝင္ခဲ့ျခင္း စေသာ ဒဏ္မ်ား၊ အနွစ္ ၄ဝ အတြင္း လူမႈေရးလုပ္ငန္းမ်ား၊ သူနာျပုအျဖစ္ ေဆးရံုမ်ားတြင္ ကိုယ္ေရာစိတ္ပါ အျပင္းအထန္ လုပ္ခဲ့ေသာ ဝန္ထုပ္ဝန္ပိုးမ်ား၏ ဒဏ္ကိုလည္း ခံခဲ့ရေလသည္။
Flo သည္ ၁၉၁ဝ ခုနွစ္ ျသဂုတ္လ ၁၃ ရက္ေန့ ညေနေစာင္း အခိ်န္တြင္ မနိုးေသာ အိပ္စက္ျခင္းျဖင့္ အိပ္စက္ခဲ့ေလျပီ။
''ကြ်န္မရဲ့ ရုပ္ကလာပ္ ဘယ္ေနရာမွာ လဲေလ်ာင္းေနတယ္ဆိုတဲ့ အမွတ္ အသား လုပ္ထားတဲ့ သတိရစရာ ဘာမွမရိွရ'' ''ကြ်န္မကို ပို့ေဆာင္ဖို့ လူနွစ္ ေယာက္ထက္ ပိုစရာ မလို။ အဆင္တန္ဆာေတြ မလို။ အနီးဆံုး အဆင္ေျပမယ့္ သခၤို်င္းေျမမွာပဲ ျမႈပ္နံွေပးပါ''ဟု Flo က ဆိုခဲ့ဖူးေလသည္။
ထို့ျပင္ Flo က သူ့ကိုယ္ခနၶာအား 'ေဆးသိပံၸနွင့္ပတ္သက္ေသာ ခဲြျခမ္း စစ္ေဆးရာ ခဲြစိတ္ဌာန'သို့ ေပးပို့သင့္သည္ဟု ဆံုးျဖတ္ညႊန္ျကားခဲ့ေလသည္။ ထိုအခ်က္ကေတာ့ မျဖစ္ေျမာက္ခဲ့ေပ။
အသုဘအခမ္းအနားျဖင့္ ျမႈပ္နံွျခင္းကို ျငင္းပယ္ခဲ့သည့္ Flo ၏ ဆနၵ အတိုင္း သူမ၏ မိသားစု ဂူသခၤို်င္းရိွရာ Hamsphire အရပ္ East Wellow ျမို့ငယ္ေလးရိွ ဘုရားရိွခိုးေက်ာင္း ပရဝဏ္သို့ Flo ၏ ရုပ္အေလာင္းကို ျဗိတိသွ် စစ္တပ္အရာရိွ ၆ ေယာက္က သယ္ေဆာင္လာခဲ့ျကေလသည္။ ဂူေပၚတြင္ F.N.Flo ဟု အမည္အတိုေကာက္ေရးကာ ကမၸည္းေရထိုးထားခဲ့ေလသည္။
ခ်မ္းသာျြကယ္ဝေသာ မိသားစုမွ ေပါက္ဖြားလာေသာ္ျငား မိမိ၏ စည္းစိမ္ ခ်မ္းသာတြင္ သာယာမေနဘဲ ဘဝတစ္ခုလံုးကို သူနာျပုအလုပ္တြင္ ျမႈပ္နံွခဲ့ေသာ ထူးျခားသည့္ အမို်းသမီးတစ္ဦးျဖစ္သူ Florence Nightingale၏ ဂုဏ္ယူ အားက်ဖြယ္ လုပ္ရပ္မ်ားကို တင္ျပလိုက္ရပါသည္။

No comments: